Łusecznik lepki

Łusecznik lepki

Ichthyophis glutinosus[1]
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy beznogie
Rodzina	łusecznikowate
Rodzaj	Ichthyophis
Gatunek	łusecznik lepki
Synonimy
Caecilia glutinosa Linnaeus, 1758[2] Coecilia viscosa Latreille in Sonnini de Manoncourt & Latreille, 1801[2] Epicrium glutinosum — Wagler, 1828[2] Ichthyophis forcarti Taylor, 1965[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
narażony na wyginięcie
Zasięg występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Łusecznik lepki (Ichthyophis glutinosus) – gatunek płaza beznogiego z rodziny łusecznikowatych (Ichthyophiidae). Endemit Sri Lanki. Narażony na wyginięcie^[3].

Występuje endemicznie w środkowej i południowej Sri Lance^[3][2]. Andrzej Trepka w Ilustrowanej encyklopedii płazów podaje jeszcze Archipelag Malajski, nie jest to jednak prawda (pomylenie z innymi gatunkami łusecznikowatych)^[4].

Kształtem przypomina dżdżownicę lub glebowe węże z rodzaju Uropeltis^[4]. Łatwo jednak go odróżnić po wielkości i dobrze wykształconym pyszczku wraz z małymi oczami^[4]. Długość obłego ciała od 23 do 41 cm^[5]. Podobnie jak dżdżownica łusecznik lepki posiada pierścienie, których może być do 392^[4][5]. Posiada także kręgi ogonowe^[6]. Ubarwienie szare z żółtymi pasami^[5].

Żyje pod ziemią, w tropikalnych wilgotnych lasach nizinnych i górskich, na polach ryżowych, plantacjach kauczuku czy herbaty, w wiejskich ogrodach, na polach i pastwiskach dla bydła, a także na mokradłach^[3].

Gatunek drapieżny; odżywia się głównie dżdżownicami i wcześniej wspomnianymi wężami glebowymi^[4]. Gdy zaatakuje swoją ofiarę, próbuje ją rozszarpać na mniejsze kawałki^[5].

Samica w specjalnie wydrążonej komorze składa do 38 ziaren skrzeku i opiekuje się nim, aż do wyklucia się kijanek^[4]. Następnie 11-centymetrowe larwy o pierzastych skrzelach prowadzą wodno-lądowy tryb życia. Nie wiadomo czym się odżywiają, w niewoli pożywiają się larwami ochotkowatych czy dżdżownicami^[5].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje łusecznika lepkiego za gatunek narażony na wyginięcie (VU – vulnerable). Liczebność populacji nie jest znana, a jej trend uznaje się za spadkowy^[3]. Zagrażają mu głównie ptaki nieodżywiające się płazami, które jednak często mylą łusecznika z rosówką^[4]. Ponadto zagrożeniem dla łusecznika są też ludzie, którzy zabijają tego płaza tylko „na wszelki wypadek”^[4].