Hussein I.a Jordaniakoa
Hussein I.a Jordaniakoa | |||
---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||
1952ko abuztuaren 11 - 1999ko otsailaren 7a ← Talal Jordaniakoa - Abdullah II.a Jordaniakoa → | |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | الحسين بن طلال بن عبد الله بن الحسين بن علي الهاشمي | ||
Jaiotza | Amman, 1935eko azaroaren 14a | ||
Herrialdea | Transjordaniako emirerria (1935 - 1946) Jordania (1946 - 1999) Arab Federation (1958ko uztailaren 14a - 1958ko abuztuaren 2a) | ||
Heriotza | Amman, 1999ko otsailaren 7a (63 urte) | ||
Hobiratze lekua | Raghadan Palace (en) | ||
Heriotza modua | berezko heriotza: ez-Hodgkin linfoma | ||
Familia | |||
Aita | Talal Jordaniakoa | ||
Ama | Zein al-Sharaf Talal | ||
Ezkontidea(k) | Dina bint 'Abdu'l-Hamid (1955 - 1957) Princess Muna Gardiner (en) (1961 - 1972) Queen Alia of Jordan (en) (1972 - 1977) Noor Jordaniakoa (1978 - 1999) | ||
Bikotekidea(k) | ikusi | ||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Anai-arrebak | ikusi
| ||
Familia | ikusi
| ||
Leinua | Haxemiak | ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Harrow School Royal Military Academy Sandhurst (en) Victoria College (en) | ||
Hizkuntzak | arabiera | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | monarka | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Zerbitzu militarra | |||
Adar militarra | Royal Air Force | ||
Gradua | Jeneral | ||
Parte hartutako gatazkak | Ipar Yemengo Gerra Zibila Sei Eguneko Gerra Samu Incident (en) | ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Erlijioa | sunismoa | ||
Hussein I.a Jordaniakoa (Amman, 1935ko azaroaren 14a - Amman, 1999ko otsailaren 7a) Jordaniako erregea izan zen 1952-1999 bitartean. 1995ean, Asturias Printzea saria jaso zuen.
Bizitza
Talal ibn Abd Allah bere aita gaixotu zenean egin zuten errege (1952). Faisal II.a Irakeko erregearekin batera, Arabiar Batasuna sortu zuen (1958) Arabiar Errepublika Batuari aurre egitearren, baina Faisal hil zutenean desegin egin zuen erakundea.
Sei Eguneko Gerran Zisjordania galdu zuen (1967), eta Zisjordaniatik Jordaniara etorri ziren milaka palestinarrak gogor zapaldu zituen (1970eko iraila). 1977an PAE (Palestinaren Askapenerako Erakundea) erakundearekin harremanetan hasi zen, eta bakeak egin zituen palestinarrekin. Golkoko Gerran Iraken alde egin zuen, gerran parte hartu gabe. 1993an Israelen eta PAEren artean bake-akordioa izenpetu ondoren, Husseinek, palestinar errefuxiatu gehien zituen arabiar nazioaren buru gisa, eskualdeko hitzarmenak egiterakoan Jordaniak esku hartu behar zuela defenditu zuen.
1993ko azaroan, 1956. urteaz geroztik egiten ziren lehendabiziko hauteskunde demokratikoak izan zituzten jordaniarrek, eta Jordaniaren eta Israelen arteko bakeak egiteko erregeak proposatutako estrategia atera zen aurrera. 1994an izenpetu zen, azkenean, bakea.
1997an israeldarren eta palestinarren arteko bitartekaritza egin zuen, eta Israelgo Lehen ministroak, Benjamin Netanjahu eskuindarrak eta Palestinako Nazioko Agintaritzaren presidenteak, Jassir Arafatek, Zisjordaniari eta Hebroni buruzko hitzarmenei ekin ziezaien lortu zuen.
1965etik bere anaiak Hasanek zuen oinordeko-titulua, baina 1999ko urtarrilean sei hilabetez Estatu Batuetan minbiziaren aurkako tratamendua jaso ondoren Jordaniara itzuli zenean, bere seme Abdullah izendatu zuen oinordeko. Hori egin eta hilabete baino lehen hil zen Hussein.
Genealogia
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
- Datuak: Q146906
- Multimedia: Hussein I of Jordan / Q146906