Feye van Scheltema

Feye van Scheltema
Van Scheltema (derde van links) in de begrafenisstoet van Willem Frederik van Nassau-Dietz.
Van Scheltema (derde van links) in de begrafenisstoet van Willem Frederik van Nassau-Dietz.
Algemeen
Geboren ca. 1630
Overleden 11 november 1666
Overlijdensplaats Augsbuurt
Religie Gereformeerd
Titulatuur Jhr.
Functies
1651-1666 Volmacht ten Landsdage namens Kollumerland
1652-1656 Gecommitteerde van de Admiraliteit op de Maeze
1653-1666 Grietman van Kollumerland
1656- Gecommitteerde van de Admiraliteit van Friesland
1659-1664 Lid van Gedeputeerde Staten van Friesland
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Feye van Scheltema (ca. 1630 – Augsbuurt, 11 november 1666) was een Nederlands bestuurder.

Biografie

Van Scheltema was een zoon van Frans van Scheltema (†1653), militair, en Rixt van Roorda (†1651). Van Scheltema trad in krijgsdienst waar hij de rang van kornet had. In 1653 volgde hij Ritscke van Eysinga op als op als grietman van Kollumerland en Nieuwkruisland. Van Scheltema was een verwant van Van Eysinga. Zo was de oudtante van Van Scheltema de schoonmoeder van Van Eysinga en was Van Eysinga's zoon Jelte getrouwd met een nicht van de vrouw van Van Scheltema. Van Scheltema wordt in de hoedanigheid van grietman vermeld op de klok van de kerk van Augsbuurt uit 1658: "Jr. Feio van Scheltema Grietman over Collum, Collumerlant en het Nieuwe Cruislant mede raedt ter Admiraliteit tot Harlingen".[1]

Van Scheltema erfde de Minnoltsma State te Bornwird van zijn ouders maar deze verhuurde hij aan zijn familielid Syds van Roorda, aangezien hij zelf bleef wonen op de Clantstate te Augsbuurt.[2] Feye overleed in 1666 aan de pest en werd begraven in de Mariakerk te Bornwird.[3] Zijn weduwe, Luts van Aylva, hertrouwde met Epe van Aylva, tevens zijn opvolger als grietman. De erfenis van Van Scheltema zou nog leiden tot een geschil tussen de families Van Scheltema en Van Aylva. In 1706 werd er geprocedeerd door de nazaten van Feye tegen Epo en Luts van Aylva. Pas in 1739 zou erfgenaam Feyo Edzard van Harinxma de laatste resterende aandelen in de Clantstate verkopen aan Justus Zeino Abel de Coninck die getrouwd was met een kleindochter van Epe van Aylva.[4]

  • Kaart van de grietenij Kollumerland en Nieuwkruisland uit 1664 met rechtsonder in de cartouche "d' Ed. Heer Jr. Feyo van Scheltema" vermeld als grietman.
    Kaart van de grietenij Kollumerland en Nieuwkruisland uit 1664 met rechtsonder in de cartouche "d' Ed. Heer Jr. Feyo van Scheltema" vermeld als grietman.
  • Wapens van de voorouders van Feye van Scheltema in het wapenboek van Gerrit Hesman uit 1708.
    Wapens van de voorouders van Feye van Scheltema in het wapenboek van Gerrit Hesman uit 1708.

Huwelijk en kinderen

Van Scheltema trouwde in 1650 met Luts van Aylva (1638-1718), dochter van Douwe Meckema van Aylva, grietman van Westdongeradeel en Leeuwarderadeel, en Luts van Meckema. Na Feyes overlijden hertrouwde Luts van Aylva met Epe van Aylva, zijn opvolger als grietman. Daarnaast was Luts van Aylva verwant aan de familie Van Meckema waarvan eerder twee leden grietman van Kollumerland zijn geweest. Het echtpaar kreeg drie kinderen:

  • Rixt van Scheltema (1652-1689), trouwde met Douwe Feye van Roorda, kapitein en schout-bij-nacht.
  • Lucia Helena van Scheltema (1656-1686), trouwde met Idzart van Harinxma, broer van Ernst Mockema van Harinxma thoe Slooten.
  • Tjemck van Scheltema (†1693), trouwde met Ernst Mockema van Harinxma thoe Slooten, grietman van Baarderadeel.
  • Portret van Lucia Helena van Scheltema, toegeschreven aan Julius de Geest.
    Portret van Lucia Helena van Scheltema, toegeschreven aan Julius de Geest.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Berg, H.M. van den (1989). Kollumerland en Nieuw Kruisland, voorafgegaan door Overzicht van de bouwkunst in Noordelijk Oostergo. 's-Gravenhage: SDU uitgeverij.
  2. Noomen, P.N. (2009). De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners. Hilversum: Uitgeverij Verloren.
  3. Andreae, A.J. (1975). Kollumerland en Nieuw Kruisland geschiedkundig beschreven met oudheidkundige plaatsbeschrijving door Mr. A. J. Andreae. Leeuwarden: De Tille.
  4. Braaksma, K. (2022). Clant State. [online] Beschikbaar via: Stinseninfriesland.nl. [Geraadpleegd op 28 januari 2022].
Bibliografische informatie
Voorganger:
R. van Eysinga
Grietman van Kollumerland en Nieuwkruisland
1653 - 1666
Opvolger:
E. van Aylva