Os radiale externum

De lokalisaties van de accessoire handwortelbeentjes. Links de rechterhand van dorsaal, rechts vanaf palmair.
De lokalisaties van de accessoire handwortelbeentjes.
Links de rechterhand van dorsaal, rechts vanaf palmair.
  1. os trapezium secundarium
  2. os trapezoideum secundarium
  3. os parastyloideum
  4. os styloideum
  5. os metastyloideum
  6. os capitatum secundarium
  7. os epitrapezium
  8. os carpi centrale
  9. os paranaviculare
  10. os epilunatum
  11. os epitriquetrum
  12. os ulnostyloideum
  13. os vesalianum manus
  14. os ulnare externum
  15. os hamulare basale & os hamuli proprium
  16. os Gruberi
  17. os subcapitatum
  18. os pretrapezium
  19. os paratrapezium
  20. os pisiforme secundarium
  21. os triquetrum secundarium
  22. os hypolunatum
  23. os radiale externum

Het os radiale externum is een zeldzaam voorkomende botstructuur naast de reguliere handwortelbeentjes, gelegen lateraal bij de tuberkel van het os scaphoideum, net naast het os trapezium, aan de spaakbeenzijde van de handwortel.[1] In de literatuur is een zeldzame casus beschreven van een vijftienjarige jongen die aan beide handen een botje had aan de laterale zijde van de overgang tussen het os scaphoideum en het os trapezium, dat een jaar later beiderzijds was vergroeid met het os scaphoideum.[2]

Dit sesambeen van de musculus abductor pollicis longus komt voor in alle niet-mensachtige primaten en articuleert bij hen zowel met het scafoïd als met het grootveelhoekig been. Bij de Gorilla gorilla komt het botje bij de helft van de populatie voor, bij mensen is het over het algemeen afwezig.[3]

Op röntgenfoto's wordt een os radiale externum soms onterecht aangemerkt als afwijkend, losliggend botdeel of als fractuur.[4]

Röntgenfoto van de linker pols, met de extra handwortelbeentjes gekleurd naar hun prevalentie.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. R. O'Rahilly. A survey of carpal and tarsal anomalies. J Bone Joint Surg Am. 1953; 35: 626-642
  2. A. Grumbach. Das Handskelett im Liche der Röntgenstrahlen. Braumüller, Wien, 1921
  3. JM Le Minor. The sesamoid bone of musculus abductor pollicis longus (os radiale externum or prepollex) in primates. Acta Anat (Basel), 1994; 150: 227-231
  4. T.E. Keats, M.W. Anderson, Atlas of normal roentgen variants that may simulate disease. 7th edition, Mosby Inc. 2001, ISBN 0323013228