Argophyllum

Argophyllum
Ilustracja
Argophyllum nullumense
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

Argophyllaceae

Rodzaj

Argophyllum

Nazwa systematyczna
Argophyllum J.R.Forst. & G.Forst.
Ann. Nat. Hist. 3: 249 (1839)[3]
Typ nomenklatoryczny

A. nitidum J. R. et J. G. A. Forster[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Argophyllum – rodzaj roślin z rodziny Argophyllaceae. Obejmuje 17 gatunków[3]. Rośliny te występują we wschodniej Australii (stany Queensland i Nowa Południowa Walia) oraz na Nowej Kaledonii (na tej wyspie obecnych jest większość przedstawicieli rodzaju)[3][5]. Rosną zwykle w tropikalnych lasach wilgotnych, często znane są z nielicznych stanowiskach (np. A. verae tylko z jednego)[5].

Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza A. nullumense[5].

Morfologia

Pokrój
Zimozielone krzewy do 4 m wysokości. Pędy zwykle pokryte są charakterystycznymi, T-kształtnymi włoskami, czasem gęsto omszone[6].
Liście
Skrętoległe, zebrane po 3–4 na końcach krótkopędów[7]. Blaszka całobrzega lub ząbkowana, gęsto owłosiona, od spodu często biało lub srebrzyście[6][5]. Kształt liści od równowąskiego, poprzez lancetowaty do owalnego[7].
Kwiaty
Drobne, zebrane w kwiatostany groniaste i wiechowate na końcach pędów lub wyrastające z kątów liści[6][5]. Kwiaty są promieniste i obupłciowe, zwykle 5-krotne[7] (rzadko 6-krotne[5]). Trwałe działki kielicha składają się zwykle z 5 działek[6], u dołu zrośniętych w rurkę, u góry z ząbkami wyraźnie dłuższymi od rurki[7]. Korona zwykle z 5 płatkami, u nasady krótko zrośniętymi[6]. Płatki żółte, białe lub zielone[6]. Pręcików jest 5[7]. Zalążnia jest wpół dolna, zwykle z 1 lub 2 komorami i bardzo licznymi zalążkami[5]. Słupek na szczycie krótkiej szyjki rozwidlony jest na 2–5 ramion, każde zwieńczone jest główkowatym znamieniem[6][5].
Owoce
Wielonasienne torebki[6][5] zawierające jajowate nasiona[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Jeden z dwóch rodzajów z rodziny Argophyllaceae[8].

Wykaz gatunków[3]
  • Argophyllum brevipetalum Guillaumin
  • Argophyllum cryptophlebum Zemann
  • Argophyllum curtum A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum ellipticum Labill.
  • Argophyllum ferrugineum A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum grunowii Zahlbr.
  • Argophyllum heterodontum A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum iridescens A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum jagonis A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum lejourdanii F.Muell.
  • Argophyllum loxotrichum A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum montanum Schltr.
  • Argophyllum nitidum J.R.Forst. & G.Forst.
  • Argophyllum nullumense R.T.Baker
  • Argophyllum palumense A.R.Bean & P.I.Forst.
  • Argophyllum verae P.I.Forst.
  • Argophyllum vernicosum Däniker

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-07]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-07]  (ang.).
  3. a b c d Argophyllum J.R.Forst. & G.Forst.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-07].
  4. Argophyllum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-07-07].
  5. a b c d e f g h i j K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Eudicots. Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 16. ISBN 978-3-540-31050-1.
  6. a b c d e f g h Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 44. ISBN 1-55407-206-9.
  7. a b c d e L. Watson, M. J. Dallwitz: Argophyllaceae (Engl.) A. Takhtadzhyan. [w:] The families of flowering plants [on-line]. delta-intkey.com. [dostęp 2015-08-11].
  8. Genus Argophyllum J. R. Forst. & G. Forst.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-07-07].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 5597704
  • GBIF: 3849680
  • identyfikator iNaturalist: 850503
  • IPNI: 14941-1
  • NCBI: 49586
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:14941-1
  • identyfikator Tropicos: 40019132
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 319896
  • CoL: 32P2