Fujara słowacka
Fujara słowacka[a], także fujara pasterska, fujara[b], słowacka fujara pasterska – regionalny instrument słowacki, wywodzący się z kultury pasterskiej.
Opis
Rodzaj fletu o znacznych rozmiarach[1], średnio od 1,5 do 2 metrów (największy znany egzemplarz mierzy 4 metry). Pochodzi z terenów zwanych Podpolaniem, tj. z otoczenia masywu górskiego Polany w środkowej Słowacji, leżącego na wschód od Zwolenia i Bańskiej Bystrzycy. Głównym ośrodkiem produkcji fujar pozostaje dziś rejon miasta Detva.
Fujara pasterska wykonywana jest zazwyczaj z drewna bzu czarnego powlekanego olejem lnianym i składa się z:
- części zasadniczej (o średnicy do 5 cm), w jej dolnej części znajdują się trzy otwory palcowe;
- łącznika,
- części dodatkowej z ustnikiem (o średnicy do 3 cm).
Fujara pasterska nierzadko jest misternie zdobiona, zazwyczaj ornamentem roślinnym.
Gra na instrumencie wymaga przybrania postawy stojącej. Opiera się w głównej mierze na mikrotonach i przegłosach wydobywanych przy pomocy specjalnych technik gry, wśród których najbardziej charakterystyczną jest tzw. rozfuk.
W 2005 roku fujara słowacka została proklamowana Arcydziełem Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości, a w 2008 roku wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[2][3].
Galeria
- Jano Adamek
- Fujary Lubomira Paricki
- Fujary Lubomira Paricki
-
- Lubomir Paricka
- Jano Adamek
- Jano Adamek
- Lubomir Paricka
- Warsztat Lubomira Paricki
- Jozef Mikulasek i Jano Adamek
Zobacz też
- fujara – ujednoznacznienie
Uwagi
Przypisy
- ↑ AnnaA. Nacher AnnaA., MarekM. Styczyński MarekM., Ucho jaka. Muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, Kraków: Bezdroża, 2003, ISBN 83-918869-3-X, OCLC 69513066 .
- ↑ UNESCO: Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity. Proclamations 2001, 2003 and 2005. unesco.org, 2006. s. 85. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
- ↑ UNESCO: The Fujara and its Music. unesco.org. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- UNESCO: The Fujara and its Music. [w:] Youtube [on-line]. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
- Folkart Slovakia: Fujara overtone bass flute. [dostęp 2016-01-06]. (słow.).