Cerkiew św. Spasa w Nesebyrze

Cerkiew św. Spasa
cerkiew
Ilustracja
Państwo

 Bułgaria

Miejscowość

Nesebyr

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Bułgarski Kościół Prawosławny

Historia
Data zakończenia budowy

XVII w.

Aktualne przeznaczenie

zabytek

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Spasa”
Ziemia42°39′26″N 27°43′59″E/42,657222 27,733056
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Spasa[1] w Nesebyrze – zabytkowa prawosławna cerkiew w bułgarskim mieście Nesebyr.

Cerkiew została zbudowana z kamienia i błota[2] w 1609 r. ze środków bogatego obywatela Nesebyru. Powstała za czasów urzędowania biskupa Cypriana, o czym informuje tablica z inskrypcją wmurowana nad południowym wejściem. Jednonawowa i posiadająca jedną apsydę budowla o wymiarach 11,70 metra na 5,70 metra pierwotnie posiadała długi i wąski narteks po północnej stronie, z którym szerokość jej bryły wynosiła 9,80 metra[3]. Obecnie jest najmniejszą cerkwią w mieście[4].

Ze względu na wzniesienie w czasach panowania osmańskiego projekt świątyni podlegał szeregowi ówczesnych ograniczeń, m.in. jej wysokość nie mogła przekraczać wysokości jeźdźca na koniu[2], w efekcie czego cerkiew jak wiele innych z tego okresu powstała w zagłębieniu terenu[4], a jej wschodnia ściana była do połowy schowana w ziemi[3]. Ponadto zgodnie z ówczesnymi regulacjami budowla nie mogła różnić się z zewnątrz od innych budynków, przez co miała małe okna i nie posiadała kopuły ani dzwonnicy[2]. Świątynię nakrywał drewniany dach z okapem i bez dodatkowego obramowania[3]. Jest to jedyna w mieście zachowana do dnia dzisiejszego cerkiew zbudowana w czasach osmańskich[5].

Wnętrze budowli ozdobiono malowidłami z początków XVII w. autorstwa anonimowego artysty[3], które pokrywają większość ścian. Dobrze zachowane dekoracje malarskie[2] przedstawiają apostołów[6], sceny z życia Jezusa i Marii z Nazaretu[3], np. chrztu Jezusa, jego zmartwychwstania i wjazdu do Jerozolimy[7], a w apsydzie cerkwi wykonano malowidło Matki Boskiej Platytera[3]. Cerkiew ta jest jedną z dwóch posiadających najlepiej zachowane freski[8]. We wnętrzu świątyni znajdował się także[3] XV-wieczny[2] grobowiec bizantyńskiej księżniczki Mataisy Kantakuzeny, jednak obecnie jest on przechowywany w nesebyrskim muzeum archeologicznym[3].

W sąsiedztwie cerkwi znajdują się ruiny łaźni rzymskich z V-VI w. oraz łaźnia turecka z XVIII wieku[4] z małą kopułą[6].

Przypisy

  1. ↑ Nesebyr, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-07-15] .
  2. ↑ a b c d e Cerkiew Wniebowstąpienia zwana również św. Spasa jest najmniejszą świątynią (11,7 x 5,7 m) w mieście.. [dostęp 2019-06-13]. (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h THE SAINT SPASS CHURCH. Museum Ancient Nessebar. [dostęp 2019-06-13]. (ang.).
  4. ↑ a b c BUŁGARIA. Nesebyr - starożytna perełka Morza Czarnego część 2.. [dostęp 2019-06-13]. (pol.).
  5. ↑ Church of St. Spas | World Heritage Journeys of Europe [online], visitworldheritage.com [dostęp 2019-06-16] .
  6. ↑ a b Church of the Holy Saviour, Nesebăr - Nesebăr tourism - ViaMichelin [online], www.viamichelin.co.uk [dostęp 2019-06-16]  (ang.).
  7. ↑ Church St. Spas (Town of Nessebar) [online], Guide Bulgaria [dostęp 2019-06-16]  (ang.).
  8. ↑ RyanR. James RyanR. i inni, Frommer's? Eastern Europe, John Wiley & Sons, 17 marca 2009, ISBN 978-0-470-47334-4 [dostęp 2019-06-16]  (ang.).