Asfiksja

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2013-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Asfiksja (z gr. ἀσφυξία, ἀ bez, σφύξη tętno), zamartwica – stan niedoboru tlenowego w organizmie. Jeśli nie podejmie się natychmiastowych czynności ratowniczych, prowadzi do szybkiej utraty przytomności i śmierci. Asfiksja to inaczej uduszenie lub anoksemia.

Asfiksja u ludzi wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Przyczynami asfiksji są:

  • fizyczne zablokowanie dróg oddechowych na drodze z i do płuc
    • zgniecenie lub przyciśnięcie klatki piersiowej lub brzucha
    • zadławienie
    • utonięcie
    • duszenie lub zewnętrzne zaciśnięcie szyi (zadzierzgnięcie) albo gardła, np. za pomocą liny (powieszenie) lub rąk
    • zwężenie dróg oddechowych z powodu astmy lub reakcji anafilaktycznej
    • zachłyśnięcie się wymiocinami
    • asfiksja pozycyjna
    • praktyki erotyczne związane z duszeniem (asfiksja erotyczna lub asfiksja autoerotyczna[1])
  • oddychanie w środowisku ubogim w tlen, prowadzące do hipoksji np.:
  • kontakt ze związkami z grupy cyjanków i inne zatrucia
  • różnego typu ataki powodujące zatrzymanie czynności oddechowej
  • zespół bezdechu sennego

Problemy podczas porodu mogą prowadzić do niedotlenienia u noworodka.

Przedłużająca się asfiksja, jeśli nie zakończy się śmiercią, może prowadzić do uszkodzenia mózgu. Jeśli wystąpi ona przy urodzeniu, nowo narodzonemu dziecku grozi porażenie mózgowe.

Przypisy

  1. MartaM. Dora MartaM., MagdalenaM. Mijas MagdalenaM., BartłomiejB. Dobroczyński BartłomiejB., DSM-5 paraphilic disorders criteria in the light of autoerotic asphyxiophilia and non-sexual form of oxygen restriction, „Psychiatria Polska”, 53 (5), 2019, s. 1103–1112, DOI: 10.12740/PP/OnlineFirst/78166, ISSN 0033-2674 [dostęp 2024-07-29]  (pol.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (przyczyna śmierci):
  • LCCN: sh85008718
  • NDL: 00576583
  • BnF: 122443112
  • BNCF: 17163
  • NKC: ph811643
  • J9U: 987007295756005171
  • PWN: 4000140
  • Britannica: science/asphyxia
  • NE.se: strangulation-(jordbruk)
  • Catalana: 0160941
  • DSDE: kvælning