Hiriburu (Lapurdi)
Hiriburu | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lapurdi, Euskal Herria | |||||||||||
Hiriburuko hilarria. | |||||||||||
| |||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Herrialdea | Euskal Herria | ||||||||||
Lurraldea | Lapurdi | ||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Frantzia | ||||||||||
Eskualdea | Akitania Berria | ||||||||||
Departamendua | Pirinio Atlantikoak | ||||||||||
Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | ||||||||||
Barrutia | Baiona | ||||||||||
Kantonamendua | Errobi-Aturri | ||||||||||
Izen ofiziala | Saint-Pierre-d'Irube | ||||||||||
Auzapeza | Alain Iriart (abertzale)Alain Iriart (independentea[1]) (2008-2014) | ||||||||||
Posta kodea | 64990 | ||||||||||
INSEE kodea | 64496 | ||||||||||
Herritarra | hiriburutar | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Azalera | 7,68 km² | ||||||||||
Garaiera | 0 - 146 metro | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 5.167 (2018: 8) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 606,9 biztanle/km² | ||||||||||
Zahartzea[2] | % 25,51 | ||||||||||
Ugalkortasuna[2] | ‰ 40,73 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera[2] | % 73,89 (2011) | ||||||||||
Desberdintasuna[2] | % 2,72 (2011) | ||||||||||
Langabezia[2] | % 5,93 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak | % 8,93 (2010) | ||||||||||
Erabilera | % 0,45 (2011) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Webgunea | http://www.saintpierredirube.fr |
Hiriburu Lapurdiko iparraldeko udalerri bat da, eta Lapurdi Beherekoa.
Geografia
Ingurune naturala
Hillans erreka udalerriko lurretatik igarotzen da.
Udalerri mugakideak
- Baiona mendebaldean eta iparraldean
- Mugerre ekialdean
- Milafranga hegoaldean eta mendebaldean
Auzoak
- Ametzondo;
- Barratxiri;
- Eliza;
- Garrika;
- Mizpirakoitz
Historia
Jean Duvergier de Haurannek, geroago Saint-Cyraneko priore izango zenak, Cornelius Jansenekin batera Hiriburun landu zuen jansenismoaren doktrina.
1813ko abenduaren 13an, Hiriburuko inguruetan Soult mariskalaren eta Wellintongo dukearen tropen arteko gudua izan zen, Gerra Napoleonikoen barruan.[3].
Demografia
XIX. mendearen hasieran 500 biztanleko herrixka bat zen Mugerre. Mende horretan zehar hazkunde txikia izan zuen eta 900 biztanle izatera iritsi zen. XX. mendearen hasieran, berriz, biztanleak gutxi batzuk galdu zituen. Hala ere, 1960ko harmarkadan 1.000 biztanleen maila gainditu eta hazkunde nabarmena izan zuen ondoren, XXI. mendearen hasieran 4.000 biztanletik gora kokatu arte.
Hiriburuko biztanleria |
---|
Datuen iturburua: INSEE |
Politika
Alkateak
Alkatea | Agintaldia | Alderdia |
---|---|---|
Pierre Mendiboure | 1995-2001 | |
Alain Iriart | 2001-2008 | Indep. |
Alain Iriart | 2008-2014 | Indep. |
Ondasun nabarmenak
- Serorategia, 1991. urtean izendatu zuten monumentu historiko[4]. Herriko etxe modura erabili izan den arren, gaur egun erakusketa aretoa da.
- Done Petri elizak[5], XV. mendean du jatorria eta birritan dago zaharberriturik. XIX. mendeko Done Petriren koadroa du, Eugénie de Lagatinerie-k egina. Elizaren inguruan dagoen hilerriak Kultura ministerioak katalogaturiko hilobi bat du[6].
Hiriburutar ospetsuak
- Marie-Charlotte Dupouy (1873-1953), moja.
- Koldo Gorostiaga (1940): unibertsitate irakaslea, aspalditik bizi da herrian.
- Jean-Pierre Destrade (1941): politikaria.
- Alain Iriart: politikaria et aenpresa-exekutiboa.
- Patxi Iriart (1988): bertsolaria.
Kultura
Errobiko joaldunak taldea Hiriburun dago kokatuta.[7] [8]
Euskararen erabilera
2010ean egindako inkesta baten arabera biztanleen %8,93 euskalduna zen. Euskararen erabilera, berriz, %0,45 zen.
Argazki galeria
- Errobiko joaldunak
- Joalduna
-
- Done Petri eliza
- Hilarria
Erreferentziak
- ↑ Alain Iriart ABko kidea da; auzapez kargua, ordea, hautagaitza independente baten burua zelako lortu zuen.
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ Veyrin, Philippe, Les basques. Arthaud 1972. 192. orrialdea.
- ↑ (Frantsesez) Frantziako Kultura Ministerioa - Mérimée datu-basea - Serorategiari buruzko oharra
- ↑ (Frantsesez) Frantziako Kultura Ministerioa - Mérimée datu-basea - Done Petri elizari buruzko oharra
- ↑ (Frantsesez) Frantziako Kultura Ministerioa - Mérimée datu-basea - Hilerrian kokaturiko hilobiari buruzko oharra
- ↑ «Errobiko Joaldunak» EKE (Noiz kontsultatua: 2021-05-29).
- ↑ «Joaldunak || Aurkezpena» errobikojoaldunak.eus (Noiz kontsultatua: 2021-05-29).
Kanpo estekak
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Lapurdi |
- (Frantsesez)Hiriburuko udal webgunea
- Datuak: Q197256
- Multimedia: Saint-Pierre-d'Irube / Q197256
- Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Hiriburu