Autobahnkirche
Autobahnkirche (mniejsze także: Autobahnkapelle) – kościoły i kaplice w Niemczech, zlokalizowane bezpośrednio przy autostradach lub w ich najbliższym sąsiedztwie, stanowiące chrześcijańskie miejsca kultu, które zostały uznane (lub zbudowane specjalnie w tym celu) jako kościoły lub kaplice przydrożne dla zmotoryzowanych podróżnych.
Charakterystyka
W założeniu świątynie przy autostradach służyć mają indywidualnej refleksji, medytacji i modlitwie i w tym zakresie nie tylko przyczyniać się do indywidualnego rozwoju wiernych, ale też nastrajać pośrednio do bezpiecznej i rozważnej jazdy. Łącznie w Niemczech wyznaczono ponad czterdzieści takich obiektów kultu[1].
Pierwszy niemiecki Autobahnkirche otwarto w 1958 w Adelsried na autostradzie A8 (Bawaria). W 1978 powstała Versicherer im Raum der Kirchen Akademie, która obecnie zajmuje się koordynacją projektu. Jej celem jest propagowanie wartości chrześcijańskich i angażowanie się w różne działania na styku kościoła i społeczeństwa. Realizowane są one wspólnie z organizacjami kościelnymi, charytatywnymi i diakońskimi. Od lat 90. XX wieku organizacja koordynuje i wspiera strukturalnie rozbudowę sieci kościołów przy autostradach, co traktuje jako element duszpasterstwa turystycznego (m.in. wydawanie broszur, modlitewników, czy opieka nad dziećmi po wypadkach drogowych)[2].
Co roku z Autobahnkirchen korzysta około miliona osób[3]. W 2007 Versicherer im Raum der Kirchen Akademie zleciła badanie osób odwiedzających kościoły autostradowe. Okazało się, że uczęszczają do nich głównie osoby rzadko spotykane w kościołach tradycyjnych: żonaci mężczyźni po 40. roku życia, z wykształceniem średnim i wyższym. Osoby zamężne z dziećmi uczęszczają do kościołów przy autostradach częściej niż osoby stanu wolnego, a katolicy częściej niż protestanci. Poza tym dwóch na pięciu odwiedzających ma niewielki związek z jakimkolwiek kościołem. Autorzy badania opisują typowego gościa Autobahnkirche, jako osobę spontaniczną, nie planującą wcześniej odwiedzin w świątyni[3].
Idea
Idea Autobahnkirchen wywodzi się ze średniowiecznej tradycji budowy kaplic i krzyży przy drogach. Miejsca takie służyły wędrowcom, pielgrzymom i podróżnikom, jako punkty pokrzepienia duszy, modlitwy i refleksji, przypominające o obecności Boga podczas podróży. Obecne kościoły przydrożne pełnić mają podobną funkcję, stanowiąc element zatrzymania w pospiesznym życiu[3].
Kryteria
Do kategorii Autobahnkirche zaliczone mogą być tylko świątynie chrześcijańskie, spełniające określone przez zarządcę kryteria[3]. Budowle powstają wyłącznie w wyniku inicjatyw lokalnych lub regionalnych. Ani w Kościele protestanckim, ani w Kościele katolickim nie ma centralnego zarządcy, który jest odpowiedzialna w sensie dyrektywnym za te miejsca kultu. W związku z tym kościoły i kaplice autostradowe są projektowane lub wyznaczane bardzo różnie pod względem stylowym, jak również nie są ujednolicone pod względem opieki i utrzymywania porządku. Nawet ich oznakowanie nie jest do końca ujednolicone[4].
Kościół musi mieć bezpośrednie połączenie z miejscem obsługi autostrady lub zjazdem z autostrady, przy czym w tym drugim przypadku odległość nie może przekraczać tysiąca metrów. Na budowę nowego obiektu należy uzyskać zgodę Federalnego Ministerstwa Transportu i Infrastruktury Cyfrowej. Ponieważ kościół przy autostradzie wiąże się z generowaniem dodatkowego ruchu, nie są zalecane lokalizacje w obrębie dużych miast. Odległość między dwoma kościołami autostradowymi na tej samej autostradzie powinna wynosić co najmniej 80 kilometrów. Muszą być w pobliżu dostępne miejsca parkingowe i urządzenia sanitarne. Obiekty muszą być odpowiednio oznakowane i mieć zgodę odpowiedzialnej wspólnoty i diecezji lub kościoła regionalnego. Muszą być zapewnione minimalne godziny otwarcia (codziennie od 8:00 do 20:00). Wnętrze kościoła lub kaplicy przy autostradzie winno być wystarczająco duże, aby pomieścić łącznie grupę osób jadących autokarem[3].
Kościoły autostradowe poza Niemcami
Autobahnkirchen funkcjonują również w Austrii. Ponadto świątynie przy autostradach stawiane są w Szwecji, Norwegii, Finlandii, Danii, Estonii, Rosji oraz w Czechach, gdzie pierwszy otwarto w 2008 przy autostradzie D5, w pobliżu Pilzna[5].
Lista Autobahnkirchen
Kościołu autostradowe w Niemczech[6]:
Autostrada nr | Kościół / kaplica | Miejscowość | Zjazd z autostrady | Zdjęcie |
---|---|---|---|---|
1 | Ökumenische Autobahnkapelle Dammer Berge | Dammer Berge | Raststätte Dammer Berge | |
1 | Autobahnkapelle Roxel | Roxel | Raststätte Münsterland | |
1 | Ökumenische Autobahn- und Radwegekirche St. Paul Wittlich | Wittlich | Wittlich-Mitte | |
2 | Autobahn- und Ortskirche Exter | Exter | Vlotho-West | |
2 | Evangelische Autobahnkirche St. Benedikt | Hohenwarsleben | Irxleben | |
2 | Ökumenische Autobahnkapelle Hamm | Rhynern | Rastanlage Rhynern-Nord | |
3 | Autobahnkirche Medenbach | Wiesbaden-Medenbach | Tank- und Rastanlage Medenbach | |
3 | Autobahnkirche Geiselwind[7] | Geiselwind | Geiselwind | |
4 | Peter-und-Paul-Kirche Uhyst a. T. | Uhyst am Taucher | Uhyst am Taucher | |
4 | Jakobikirche Wilsdruff | Wilsdruff | Wilsdruff | |
4 | Evangelische Autobahnkirche Gelmeroda | Gelmeroda | Weimar | |
4 | Autohofkapelle Schwabhausen | Schwabhausen | Gotha | |
5 | Autobahnkirche St. Christophorus | Baden-Baden | Baden-Baden | |
6 | Ökumenische Autobahnkirche Heilige Dreifaltigkeit | Waidhaus | Waidhaus | |
6 | Ökumenische Autobahnkapelle Christophorus | Braunsbach | Parkplatz Kochertalbrücke-Süd | |
7 / 39 | evangelische Kirche St. Nikolai | Grasdorf | Derneburg/Salzgitter Baddeckenstedt | |
7 / 39 | Unbefleckte Empfängnis Mariä | Grasdorf | Derneburg/Salzgitter Baddeckenstedt | |
7 / 49 | Ökumenische Autobahnkapelle „Licht auf dem Weg“ | Kassel-Lohfelden | Autohof Lohfeldener Rüssel am Autobahnkreuz Kassel-Mitte | |
7 | Autohofkapelle Kirchheim | Kirchheim | Kirchheim | |
7 | Autobahnkapelle Gramschatzer Wald | Hausen bei Würzburg | Gramschatzer Wald | |
8 | katholische Autobahnkirche Maria, Schutz der Reisenden | Horgau | Adelsried | |
9 | Stadt- und Klosterkirche Brehna[8] | Brehna | Halle/Bitterfeld | |
9 | Katholische Autobahnkirche St. Christophorus | Himmelkron | Bad Berneck | |
9 | Katholische Autobahnkirche St. Thomas von Aquin | Trockau | Trockau | |
10 | Evangelische Autobahnkirche Zeestow | Zeestow | Brieselang | |
11 | Evangelische Autobahnkirche Werbellin | Werbellin | Werbellin | |
13 | Kościół w Duben | Duben | Duben | |
14 | Evangelische Kirche St. Petri | Brumby | Calbe (Saale) | |
19 / 20 | Evangelische Autobahn- und Gemeindekirche Kavelstorf | Kavelstorf | Kavelstorf | |
31 | Katholische Autobahnkapelle St. Antonius | Gescher | Gescher/Coesfeld | |
31 | Ökumenische Autobahnkapelle „Jesus – Brot des Lebens“ | Geeste | Rastplatz Heseper Moor | |
38 | Kirche Rothenschirmbach | Rothenschirmbach | Lutherstadt Eisleben | |
40 | Epiphaniaskirche (Autobahnkirche RUHR) | Bochum | Ausfahrt Bochum-Hamme | |
44 | Autohofkapelle Diemelstadt | Diemelstadt | Diemelstadt | |
44 | Autohofkapelle Hessisch Lichtenau | Hessisch Lichtenau | Hessisch Lichtenau-Mitte | |
45 | Autobahnkirche Siegerland[9] | Wilnsdorf | Wilnsdorf | |
57 | Ökumenische Autobahnkapelle Geismühle | Krefeld | Rastplatz Geismühle | |
57 | Autobahnkapelle St. Raphael | Nievenheim | Raststätte Nievenheim | |
61 | Evangelische Martinskirche Waldlaubersheim | Waldlaubersheim | Waldlaubersheim | |
66 | Autohofkapelle Schlüchtern | Schlüchtern | Schlüchtern-Nord | |
71 | Ökumenische Autobahnkirche[10] | Bibra | Rastplatz Thüringer Tor | |
73 | Autobahnkirche St. Kilian | St. Kilian | Schleusingen | |
81 | Autobahnkapelle im Hegau (Emmauskapelle) | Engen | Tank- und Rastanlage „Im Hegau“ | |
96 | Katholische Autobahn- und Ortskirche „Maria am Wege“ | Windach | Schöffelding | |
96 | Galluskapelle Winterberg | Leutkirch OT Tautenhofen | Rastplatz Winterberg |
Przypisy
- ↑ RAST. FÜR LEIB UND SEELE. Autobahnkirchen in Deutschland [online], www.autobahnkirche.de [dostęp 2023-02-07] .
- ↑ AKADEMIE. DES VERSICHERERS IM RAUM DER KIRCHEN. Arbeit für Kirche und Gesellschaft [online], www.autobahnkirche.de [dostęp 2023-02-07] .
- ↑ a b c d e AUTOBAHNKIRCHEN. IN DEUTSCHLAND. Rast für Leib und Seele [online], www.autobahnkirche.de [dostęp 2023-02-07] .
- ↑ Was Sie über Autobahnkirchen und -kapellen wissen sollten [online], www.autobahnkirchen.de [dostęp 2023-02-07] .
- ↑ Autostradowe... kościoły. Dlaczego nie ma ich w Polsce? [online], motoryzacja.interia.pl [dostęp 2023-02-07] (pol.).
- ↑ FINDEN SIE UNS. AN DIESEN ORTEN. Verzeichnis der Autobahnkirchen in Deutschland [online], www.autobahnkirche.de [dostęp 2023-02-07] .
- ↑ Sie ist Deutschlands erste private ökumenische Autobahnkirche: die Autobahnkirche „Licht auf unserem Weg“, https://www.autobahnkirche-geiselwind.de/impressum.html
- ↑ Pfarrbereich Sandersdorf-Brehna - Neuigkeiten [online], autobahnkirche-brehna.de [dostęp 2024-04-22] (niem.).
- ↑ Neubau 2013; http://www.autobahnkirche-siegerland.de/
- ↑ http://www.autobahnkirche-a71.de/autobahnkirche-a71-aktuelles.html Öffentliche Jahresversammlung des Vereins "Autobahnkirche A71"