Scherm (bloeiwijze)

Enkelvoudig scherm
Samengesteld scherm

Een scherm (umbella) is een bloeiwijze waarbij alle zijassen (bloemstelen) uit één punt ontspringen. De vorm van het scherm kan variëren van van boven ongeveer plat tot helemaal bol, zoals bij look (Allium). Bij enkelvoudige schermen zit aan de voet van de zijassen meestal een omwindsel dat bestaat uit een krans van omwindselblaadjes. Bij samengestelde schermen hebben de schermpjes (de schermen van de 2de orde) vaak ook een krans van schutblaadjes: het omwindseltje.

Naar deze bloeiwijze is de familie van de schermbloemigen genoemd. De meeste schermbloemigen hebben een samengesteld scherm.

Enkelvoudig scherm

Bij een enkelvoudig scherm draagt elke zij-as van het hoofdscherm één bloem. Anders dan bij een hoofdje, dat ook bestaat uit een groter of kleiner aantal bij elkaar staande bloemen, zijn de bloemen van een scherm gesteeld.

  • Enkelvoudig scherm
  • Enkelvoudig scherm van gulden sleutelbloem
    Enkelvoudig scherm van gulden sleutelbloem
  • Enkelvoudig scherm van klimop
    Enkelvoudig scherm van klimop
  • Enkelvoudig scherm van ui
    Enkelvoudig scherm van ui

Samengesteld scherm

Bij een samengesteld scherm draagt elke zij-as van het hoofdscherm weer een schermpje. Er zijn de volgende typen samengestelde schermen te onderscheiden:

  • scherm van de 1ste orde: elke zij-as draagt weer een schermpje.
  • scherm van de 2de orde: elke zij-as van de zijas van de 1ste orde draagt weer een schermpje.
  • scherm van de 3de orde: elke zij-as van de zijas van de 2de orde draagt weer een schermpje.
  • Samengesteld scherm
  • Omwindsel bij venkel
    Omwindsel bij venkel
  • Samengesteld scherm van fluitenkruid
    Samengesteld scherm van fluitenkruid
  • Samengesteld scherm van gewone berenklauw
    Samengesteld scherm van gewone berenklauw
  • Samengesteld scherm van dille
    Samengesteld scherm van dille
  • Samengesteld scherm van zevenblad
    Samengesteld scherm van zevenblad
  • Samengesteld scherm van peen
    Samengesteld scherm van peen
· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken
Bloeiwijzen
Theoretische indeling
Middelpuntzoekende, centripetale of racemeuze bloemgestellen:aar · kolf · pluim · samengesteld scherm · scherm · tuil · tros
Middelpuntvliedende, centrifugale of cymeuze bloemgestellen:enkelvoudig gevorkt bijscherm · gevorkt bijscherm · meertakkig bijscherm · samengesteld gevorkt bijscherm · Schicht · schroef · sikkel · waaier
Praktische indeling naar uiterlijk
Ongesteelde of zittende bloemen:aar · aartje · bloeikolf · bloemkoek · hoofdje · katje · kluwen
Gesteelde bloemen aan onvertakte as:bundel · eentakkig bijscherm · monochasium · tros · scherm · schermvormige tros · schijnkrans
Zich eenmaal vertakkende assen:schicht · schroef · sikkel · waaier
Zich herhaaldelijk vertakkende assen,
elk minstens 2 zijassen:
dichasiale pluim · dichasiale tuil · pluim · samengesteld gevorkt bijscherm · samengesteld scherm · samengestelde aar · synflorescentie · tuil · thyrsus