Chalid Maszal

Chalid Maszal (ur. 28 maja 1956 w Silwad) – palestyński polityk, lider Hamasu w latach 2004-2017.

Urodził się na Zachodnim Brzegu Jordanu. W wieku jedenastu lat razem z rodziną wyjechał do Kuwejtu, gdzie wstąpił do lokalnego oddziału Braci Muzułmańskich. Ukończył studia w zakresie fizyki na Uniwersytecie Kuwejckim, po uzyskaniu dyplomu przez kilka lat był wykładowcą akademickim. W 1987 przystąpił do świeżo utworzonego Hamasu i stanął na czele jego oddziału w Kuwejcie^[1]. W 1990 przeniósł się do Jordanii, by pokierować komórką Hamasu w Ammanie. Na tym stanowisku zajmował się umacnianiem kontaktów organizacji z sąsiednimi państwami arabskimi^[1]. Zacieśnił współpracę organizacji z Syrią i Iranem, pozyskiwał fundusze prywatnych darczyńców na rozwój programów socjalnych Hamasu w Autonomii Palestyńskiej^[2]. Według Izraela zajmował się współorganizowaniem zamachów terrorystycznych Hamasu^[1], częściowo finansując je z uzyskanych darów^[2].

W 1997 Mosad zorganizował zamach na jego życie. Agenci podający się za kanadyjskich turystów otruli Maszala, zostali jednak schwytani, a król Jordanii Husajn zgodził się ich zwolnić w zamian za dostarczenie antidotum, które powstrzymało działanie trucizny^[1] oraz uwolnienie lidera Hamasu Ahmada Jasina^[3].

W 1999 Maszal został zmuszony do opuszczenia Jordanii, a ammańskie biuro Hamasu zostało zamknięte przez rząd tego kraju. Udał się do Syrii^[1]. W 2004, po zabójstwie Abd al-Aziza ar-Rantisiego, został wybrany na nowego szefa Biura Politycznego Hamasu, przywódcę organizacji. Jego wybór był przez kilka miesięcy utrzymywany w tajemnicy ze względu na jego bezpieczeństwo, a także dlatego, że autorytet Maszala w Hamasie nie był niekwestionowany. Z uwagi na fakt, że nowy przewodniczący Biura Politycznego przebywał na stałe w Damaszku, a nie w Strefie Gazy, w Hamasie powstały faktycznie dwa konkurencyjne ośrodki decyzyjne^[4].

W 2007 w imieniu Hamasu podpisał porozumienie z Al-Fatahem, chociaż sam uważał tę organizację za zdrajców współpracujących z USA i Izraelem^[5]; jego celem miało być utworzenie rządu jedności narodowej w Autonomii Palestyńskiej^[6]. W 2011 podpisał kolejne porozumienie, przewidujące wejście Hamasu w skład Organizacji Wyzwolenia Palestyny i bliższą współpracę rywalizujących frakcji palestyńskich^[7]. W roku następnym Maszal pierwszy raz przybył do Strefy Gazy. Podczas przemówienia wygłoszonego z okazji 25. rocznicy utworzenia Hamasu zapowiedział, że organizacja nigdy nie uzna istnienia Izraela i wzywał do walki zbrojnej przeciwko niemu^[8]. W lutym tego samego roku, z uwagi na wojnę domową w Syrii, opuścił Damaszek i odtąd kierował Hamasem z Kataru i Egiptu^[9].

W 2017 r. na stanowisku zastąpił go Isma’il Hanijja^[10].

Od 1981 jest żonaty, ma siedmioro dzieci^[1].

• J. Jarząbek, Palestyńczycy na drodze do niepodległości. Rozwój, przemiany i kryzys ruchu narodowego, TRIO, Warszawa 2012.