Hongerige Wolf

Hongerige Wolf
Gehucht in Nederland Vlag van Nederland
Hongerige Wolf (Groningen)
Hongerige Wolf
Situering
Provincie Groningen (provincie)Vlag Groningen (provincie) Groningen
Gemeente OldambtVlag Oldambt Oldambt
Coördinaten 53° 13′ NB, 7° 8′ OL
Woonplaats (BAG) Finsterwolde
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Hongerige Wolf is een gehucht in de gemeente Oldambt in de Nederlandse provincie Groningen. Het ligt ten noordoosten van Finsterwolde, voorbij Ganzedijk.

De Hongerige Wolf is tevens de naam van een motorgemaal, dat in 1974 werd gebouwd ter vervanging van een afwateringssluis.

Geschiedenis

De bewoners langs de dijk van de "zoogenaamde Hongerige Wolf" duiken voor het eerst op in een krantenbericht uit 1877.[1] De naam verwijst mogelijk naar van een herberg, wellicht een uitspanning waar polderjongens die werkten aan de indijking van de Reiderwolderpolder vanaf 1862 en de voorbereidingen daarvoor hun vertier vonden.[2] De werkzaamheden begonnen in 1845 en het jaar daarop stonden al er drie woningen voor de aannemers en een rij rieten keten voor het werkvolk.[3] De bebouwing van Hongerige Wolf werd aanvankelijk tot Ganzedijk gerekend. De buurt is sinds einde van de 19e eeuw sterk gegroeid door de bouw van vrijstaande arbeiderswoningen.

Oorspronkelijk lag hier de Finsterwolderzijl, die omstreeks 1630 als thuishaven voor schepen fungeerde. Na de aanleg van het Beertsterdiep in 1636 sprak men doorgaans over Beer(t)sterzijl Ernaast werd in 1704 de Bellingwolderzijl gebouwd. Die werd die op zijn beurt voorzien van een schans, de Bellingwolderschans (niet te verwarren met Oudeschans). Bij de sluizen bevonden zich woningen voor de sluiswachters of zijlwaarders, die ieder de beschilling hadden over enkele percelen land. Door de aanleg van de Reiderwolderpolder in 1874 kwam de Beersterzijl te vervallen terwijl de Bellingwolderzijl werd gereduceerd tot binnensluis en ten slotte werd vervangen door het motorgemaal De Hongerige Wolf. De monumentale Reiderlanderbuitensluis, die later als Grote Slapersluis door het leven ging, is in 2012 weer in gebruik genomen.

Bij de Beersterzijl werd omstreeks 1819 een schooltje voor de buurtschap Ganzedijk gebouwd, dat in 1854 naar het huidige Ganzedijk verhuisde.[4] De schoolmeester had de beschikking over een perceel kerkenland en enkele kwelderweiden.

Recent

Hongerige Wolf is een tijdlang populair geweest bij kunstenaars, en nog altijd hebben diverse kunstenaars hier hun plek van inspiratie en rust.

De plaats kwam sinds 2000 regelmatig in het nieuws door de ontdekking van een ernstig misdrijf dat zich enkele jaren daarvoor had afgespeeld. Bij graafwerkzaamheden aan de G. Gernaatweg werd in februari 2000 het lijk van Hannelore Klinkhamer-Godfrinon gevonden. Schrijver Richard Klinkhamer, haar man, had haar vermoord en begraven. Klinkhamers vrouw was al jaren als vermist opgegeven. Over alle beschuldigingen schreef Klinkhamer het boek Woensdag gehaktdag, maar tot 2007 wilde geen uitgever het publiceren. Hongerige Wolf kreeg daarnaast enige bekendheid door het televisieprogramma Man bijt hond, dat in 2003 en 2004 van Hongerige Wolf naar Schapenbout (in Zeeuws-Vlaanderen) trok om mensen te bezoeken. In 2011 werd voor de eerste keer een driedaags cultureel festival Hongerige Wolf georganiseerd.[5][6]

In 2019 werd Hongerige Wolf door RTV Noord uitgeroepen tot Schierste Ploatsnoam (mooiste plaatsnaam) van het jaar.[7]

  • Hongerige Wolf gezien vanaf de brug
    Hongerige Wolf gezien vanaf de brug
  • Festival Hongerige Wolf 2015
    Festival Hongerige Wolf 2015

Elders

De naam Hongerige Wolf komt ook elders voor, doorgaans gebruikt voor herbergen.

  • Stegeren bij Ommen (1740)
  • Wedde (1782), in de negentiende eeuw de naam van een herberg (nu Wedderstraat 88) en tevens in gebruik als plaatsnaam.[8][9] Het nabijgelegen veld heette Hongerij.
  • Oude foto's van Ganzedijk en Hongerige Wolf
  • Festival Hongerige Wolf
Noot
  1. Winschoter Courant, 3 februari 1877.
  2. Waar komt de plaatsnaam 'Hongerige Wolf' vandaan?, weblog Groninganus, september 2007. Gearchiveerd op 24 juli 2023.
  3. “Waar eens de landman zijn sikkel zal slaan in zwaar beladen granen” – Een uitstapje naar de Dollard (1846), Groninganus, 10 december 2022/. Gearchiveerd op 30 mei 2023.
  4. Nieuwe Bijdragen ter Bevordering van het Onderwijs en de Opvoeding (1819), p. 403.
  5. Gehucht verandert in festivalterrein[dode link], Nieuwsuur, 29 juli 2011
  6. Festival Hongerige Wolf. Gearchiveerd op 18 juli 2023. Geraadpleegd op 18 juli 2023.
  7. Dit is de Schierste Ploatsnoam van 2019, RTV Noord, 23 augustus 2019
  8. C.J. Wegman en R.M.A. Wegman, Westerwolders en hun woningbezit van 1568 tot 1829, deel 1: Het kerspel Wedde, dl. 1: De marke Wedde, Assen 2004, p. 86-87.
  9. Groninger Archieven,817, inv.nr. 2786.2: Generale kaart van het karspel Bellingwolde bevattende het geheele ontwerp om door het plaatsen van molens en het leggen van de nodige afsluit dijken, 1828.
Vlag van de provincie Groningen
· · Sjabloon bewerken
Vlag van de gemeente Oldambt
Plaatsen in de gemeente Oldambt

Stad: Winschoten
Dorpen: Bad Nieuweschans · Beerta · Blauwestad · Drieborg · Eexta · Finsterwolde · Heiligerlee · Midwolda · Nieuw-Beerta · Nieuwolda · Nieuw-Scheemda · Oostwold · Scheemda · 't Waar · Westerlee
Buurtschappen (en voormalige buurtschappen): Beersterhoogen · Bellingwolderzijl · Bikkershorn · Booneschans · Bovenburen · Bovenstreek (Westerlee) · Bovenstreek (Winschoten) · De Kamp · De Dellen · Eextahaven · Egypterdijk · Ekamp · Finsterwolderhamrik · Ganzedijk · De Garsten · Goldhoorn · Hamdijk · Hardenberg · Hongerige Wolf · Kloostergare · Kopaf · Kostverloren · Kromme-Elleboog · Kroonpolder · Lutje Loug · Meerland · Munnekeveen · Napels · Niesoord · Nieuwe Statenzijl · Nieuwolda-Oost · Polderdwarsweg · (Winschoter) Oostereinde · Oostwolderhamrik · Oostwolderpolder · Oudedijk · Oudekerk · Oude Statenzijl · Oudezijl · Reiderwolderpolder · Scheemdermeer · Scheemderzwaag · Scheveklap · Sint-Vitusholt (of Achterholt) · Stadspolder · Stoksterhorn · Tranendal · Tutjeshut · Ulsda · Veenhuizen · Westeind · Winschoterhogebrug · Winschoterzijl · Zandhoogte · Zuiderveen
Voormalige gemeenten: Reiderland · Scheemda · Winschoten
Groningen: Steden en dorpen      Nederland: Provincies · Gemeenten