Baarmoedermelk

Baarmoedermelk wordt gevormd door baarmoederslijmvliesklieren. Het zijn buisvormige klieren bekleed met trilharen en omzoomd door een eenvoudig kolomvormig epitheel, voorkomend in de functionele laag van het baarmoederslijmvlies. Hun uiterlijk varieert tijdens de menstruatiecyclus. Tijdens de proliferatieve fase lijken de baarmoederslijmvliesklieren lang vanwege de oestrogeenuitscheiding door de eierstokken. Tijdens de uitscheidingsfase worden de baarmoederslijmvliesklieren sterk opgerold met brede vaatholten en produceren ze een glycogeenrijke afscheiding die bekend staat als histotroof of baarmoedermelk.[1][2] Deze verandering komt overeen met een toename van de bloedstroom naar de spiraalvormige slagaders als gevolg van verhoogde progesteron-uitscheiding uit het corpus luteum. Tijdens de premenstruele fase neemt de progesteronuitscheiding af naarmate het corpus luteum degenereert, wat resulteert in een verminderde bloedtoevoer naar de spiraalvormige slagaders. De functionele laag van de baarmoeder die de klieren bevat, wordt necrotisch en valt uiteindelijk af tijdens de menstruatie.

In de niet-zwangere baarmoeder zijn de baarmoederslijmvliesklieren klein, maar kort na de innesteling van de blastocyste worden ze vergroot en langwerpig met een gedraaid of golvend uiterlijk.

Functie

Het oestrogeen geproduceerd in het begin van de zwangerschap stimuleert de baarmoederslijmvliesklieren om een aantal stoffen uit te scheiden als voeding en bescherming voor het embryo en de foetus en aan de extra-embryonale membranen (dooierzakmembraan, amnion, allantois en chorion).[1] Deze afscheidingen staan bekend als histiotroof, histotroof of baarmoedermelk.[1][2] Belangrijke baarmoedermelkeiwitten zijn glycodelin-A en osteopontine.[1]

Sommige uitscheidingsstoffen uit de baarmoederslijmvliesklieren worden tijdens de zwangerschap opgenomen door de secundaire dooierzak die de exocoelomische holte bekleedt en kunnen daardoor helpen bij het verschaffen van voeding aan de foetus.[3]

Uitscheidingsstoffen

Proteïnen, glycoproteïnen en peptiden
Matrix-geassociëerd:
Fibronectine
Laminine
Entactine
Type-IV collageen
Heparan sulfaat
Proteoglycaan
Integrinen
Andere:
Mucinen
Prolactine
IGFBP-1
Glycodeline
Endometrial protein 15
Albumine
Beta-Lipoproteïne
Relaxine
Fibroblast groeifactor 1
Fibroblast groeifactor 2
Pappalysin-1
Stress response protein 27 (SRP-27)
CA-125
Beta-endorphine
Leu-enkefaline
Diamine oxidase
Weefselplasminogeenactivator
Renine
Progesterone-dependent carboanhydrase
Lactoferrine
  • B) Baarmoederslijmvliesklieren en blastocyste
    B) Baarmoederslijmvliesklieren en blastocyste
  • Baarmoedermelk (uterine milk) zichtbaar. IVS=tussenruimte, UG=baarmoederslijmvliesklier.
    Baarmoedermelk (uterine milk) zichtbaar. IVS=tussenruimte, UG=baarmoederslijmvliesklier.
  • Endometrium van de baarmoeder van het konijn na 14 uur en 3 dagen schijnzwangerschap met baarmoedermelk (secretion)
    Endometrium van de baarmoeder van het konijn na 14 uur en 3 dagen schijnzwangerschap met baarmoedermelk (secretion)
  • Innesteling
    Innesteling

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b c d Burton, GJ, Cindrova-Davies, T, Turco, MY (December 2020). Review: Histotrophic nutrition and the placental-endometrial dialogue during human early pregnancy.. Placenta 102: 21–26. PMID 33218574. DOI: 10.1016/j.placenta.2020.02.008.
  2. a b Kelleher, AM, DeMayo, FJ, Spencer, TE (1 October 2019). Uterine Glands: Developmental Biology and Functional Roles in Pregnancy.. Endocrine Reviews 40 (5): 1424–1445. PMID 31074826. PMC 6749889. DOI: 10.1210/er.2018-00281.
  3. Burton GJ, Watson AL, Hempstock J, Skepper JN, Jauniaux E (June 2002). Uterine glands provide histiotrophic nutrition for the human fetus during the first trimester of pregnancy. J. Clin. Endocrinol. Metab. 87 (6): 2954–9. PMID 12050279. DOI: 10.1210/jcem.87.6.8563.
· · Sjabloon bewerken
Menselijke embryogenese in de eerste drie weken na de bevruchting
Week 1:Baarmoederslijmvlies · Decidualisatie · Decidua · Oöcytactivering · Folliculogenese · Ovariële follikel · Thecacel · Granulosacel · Corpus luteum · Eicel · Zona pellucida · Corona radiata · Perivitellineruimte · Vitellogenese · Membrana vitellina · Dooiergang · Bevruchting · Zygote · Embryo · Klieving · Morula · Blastula · Blastocyste · Blastoporus · Trofoblast · Cytotrofoblast · Syncytiotrofoblast · Blastomeer · Cavitatie · Blastocoel · Embryoblast · Innesteling · Baarmoedermelk
Week 2:Kiemschijf · Hypoblast · Epiblast · Monoblast · Diploblast · Tripoblast
Week 3:Lamina praechordalis · Archenteron · Primitieve streep · Fovea primitiva · Primitieve knoop · Primitieve groef · Gastrula · Gastrulatie · Embryonale inductie · Allantois · Mesendoderm · Invaginatie · Hechtsteel · Extra-embryonaal mesoderm · Chorionvilli · Dooierzak · Neurulatie · Neurale plaat · Neurale plooi · Neurale groeve · Neurale lijst · Neurale buis · Neuralebuisdefect · Voorlopernier · Oerkiemcel
Ectoderm:Oppervlakte-ectoderm · Neuro-ectoderm · Neurulatie · Neurale lijst· Zakje van Rathke
Mesoderm:Mesenchymatische stamcel · Axiaal mesoderm · Paraxiaal mesoderm · (Somiet · Somitomeer) · Tussenliggend mesoderm · Mesoderma laminae lateralis · Coeloom · Coeloom · Mesenchyma splanchnopleurale · Mesenchyma somatopleurale · Chorion · Chorionvilli · Amnion (Vruchtvlies) · Vruchtwater · Vruchtzak (Vruchtblaas) · Allantois · Mesenchym
Endoderm:Visceraal endoderm
Overige termen:20 wekenecho · Achterhoorn · Agenesie · Alvleesklierknop · Ampulla tubae uterinae · Amniotomie · Arteriae umbilicales · Bekkeninstabiliteit · Bloedeilandje · Membrana buccopharyngea · Chorioamnionitis · Chorda dorsalis · Cloaca · Diverticulum cysticum · Doppler foetus monitor · Ductus arteriosus · Ductus venosus · Echografie · Erytropoëse · Foetale bloedsomloop · Foetale pool · Foetus · Foetushouding · Foramen ovale · Fysiologische veranderingen tijdens de zwangerschap· Gang van Wolff · Gang van Müller · Gehoorblaasje · Gelei van Wharton · Geslachtsstrengen · Gonadale richel · Groeiecho · Harde buik · Helm · Hersenblaasje · Intra-uteriene vruchtdood · In-vitrofertilisatie · Kiembaan · Kieuwspleet · Kieuwboog · Kieuwzakje · Kop-romplengte · Kunstmatige inseminatie bij de mens · Laag van Nitabuch · laag van Rohr · Lanugo · Meconium · Membraan van Heuser · Membraan van Reichert · Menselijke vruchtbaarheid · Metanefrogeen blasteem · Miskraam · Mittelschmerz · Moederkoek · Nageboorte · Navelstreng · Navelstrengbloed · Oernier · Oogbeker · Oorplacode · Pinopodium · Placenta · Placentaloslating · Placentofagie · Polyhydramnion · Pretecho · Septum urorectale · Spildraai · Spiraalarterie · Stomodeum · Stroma (eierstok) · Stuitligging · Superfecundatie · Superfoetatie · Termijnecho · Urachus · Urineleiderknop · Vasa praevia · Vena umbilicalis · Vesicula optica · Vitaliteitsecho · Voorhoorn · Vroeggeboorte · Vruchtwaterpunctie · Zwangerschap · Zwangerschapscategorie · Zwangerschapsecho · Zwangerschapsmisselijkheid · Zwangerschapsvergiftiging · Zweedse Classificatie