Chiringuito

Espainian, chiringuito (euskaraz: «txozna») hondartzaren oinean dagoen establezimendu txikia da, janariak eta edariak eskaintzen dituena, eta bezeroentzat terraza bat edo aire zabaleko mahaigune bat duena.^[2]^[3] Oporretarako direnez, chiringuito askok turismoaren goi-denboraldian baino ez dute irekitzen, hau da, udan (edo neguan, Kanarietan). Chiringuitoak Espainiako kostalde guztietan zabaldu dira, eta herri honetako biztanleen iruditeriaren parte dira.

Sorrera

«Chiringuito» «chiringo»aren forma txikigarria da, jatorrian [ur] zorrotada bati buruzkoa zen antillatar hitza. Kuban, kafea kafe-makinarik gabe hartzeko modu bat iragazki gisa galtzerdi bat erabiltzea eta ur irakina isurtzea da.^[3] Kafe horri «chiringuito» zioten.

Chiringuitoaren jatorria Sitgesen dago, Bartzelonako hegoaldean. Sitgesen burgesia katalaneko indiano asko finkatu ziren. Inguruko tabernetan, indianoek, kafe bat nahi zutenean, esaten zuten: «Jar iezadazu chiringuito bat».^[4] 1943an, César González-Ruano kazetaria Sitgesera joan zen bizitzera, eta bere "bulego partikularra" «El Kiosket» izeneko taberna batean ezartzea erabaki zuen. 1949an, Gonzalez-Ruanok proposatuta, tabernari «El Chiringuito» izena eman zioten, Kubako uhartera egindako bidaien omenaldi gisa.^[5]

1960ko hamarkadan mugimendu hippya iritsi zenean,^[2] 1970eko hamarkadan trantsizio demokratikoa eta Espainia XX. mendeko azken hamarkadetan helmuga turistiko bihurtu zenean, chiringuitoaren kontzeptua berehala hedatu zen Kataluniako kostaldean, gero Mediterraneoko gainerako lekuetan eta azkenik Cadizko Atlantikoan.^[6] Jatorrizko chiringuito horiek aldi baterako instalazioak ziren, udarako mugatuak, zurez edo palmondo-hostoz eginak, eta tokiko arrainak eskaintzen zituzten.

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) «Sitges y el primer chiringuito de la historia» Expansión 2015-08-13.
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) «¿Qué es un chiringuito en la playa?» Velabeach 2018-08-01.
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) «¿Porque se llaman «chiringuitos» los bares de las playas?» Blog de Viajes, Universal Places 2013-03-08.
↑ (Gaztelaniaz) Domínguez, I.. (2008-08-05). «El chiringuito primigenio» La Verdad.
↑ (Gaztelaniaz) Martínez Pagán, Tomás. (2011-08-07). «El chiringuito» La Opinión de Murcia.
↑ (Gaztelaniaz) «¿Por qué le llaman chiringuito a un bodrio?» Málaga Hoy 2013-04-21.