120 mm armata mle 1878 De Bange
Armata wz. 1878 w Muzeum Artylerii Finlandii w Hämeenlinna | |||
Dane podstawowe | |||
Państwo | Francja | ||
---|---|---|---|
Rodzaj | armata | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Kaliber | 120 mm | ||
Długość lufy | 3250 mm | ||
Donośność | 12 400 m | ||
Prędkość pocz. pocisku | 265–613 m/s | ||
Masa | 2700 kg w pozycji bojowej | ||
Kąt ostrzału | od –17° do +30° (w pionie) | ||
Szybkostrzelność | 1–2 strz./min | ||
|
Armata 120 mm mle 1878 De Bange (Canon de 120 mm L modèle 1878) – francuska armata oblężnicza, skonstruowana przez Charlesa de Bange’a, wykorzystywana przez armię francuską w czasie I wojny światowej. Mimo przestarzałej konstrukcji, trafiła na wyposażenie armii innych krajów, w tym Polski, a armia fińska używała tych dział jeszcze w czasie II wojny światowej.
Armata wz. 1878 był jedną z serii dział konstrukcji Charlesa de Bange’a, wykorzystujących uszczelniacz jego pomysłu, umożliwiający użycie silnych ładunków prochowych w dziale z zamkiem śrubowym. Armaty de Bange’a nie posiadały oporopowrotnika i po każdym wystrzale odrzut odtaczał je do tyłu. Konieczność wtoczenia armaty na stanowisko obniżała celność i szybkostrzelność, dlatego też zostały wyparte przez nowocześniejsze działa Schneidera. Po wybuchu I wojny światowej, wysokie straty w artylerii francuskiej i zbyt mała siła niszcząca dział kalibru 75 mm zmusiła Francuzów do użycia armat zmagazynowanych jako przestarzałe[1].
Mimo przestarzałej konstrukcji, armaty De Bange wz. 1878 miały swoje zalety: wystrzeliwały osiem rodzajów pocisków (burzące, zapalające, chemiczne, szrapnele) o masie 18–20 kg i dużej sile rażenia, na skuteczny dystans 8–10 km i maksymalny ponad 12 km; były proste w budowie; zamek z uszczelniaczem pozwalał na wykorzystanie ładunków miotających w woreczkach, bez użycia łusek, co oszczędzało deficytowe metale, zwłaszcza miedź[1].
Dla osłabienia odrzutu używano specjalnych platform z wbudowanym oporopowrotnikiem lub nakładek na koła, czyli okoli. Armaty holowano sześciokonnym zaprzęgiem, drugi taki zaprzęg holował jaszcz amunicyjny. Działa te tworzyły dywizjony artylerii ciężkiej będące w dyspozycji każdej armii[1].
Po I wojnie światowej 48 armat wz. 1878 trafiło do Polski wraz z Armią generała Hallera. Służyły w 1 Pułku Artylerii Ciężkiej, aż do zastąpienia ich przez moździerze wz. 32. W latach 1931–1934 przebudowano je, osadzając lufy na łożach rosyjskich haubic, tworząc armatę wz. 1878/09/31. Innymi użytkownikami dział wz. 1878 były Finlandia (która użyła ich w wojnie kontynuacyjnej), Rumunia i Serbia[2].
Zachowany egzemplarz armaty wz. 1878 znajduje się w Narodowym Muzeum Wojskowym (Muzeul Militar Național) w Bukareszcie. Dwie armaty stoją na terenie Cytadeli Warszawskiej przy Bramie Żoliborskiej[3] przed 1977 armaty stały przed koszarami w Górze Kalwarii.
- Armata wz. 1878 z osłabiającym odrzut nakładkami na koła
- Moździerz De Bange 220 mm i armata wz. 1878, pocztówka z epoki
- Przekrój francuskiego granatu burzącego
Przypisy
- p
- d
- e
Armaty polowe | |
---|---|
Haubice |
|
Armaty górskie | |
Armaty przeciwpancerne | |
Armaty przeciwlotnicze |
|
Moździerze | |
Konstrukcje prototypowe |
|