Aleksiej Pisiemski
portret malował Ilja Riepin w 1880 | |||
Data i miejsce urodzenia | 23 marca 1821 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 2 lutego 1881 | ||
Narodowość | rosyjska | ||
Język | |||
Dziedzina sztuki | literatura, dramat | ||
|
Aleksiej Fieofiłaktowicz Pisiemski (ros. Алексе́й Феофила́ктович Пи́семский, ur. 23 marca 1821 we wsi Ramienje w guberni kostromskiej, zm. 2 lutego 1881 w Moskwie) – rosyjski pisarz i dramaturg.
Życiorys
Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. W latach 1834–1840 uczył się w gimnazjum w Kostromie, 1840-1844 studiował na Wydziale Matematycznym Uniwersytetu Moskiewskiego, później pracował w Kostromie, w 1854 przeniósł się do Petersburga. W 1860 został redaktorem odpowiedzialnym "Biblioteki dla cztenija". Pisał powieści realistyczne, m.in. Tysiąc dusz (1858, wyd. pol. 1953), opowiadania i sztuki teatralne, m.in. pierwszy w rosyjskiej literaturze dramat z życia wsi - Gor'kaja sud'bina (1863), a także felietony satyryczne. Występował z szeregiem felietonów skierowanych przeciw dziennikarstwu rewolucyjno-demokratycznemu; z tego powodu został wyzwany przez redaktorów satyrycznego dziennika "Iskra" na pojedynek, do którego jednak nie doszło. Latem 1862 podczas pobytu za granicą spotkał się w Londynie z A. Hercenem. W 1863 napisał reakcyjną i tzw. antynihilistyczną powieść Wzbałamuczennoje morie, która została potępiona przez demokratyczną krytykę. W odróżnieniu od Tołstoja, Dostojewskiego i Leskowa nie pokładał wielkich nadziei w moralnym odrodzeniu ludzkości. Dążył do konkretnych praktycznych przeobrażeń współczesnej rzeczywistości i nie mógł zadowolić się abstrakcyjnym ideałem moralnym. Nie mógł znaleźć takiego ideału, z pomocą którego można by poprawić codziennie życie praktyczne ludzi w oparciu o sprawiedliwe, rozumne zasady.
Bibliografia
- Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 4, Warszawa 1998.
- Aleksey Feofilaktovich Pisemsky, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- Писемский Алексей Феофилактович. ХРОНОС: ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ В ИНТЕРНЕТЕ. [dostęp 2018-04-15]. (ros.).
- PWN: 3957688
- Britannica: biography/Aleksey-Feofilaktovich-Pisemsky
- Universalis: alexei-feofilaktovitch-pissemski
- NE.se: aleksej-pisemskij
- SNL: Aleksej_Pisemskij
- VLE: aleksej-pisemskij
- Catalana: 0051169