Eutropiusz (historyk)

Eutropiusz

Eutropius

Data urodzenia	pomiędzy ok. 310 a 335
Data śmierci	po 387
prokonsul
Okres	od 370/371 do 370/371
prefekt pretorium Illirii
Okres	od stycznia 380 do września 381
Multimedia w Wikimedia Commons

Eutropiusz (ur. ok. roku 320, zm. po roku 387) – późnorzymski historyk i urzędnik państwowy, autor Brewiarium od założenia Miasta.

Eutropiusz pochodził z dobrze sytuowanej rodziny. Za panowania cesarza Konstancjusza II (337–361) piastował prawdopodobnie urząd magister epistularum, na którym utrzymał się także w okresie rządów Juliana Apostaty (361–363)^[1]. W roku 363 wziął udział w nieudanej wyprawie Juliana na Persję^[2]. Następnie, w czasach cesarza Walensa (364–378), Eutropiusz dostąpił kolejnych zaszczytów: został włączony do grona senatorów, być może sprawował także funkcję magister memoriae. Sprawował prokonsulat Azji (w roku 370/371), następnie stanowisko prefekta pretorium Illirii (styczeń 380 roku do września 381 roku). Zwieńczeniem jego kariery publicznej była godność konsula, którą otrzymał wraz z cesarzem Walentynianem II w 387 roku^[3][4].

Na życzenie Walensa^[2], Eutropiusz napisał streszczenie dziejów rzymskich poczynając od 754/753 p.n.e., czyli daty uznawanej tradycyjnie za rok założenia Rzymu, a kończąc na roku 364 n.e. Ponad 1000 lat historii państwa rzymskiego zmieścił w dziesięciu księgach, dokonując wyboru materiału z dzieł licznych wcześniejszych autorów (m.in. Liwiusza, Plutarcha, czy Swetoniusza) i skracając wszystko do rozmiarów popularnego i pożądanego przez ówczesnych czytelników brewiarium. Dzieło powstało najpewniej między końcem 369 a końcem 370 roku^[5].

Dzieło Eutropiusza cieszyło się ze względu na swoją zwartość i styl dużym powodzeniem nie tylko w Cesarstwie Rzymskim, ale także długo po jego upadku. Autor pisał stylem prostym, bez sztucznej i przesadnej retoryki, w przeciwieństwie do swojego poprzednika - Aureliusza Wiktora - odbiega od naśladownictwa stylu Salustiusza, czy Tacyta^[6].

• W. Boer: Some minor Roman historians. Leiden, 1972. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Harold W. Bird: Eutropius: Breviarium. Translated with an introduction and commentary by H.W. Bird, Liverpool, 1993
• Nehring P.: Wstęp. W: Brewiaria dziejów rzymskich. Warszawa: 2010. Brak numerów stron w książce
• Ignacy Lewandowski, Historiografia rzymska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007.

• Breviarium (łac. • ang.)
• Breviarium, wydanie 1561 r. (Bazylea) ze szczególowymi komentarzami Glareanusa i innych humanistów (łac.)