Bükkcultuur

Bükkcultuur
Horizon	Bandkeramiek
Regio	Hongarije, Slowakije, Roemenië
Periode	neolithicum
Datering	5e millennium v.Chr.
Voorgaande cultuur	Alföld-bandkeramiek
Volgende cultuur	Tiszacultuur
Portaal    Archeologie

De Bükkcultuur was een neolithische cultuur van Oost-Slowakije en Hongarije, aan de bovenloop en ten noorden van de Tisza, vooral in het gelijknamige Bükkgebergte in Noord-Hongarije. Er waren nauwe relaties met het Alföld-bandkeramiek, waarvan de Bükkcultuur vaak als het late ontwikkelingsstadium wordt gezien.

Kenmerkend is dunwandig aardewerk versierd met parallelle lint- of spiraalmotieven. Het vaatwerk is rijkelijk versierd en kenmerkt zich door een hoge keramische kwaliteit. Er zijn vooral zakvormige "kummels", flesvormige vaten met een tuit en dunwandige kommen. Rijke versieringen met patronen in boog-, slinger-, lint- en spiraalvormen zijn typerend. Er is ook gekleurd inlegwerk. De Pișcoltcultuur in het noordwesten van Roemenië had zeer vergelijkbare ornamentpatronen en vaattypen, maar deze waren meestal geschilderd en niet ingesneden.

In deze cultuur gedolven obsidiaan uit het Zemplen- en Tokaj-gebied zijn bij naburige culturen teruggevonden. Anderzijds zijn in het gebied van de Bükkcultuur Spondylus-schelpen uit de Middellandse Zee of de Zwarte Zee te vinden.

Nederzettingen zijn te vinden in het gelijknamige Bükkgebergte, maar ook op de Grote Hongaarse Laagvlakte. Naast in de grond verdiepte woningen waren er ook tell-achtige nederzettingen met verschillende cultuurlagen, en bewoonde grotten.

In het verspreidingsgebied ontwikkelde zich onder zuidelijke invloeden de Tiszacultuur. Deze bevatte elementen van de Bükkcultuur, de Alföld-bandkeramiek en de Esztár- en Szákálhat-culturen.