Damaskinaż (heraldyka)

Ten artykuł dotyczy heraldyki. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Damaskinaż (fr. damasquinage, z łac. Damascus ‘Damaszek’), inaczej adamaszek (także od miasta Damaszek w Syrii) – zapożyczenie ze sztuki zdobniczej Bliskiego Wschodu. Ozdobne wypełnienie wolnego pola tarczy ornamentem geometrycznym lub fantazyjnym. Wszedł w użycie wraz z szerszym zastosowaniem figur heraldycznych (figury zaszczytne). Stosowany, gdy zachodziła potrzeba (czysto estetyczna) wypełniania wolnej przestrzeni, zawsze ma charakter dekoracyjny i podporządkowany regułom stylowym, nie tworzy natomiast nowych herbów ani odmian herbowych. Wyróżnia się dwa typy adamaszków: wzorzysty – zwany gotyckim, o wzorze geometrycznym, i roślinny – renesansowy. Niekiedy wyjątkowo stosowanie go w konkretnym herbie stawało się ponadczasową regułą, zwłaszcza w heraldyce niemieckiej i szwajcarskiej. Na przykład renesansowy damaskinaż herbu Hohenzollernów przeżył swoją epokę i stał się obowiązującym sposobem przedstawiania herbu. Damaskinaż powinien być rysowany tą samą barwą co tło, w nieco jaśniejszym, lub ciemniejszym odcieniu, ewentualnie zlotem lub srebrem, zawsze w sposób bardzo delikatny, aby uniknąć stworzenia omyłkowego wrażenia wystąpienia dodatkowych figur lub godeł w polu tarczy[1]. Damaskinaż zasadniczo nie podlega blazonowaniu, ale zdarzają się przypadki uwzględniania go w opisie herbu.

Przykłady damaskinaży

  • Herb szwajcarskiego miasta Sennwald
    Herb szwajcarskiego miasta Sennwald
  • Herb wikipedysty Steifera
    Herb wikipedysty Steifera
  • Witraż z herbem diecezji Worcester
    Witraż z herbem diecezji Worcester
  • Herb niemieckiego miasta Willstätt
    Herb niemieckiego miasta Willstätt


Zobacz multimedia związane z tematem: Damaskinaż (heraldyka)

Przypisy

  1. A Glossary of Terms used in Heraldry
Encyklopedie internetowe (allover pattern):
  • Catalana: 0098933