Gąski (województwo kujawsko-pomorskie)

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie kujawsko-pomorskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej samej nazwie.

Gąski

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
Gmina	Gniewkowo
Liczba ludności (III 2011)	397[2]
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	88-110 (Gąszczyńskie Błota), 88-140[3]
Tablice rejestracyjne	CIN
SIMC	0085433
Położenie na mapie gminy Gniewkowo Gąski
Położenie na mapie Polski Gąski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Gąski
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego Gąski
52°49′51″N 18°25′32″E/52,830833 18,425556[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Gąski – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Gniewkowo.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gąski, po jej zniesieniu w gromadzie Gniewkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 397 mieszkańców^[2]. Jest szóstą co do wielkości miejscowością gminy Gniewkowo.

W latach 80. XX w. na terenie wsi prowadzono wykopaliska archeologiczne przez profesor Aleksandrę Cofta-Broniewską. Odkryto wówczas cmentarzysko z przełomu nowej i starej ery z ok 120 grobami szkieletowymi i ciałopalnymi, usytuowanymi półkoliście wokół.

Kolejne wykopaliska miały miejsce w 2013 i 2014 roku, kiedy to odkryto potężnych rozmiarów grobowiec, który usypano w kształcie piramidy, ponad 6 tysięcy lat temu^[4][5]. Następnie w 2015 roku na innym stanowisku odkryto srebrne monety i ozdoby pochodzące z X wieku. Znaleziono głównie monety arabskie (dirhemy) pochodzące z terenów dzisiejszego Uzbekistanu, Tadżykistanu i wschodniego Iranu^[6]. Obu odkryć dokonali archeolodzy z UAM w Poznaniu z dr. Józefem Bednarczykiem na czele.

Wieś ma charakter czysto rolniczy. We wsi znajduje się szkoła podstawowa (dawniej Niepubliczna Szkoła Podstawowa i Niepubliczne Gimnazjum). Stara część szkoły została wzniesiona w 1905 roku. W roku 1989 szkole nadano imię Józefa Kostrzewskiego (1885–1969), polskiego archeologa, pod którego przewodnictwem prowadzono prace archeologiczne na terenie wsi i w jej okolicach.

W Gąskach kościół został zbudowany w latach 1906–1909 przez gminę protestancką i do niej należał do 1945 roku^[7]. Po II wojnie światowej świątynia została przekazana parafii rzymskokatolickiej w Parchaniu jako mienie poniemieckie. Parafia rzymskokatolicka z kościołem parafialnym pw. Chrystusa Króla Wszechświata została erygowana w Gąskach w lipcu 1974 roku, a pierwszym proboszczem został ksiądz Eugeniusz Kuberka. Obecnie (2024) proboszczem jest Przemysław Tabaczka, który pod swoją opieką ma także parafię w sąsiednim Parchaniu. Do parafii przynależy także cmentarz.