Ackermansgroeve

de noordelijke ingang met bovenschrift Daelhemer-berg met Steenkolenmijn
de middelste ingang, in gebruik voor de Steenkolenmijn
de zuidelijke ingang, in gebruik voor MergelRijk

De Ackermansgroeve of Daelhemerberggroeve is een Limburgse mergelgroeve in de Nederlandse gemeente Valkenburg aan de Geul in Zuid-Limburg. De ondergrondse groeve ligt aan de zuidwestkant van Valkenburg aan de Daalhemerweg op de noordelijke rand van het Plateau van Margraten in de overgang naar het Geuldal.[1][2] Achter de groeve groeit op de helling het Vogelbos.

Andere schrijfwijzen en benamingen zijn Ackermangroeve, Daelhemmersberggroeve, Daelhemergroeve, Daalhemergroeve, Daalhemmergroeve, Daelhemergrot, Grot van Daelhem, Hollmansberg en Mosgrot.[3][4]

De groeve wordt gebruikt voor de toeristische attracties van de Steenkolenmijn Valkenburg en MergelRijk. Tegenover de groeve ligt de Roebroekgroeve, naar het noordoosten liggen de Vogelbosgroeve en Kerkhofsgroeve.

Geschiedenis

In de 16e tot de 19e eeuw werd de groeve door blokbrekers gebruikt voor de winning van kalksteen.[3]

Vanaf 1917 werd er in de groeve een replica van een steenkolenmijn nagebouwd met ondersteuning van de Staatsmijnen.[4]

In 1978 werd er in de groeve een restaurant gesitueerd. Dit deel van de groeve heette eerst de Mosgrot, dat wijzigde in Grot van Daelhem, en later naar Feestgrot.[5]

Groeve

De Ackermansgroeve vormt samen met de Daelhemerberggroeve één geheel.[6] Het noordelijk deel is van oorsprong de Ackermansgroeve en het zuidelijk deel de Daelhemerberggroeve.[7] De groeve is een middelgrote groeve en heeft deels twee verdiepingen.[2] Het complex heeft een oppervlakte van 14679 vierkante meter en een ganglengte van 1887 meter.[3]

De groeve heeft drie ingangen: de noordelijke ingang met bovenschrift Daelhemer-berg met Steenkolenmijn, de middelste die dient als ingang van de Steenkolenmijn en de zuidelijke ingang die gebruikt wordt door MergelRijk.

De beheerder van de groeve is een privaat bedrijf. In 2017 werd de groeve op veiligheid onderzocht en werd deze goedgekeurd voor intensief gebruik.[8]

Geologie

In de groeve werd zowel Kalksteen van Meerssen als Kalksteen van Emael gewonnen, beide uit de Formatie van Maastricht. Door het zuidelijk deel van de groeve loopt de Klauwpijp, een breuklijn waardoor er een hoogteverschil van meer dan tien meter zit en deze kalksteenlagen direct op elkaar aansluiten terwijl ze dat elders nooit doen.[9]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Topografische hoogtekaart. Gearchiveerd op 24 oktober 2021.
  2. a b De ondergrondse kalksteengroeven in Zuid-Limburg. Gearchiveerd op 11 mei 2019.
  3. a b c Verleden met toekomst; Archeologische beleidskaart en groevenbeleidskaart voor Valkenburg aan de Geul, 2009
  4. a b Toeristen met hak en mijnlamp, 19 januari 2006. Gearchiveerd op 10 augustus 2019.
  5. Historie. Gearchiveerd op 19 oktober 2019.
  6. Ontgonnen Verleden: Kalksteenwinning. Gearchiveerd op 18 oktober 2019.
  7. De Limburgse mergelgroeven
  8. Keuringen mergelgroeves in Zuid-Limburg in 2017
  9. Krijt van Zuid-Limburg, serie Geologie van Nederland, W.M. Felder, P.W. Bosch, Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO, 2000, ISBN 90-6743-710-7