Tafallako gudua

Data

1043 (agian 1035)

Lekua

Tafalla

Koordenatuak

42°31′00″N 1°40′00″W / 42.516667°N 1.666667°W / 42.516667; -1.666667

Emaitza

Iruindarren garaipena

Gudulariak

Iruñeko Erresuma	Aragoiko konderria Zaragozako taifa

Buruzagiak

Gartzea III.a Santxez Naiarakoa	Ramiro Aragoikoa Al-Mustain I.a

Tafallako gudua Nafarroako herri horretatik gertu 1043an (aditu batzuen ustez 1035ean) izandako gudua izan zen.

Guduan iruindar armadak Ramiro Aragoikoak eta Zaragozako taifaren buruzagiak- ziur asko Al-Mustain I.ak- zuzendutako armada mendean hartu zuen.

Aurrekariak

Antso III.a Gartzeitz Nagusia hil zenean bere semeen artean jarauntsi zituzten bere ondasunak. Ramiro Aragoikoa seme nagusia zen baina, sasikumea izanda, ezin zuen Iruñeko Erresuma jarauntsi eta, beraz, Gartzea Santxez bilakatu zen Iruñeko errege. Beste anaiak, Fernando Santxez Gaztelako kondea eta Gonzalo Santxez Ribagortzako kondea, ez ziren erregeak izango, beti iruindar tronuaren menpean izango zirenez, regulus titulua izango zutelako.^[1]

Ramiro erdeinaturik sentitu zenez Gartzea erasotzea erabaki zuen eta horretarako Zaragozako taifaren buruzagiaren laguntza eskatu zuen.

Gudua

Ez dago guduari buruzko datu zehatzik. Tafallaren ingurumarian gertu zen eta, adituen ustetan, laburra izan zen. Iruindarren garaipenak Ramiroren atzera-egitea bultzatu zuen. Kondairak dio zaldia ere galdu zuela gudu-zelaian eta zaldia iruindar erregearen eskuetan amaitu zela.

Ondorioak

Guduaren ondoren, Gartzea Ramiro anaiarekin bihozbera izan zen: barkatu eta zenbait gaztelu eman zizkion. Aragoiarrak ez zuen berriro saiakera errepikatu anaia bizi zen bitartean.

Bere laguntzagatik, tafallarrek Nobles, leales y esforzados titulua jaso zuten. Garaipen hori dela eta, Uxueko Ama Birjinaren Santutegiko erromeria ospatzen dute.

Erreferentziak

↑ Martínez Díez, Gonzalo. (2007). Sancho III el Mayor Rey de Pamplona, Rex Ibericus. Madril: Marcial Pons Historia ISBN 978-84-96467-47-7..

Bibliografia

G.E.A (Gran Enciclopedia Aragonesa)
Matarredona Sala, Francisco. (2003). El Amanecer de un Reino, Ramiro I de Aragón. Leyere ISBN 8497756541..
Pascal Ros, Alfonso; Tejero, Oscar; Perales, José Antonio. (2008). Reyes de un Reyno: de Íñigo Arista a Catalina I. Diario de Navarra ISBN 978-84-89103-52-8..
Lakarra de Miguel, José María. (1972). Historia política del Reino de Navarra desde sus orígenes hasta su incorporación a Castilla. Nafarroako Aurrezki Kutxa ISBN 8450056993..