Alkanna barwierska

Alkanna barwierska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

alkanna

Gatunek

alkanna barwierska

Nazwa systematyczna
Alkanna tinctoria Tausch
Flora 7: 234 (1824)[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Alkanna barwierska, czerwienica barwierska (Alkanna tinctoria L.) – gatunek rośliny z rodziny ogórecznikowatych. Rośnie dziko głównie w obszarze śródziemnomorskim: w Afryce Północnej (od Maroka po Egipt), w Europie (Europa Południowa, Czechy, Węgry, Ukraina) i w Azji Zachodniej (Turcja, Izrael, Jordania, Liban, Syria)[4][3].

Morfologia

Kwiatostan
Pokrój
Bylina z pokładającymi się pędami długości do 20 cm.
Korzeń
Mocny, gruby.
Liście
Lancetowatego kształtu, owłosione.
Kwiaty
Niebieskie w skrętkach.
Owoc
Rozłupnia wraz z 4 rozłupkami.

Zastosowanie

Z korzenia otrzymywany jest barwnik w kolorze czerwonym używany do barwienia tkanin. Jest również wykorzystywany w barwieniu niektórych wyrobów cukierniczych, likierów. W starożytności służył jako szminka.

Synonimy

Gatunek ten ma kilka synonimów[4]:

  • Alkanna lehmanii (Tineo) A. DC.
  • Alkanna tuberculata (Forssk.) Meikle
  • Anchusa bracteolata Viv.
  • Anchusa tuberculata Forssk. (basionym)
  • Lithospermum lehmanii Tineo

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22]  (ang.).
  3. a b Alkanna tinctoria Tausch, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-07] .
  4. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 483843
  • EUNIS: 162185
  • GBIF: 5341257
  • identyfikator iNaturalist: 210414
  • IPNI: 112753-1
  • ITIS: 506016
  • NCBI: 543564
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2628546
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:112753-1
  • identyfikator Tropicos: 4002083
  • USDA PLANTS: ALTI
  • CoL: BSSH