Antoni II (patriarcha Gruzji)
Teimuraz Bagrationi თეიმურაზ ბაგრატიონი | |||
Katolikos-Patriarcha Gruzji | |||
| |||
Kraj działania | Imperium Rosyjskie | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 8 stycznia 1762 | ||
Data i miejsce śmierci | 21 grudnia 1827 | ||
Miejsce pochówku | |||
Katolikos-Patriarcha Gruzji | |||
Okres sprawowania | 1788–1811 | ||
Wyznanie | prawosławne | ||
Kościół | |||
Śluby zakonne | 1782 | ||
Diakonat | 1782 | ||
Prezbiterat | ok. 1782 | ||
Chirotonia biskupia | 1784 | ||
Wybór patriarchy | 1788 | ||
Odznaczenia | |||
|
Antoni, imię świeckie Teimuraz Bagrationi (ur. 8 stycznia 1762 w Tbilisi, zm. 9 grudnia?/21 grudnia 1827 w Niżnym Nowogrodzie) – Katolikos-Patriarcha Gruzji w latach 1788–1811. Ostatni zwierzchnik Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego przed likwidacją jego autokefalii i powołaniem Egzarchatu Gruzińskiego Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
Życiorys
Był synem króla Kartlii i Kachetii Herakliusza II i jego trzeciej żony Daredżan Dadiani[1]. Ukończył seminarium duchowne w Tbilisi i w wieku dwudziestu lat złożył wieczyste śluby mnisze z imieniem Antoni, po czym został wyświęcony na hierodiakona[2]. W 1784, w czasie wizyty w Rosji został wyświęcony na biskupa ninocmindzkiego w dworskiej cerkwi w Carskim Siole, w obecności carycy Katarzyny[2]. W tym samym roku został podniesiony do godności metropolity alawerdzkiego. W 1788, po śmierci Katolikosa-Patriarchy Antoniego I, został wybrany na jego następcę[2].
W 1801 Gruzja, pozostająca od 1783 pod rosyjskim protektoratem, stała się de facto zależna od Rosji. Patriarcha Antoni II nie sprzeciwiał się temu i deklarował pełną lojalność wobec nowych władz. W grudniu 1801 otrzymał rosyjski Order Aleksandra Newskiego[2]. Już dwa lata później dowodzący wojskami rosyjskimi w Gruzji gen. Pawieł Cycjanow poinformował Katolikosa-Patriarchę, iż władze rosyjskie nie życzą sobie istnienia na terenie Gruzji dotychczasowej liczby eparchii, zasugerował patriarsze jej zmniejszenie. Antoniego II oskarżono również o naruszenie praw dotyczących własności ziemskiej oraz tolerowanie agitacji antyrosyjskiej prowadzonej przez pozostałych w kraju Bagratydów[2]. W 1809 patriarcha został wezwany do Petersburga w celu „uzgodnienia” planowanych przez władze rosyjskie zmian w strukturze Kościoła prawosławnego w Gruzji. Powołując się na zły stan zdrowia, duchowny odkładał wyjazd przez rok, zanim w listopadzie 1810 ostatecznie opuścił Tbilisi. W rzeczywistości niezależnie od jego postawy władze carskie postanowiły już, iż kontrolę nad prawosławiem gruzińskim obejmie Świątobliwy Synod Rządzący Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. 30 stycznia 1811 car Aleksander I potwierdził decyzję Świętego Synodu o likwidacji autokefalii Kościoła Gruzińskiego i urzędu patriarchy Gruzji oraz o stworzeniu Egzarchatu Gruzińskiego, na czele którego miał stać metropolita mcchecki i kartliński[2], ósmy w hierarchii biskupów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[3]. 21 czerwca 1811 Synod ogłosił odebranie Antoniemu II godności Katolikosa-Patriarchy[2].
Antoni II został zmuszony do przejścia w stan spoczynku, pod fałszywymi zarzutami zdefraudowania majątku cerkiewnego. Jako nowe miejsce jego stałego pobytu wyznaczono Niżny Nowogród[4]. Do końca życia odbierał od cara pensję w wysokości 54 tys. rubli rocznie, posiadał prawo posługiwania się tytułem metropolity, został również odznaczony Orderem św. Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania. Po swojej śmierci w 1827 został pochowany w soborze Zwiastowania w Niżnym Nowogrodzie[2].
7 listopada 2011 Święty Synod Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego ogłosił Antoniego II świętym[5].
Przypisy
- ↑ David Javakhishvili: The Spouses of King Erekle II. [dostęp 2013-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-07)].
- ↑ a b c d e f g h Z. Abaszydze, АНТОНИЙ II
- ↑ D. Rayfield, Edge of Empires. A History of Georgia, Reaktion Books, 2012, s.250
- ↑ D. Rayfield, Edge of Empires. A History of Georgia, Reaktion Books, 2012, s.260.
- ↑ Holy Synod Session. [zarchiwizowane z tego adresu].
- p
- d
- e
Katolikosi – patriarchowie Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, 1010–1811 |
|
---|---|
Katolikosi – patriarchowie całej Gruzji, od 1917 |
|