Cerkiew św. Michała Archanioła w Gołębiu

Cerkiew św. Michała Archanioła
cerkiew parafialna
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gołębie

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

chełmska

Historia
Data zakończenia budowy

po 1875

Data zniszczenia
• przez

1938
władze II RP

Cerkiew św. Michała Archanioła – prawosławna cerkiew w Gołębiu (Hołubiu).

Historia

Pierwsza cerkiew w Hołubiu była świątynią prawosławną – wzmiankowana jest w r. 1578. Po 1596 przyjęła postanowienia unii brzeskiej. W 1776 na miejscu tej świątyni zbudowano nową cerkiew unicką, jej fundatorem był ks. Leon Orski; była to budowla drewniana[1]. Rok[1] po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej i siłowym przyłączeniu miejscowej parafii do eparchii warszawskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego rozebrano również tę budowlę sakralną i zbudowano nową, także drewnianą[2].

W okresie międzywojennym, po powrocie prawosławnej ludności z bieżeństwa, budowla pozostawała nieczynna, chociaż miejscowi wierni oraz metropolita warszawski i całej Polski Dionizy ubiegali się o jej otwarcie[3]. Następnie o cerkiew starali się również duchowni neouniccy[4].

W 1938 stan techniczny zamkniętej cerkwi w Hołubiu opisano jako bardzo zły, jednak być może był to jedynie pretekst do zaliczenia jej do świątyń przeznaczonych do rozbiórki w czasie planowanej akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej[5]. W jej czasie cerkiew została całkowicie zniszczona[6].

Cerkiew znajdowała się we wsi. Poza jej zabudową funkcjonował natomiast cmentarz unicki, a następnie prawosławny, czynny do końca II wojny światowej i wywózek ludności ukraińskiej, następnie użytkowany tylko sporadycznie[1].

Przypisy

  1. a b c D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 33.
  2. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 118. ISBN 978-83-7548-003-0.
  3. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 59 i 61. ISBN 978-83-7548-003-0.
  4. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 163. ISBN 978-83-7548-003-0.
  5. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 219. ISBN 978-83-7548-003-0.
  6. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 226. ISBN 978-83-7548-003-0.
  • p
  • d
  • e
Cerkwie zniszczone w czasie akcji rewindykacyjnej 1938
  • Biała Podlaska
  • Biszcza[A]
  • Bokinka Pańska
  • Brodzica
  • Chodywańce[A]
  • Brzeźno
  • Chmielek
  • Choroszczynka
  • Choroszczynka[A]
  • Chutcze
  • Czerniejów
  • Czerniejów (kaplica)
  • Czortowice
  • Czumów
  • Dąbrowica Mała[A]
  • Depułtycze
  • Dutrów
  • Dziekanów
  • Hołubie (Gołębie)
  • Gródek
  • Holeszów
  • Hołowno
  • Hopkie
  • Horodło[A]
  • Horoszczyce
  • Hrebenne
  • Husynne (cerkiew cmentarna)
  • Jarosławie
  • Jurów
  • Jurów (kaplica)
  • Kijowiec[A]
  • Kodeń[A]
  • Klątwy
  • Kmiczyn
  • Kobło
  • Kolechowice
  • Kolemczyce
  • Komarów[A]
  • Konstantynów
  • Kopyłów
  • Korolówka
  • Korhynie
  • Kosmów
  • Kostomłoty[A]
  • Kryłów
  • Księżpol[A]
  • Kulik
  • Kułakowice
  • Leszczany
  • Lipiny[A]
  • Lubień
  • Łachowce
  • Łasków
  • Łaszczów
  • Łukówek
  • Łużków
  • Łykoszyn
  • Małków
  • Małków
  • Międzyleś
  • Mieniany
  • Mikulin
  • Mogielnica
  • Muratyn
  • Nabróż
  • Nedeżów
  • Nieledew[A]
  • Obsza[A]
  • Olchowiec
  • Oszczów
  • Pańków
  • Perespa[A]
  • Pieniany
  • Pławanice (kaplica)
  • Pobołowice
  • Podlodów
  • Pokrówka
  • Połoski (kaplica)
  • Posadów[A]
  • Prehoryłe
  • Radostów
  • Rejowiec (kaplica)
  • Roztoka
  • Sawin
  • Srebryszcze
  • Sielec
  • Sielec
  • Sielec (kaplica cmentarna)
  • Sławęcin
  • Steniatyn
  • Radków
  • Ratyczów
  • Rzepin
  • Sahryń[A]
  • Strzelce
  • Strzyżówka[A]
  • Suszów
  • Szarowola
  • Szewnia[A]
  • Szczebrzeszyn (rozbiórka niedokończona)
  • Ślipcze
  • Świerże
  • Tarnawatka[A]
  • Terebiń[A]
  • Turkowice
  • Typin
  • Tyszowce
  • Ubrodowice
  • Uhnin
  • Wakijów
  • Wereszczyn
  • Wereszyn
  • Wierszczyca
  • Witków
  • Wojsławice
  • Wytyczno
  • Zaborce
  • Zaborce (kaplica)
  • Zagrody (kaplica)
  • Zahorów
  • Zakanale[A]
  • Zamch[A]
  • Zamość (kaplica cmentarna)
  • Zbereże
  • Zimno
  • Żabcze
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v dom modlitwy uruchomiony przez ludność prawosławną w miejscowościach, gdzie władze państwowe nie zgodziły się na otwarcie cerkwi; w większości mieściły się w prywatnych domach, niektóre to kaplice cmentarne użytkowane de facto jako parafialne bez oficjalnej rejestracji placówki; lista zniszczonych cerkwi nie musi być kompletna