2 Pułk Rozpoznawczy

Ten artykuł dotyczy oddziału z okresu II wojny światowej. Zobacz też: 2 Hrubieszowski Pułk Rozpoznawczy.
2 Pułk Rozpoznawczy (Kadrowy)
Ilustracja
odznaka rozpoznawcza 2 Dywizji Grenadierów Pancernych
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

18 listopada 1943

Rozformowanie

1944

Tradycje
Rodowód

1 Oddział Rozpoznawczy

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Ziemowit Grabowski

Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

kawaleria

Podległość

2 Dywizja Grenadierów Pancernych

Covenanter – czołg pułku
Universal Carrier – podstawowe wyposażenie oddziału

2 Pułk Rozpoznawczy (kadrowy) – skadrowany oddział kawalerii pancernej Polskich Sił Zbrojnych.

1 Oddział Rozpoznawczy (1940-1943)

Powstał 5 lipca 1940 roku w obozie w Biggar[1] jako jednostka rozpoznawcza 1 Brygady Strzelców. Na jego dowódcę wyznaczony został ppłk Ziemowit Grabowski. Oddział składał się przede wszystkim z ewakuowanych z Francji żołnierzy 3 Oddziału Rozpoznawczego. Na początku 1942 roku stan oddziału wynosił 24 oficerów i 107 szeregowych.

Organizacja oddziału w 1942 roku
  • dowództwo
  • pluton dowodzenia
  • pluton strzelców
  • 1 pluton rozpoznawczy
  • 2 pluton rozpoznawczy
  • 3 pluton rozpoznawczy
  • pluton moździerzy
  • pluton artylerii

20 marca 1943 roku z 1 Samodzielnej Brygady Strzelców utworzono skadrowaną 1 Dywizję Grenadierów. Większość żołnierzy 1 OR została skierowana jako uzupełnienie do 1 DPanc gen. Maczka. Pozostali żołnierze mieli wejść w skład kolejnej dywizji pancernej.

Organizacja oddziału
  • dowództwo
  • szwadron gospodarczy
  • dwa szwadrony motorowe
  • szwadron CKM
  • plutony: łączności i przeciwpancerny

Dysponowano transporterami Universal Carrier, motocyklami Norton oraz transporterami piechoty Fordson WOT2C 15 cwt.

W 1943 roku po przekazaniu żołnierzy do 1 DPanc organizacja oddziału była następująca:

  • dowództwo
  • pluton dowodzenia
  • pluton przeciwpancerny
  • pluton moździerzy
  • trzy plutony rozpoznawcze

2 Pułk Rozpoznawczy (1943-1944)

Na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza L.dz. 1210/Tjn.Org.43 z 21 września 1943 roku i rozkazu dziennego Nr 63 dowódcy 2 Dywizji Grenadierów Pancernych (Kadrowej) z 18 listopada 1943 roku dotychczasowy 1 Oddział Rozpoznawczy został przemianowany na 2 Pułk Rozpoznawczy (Kadrowy)[2].

Nowo sformowany pułk miał być pancernym pułkiem rozpoznawczym. Na początku 1944 roku uzbrojono go w czołgi szybkie Covenanter, a potem zastąpiono je czołgami Crusader i Cromwell.

8 stycznia 1944 roku przemianowano pułk na 9 Pułk Ułanów Małopolskich. Pułk jako trzeci pancerny został przydzielony do 16 Brygady Pancernej[3]. 5 marca 1944 roku z zalążków wydzielonych z pułku powstał 5 Pułk Pancerny i wszedł w skład 16 SBPanc. Ułani przekazali cały sprzęt pancerny do 5 ppanc.

W styczniu 1945 roku 9 Pułk Ułanów Małopolskich został przeniesiony do nowo formowanej 4 Dywizji Piechoty jako jej pułk rozpoznawczy. Otrzymał samochody pancerne Humber Mk. III, rozpoznawcze LCR Humber oraz nowoczesne samochody pancerne Staghound. Dysponował także transporterami Universal Carrier oraz Loyd Carrier z przeciwpancernymi 6-funtowymi armatami.

Dowódcy

  • rtm. Hugo Kornberger (cz.p.o. od 20 VI 1940)
  • ppłk dypl. kaw. Ziemowit Grabowski (od 1 VII 1940)
  • ppłk Eugeniusz Święcicki (od 9 IX 1940)
  • mjr dypl. kaw. Kazimierz Buterlewicz (18 X 1941 - 31 VII 1942[4])
  • mjr kaw. Emil Słatyński (od 1 VIII 1942[5] i od 29 X 1943[6])
  • ppłk Stefan Tomaszewski (VI 1946 – VII 1947)

Przypisy

  1. Potem zmieniał jeszcze kilkakrotnie swoje miejsce postoju
  2. Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 226.
  3. Zbigniew Lalak: Kawaleria pancerna w PSZ s.85
  4. Rozkazy dzienne 1942 ↓, s. 201, 219-221.
  5. Rozkazy dzienne 1942 ↓, s. 220.
  6. Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 218.

Bibliografia

  • Rozkazy dzienne 1 Oddziału Rozpoznawczego, sygn. R.24. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1942. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)].
  • Rozkazy dzienne 1 Samodzielnej Brygady Strzelców i 1 Dywizji Grenadierów, sygn. R.27. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2017-01-14].
  • Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk : Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.
  • Zbigniew Lalak: Kawaleria pancerna w PSZ 1900-1945. Warsaw: Pegaz-Bis : O.K. Media, 2004. ISBN 83-60619-00-X.
  • Bohdan Królikowski: Kres ułańskiej epopei : szkice do dziejów kawalerii rozpoznawczej i pancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1947. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2007. ISBN 83-7306-332-3.
  • Zbigniew Lalak: Broń pancerna w PSZ 1939-1945. Warsaw: Pegaz-Bis : O.K. Media, 2004. ISBN 83-922002-0-9.
  • p
  • d
  • e
Jednostki rozpoznawcze PSZ z okresu II wojny światowej
PSZ we Francji
PSZ w Wielkiej Brytanii
  • 1 Pułk Rozpoznawczy
  • 2 Pułk Rozpoznawczy
  • 9 Pułk Ułanów Małopolskich
  • 10 Pułk Strzelców Konnych
PSZ w ZSRR
PSZ na Bliskim Wschodzie
  • 12 Pułk Kawalerii Pancernej
  • 15 Pułk Kawalerii Pancernej
PSZ we Włoszech