Glukonolakton

Glukonolakton
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(3R,4S,5S,6R)-3,4,5-trihydroksy-6-(hydroksymetylo)tetrahydro-2H-piran-2-on
Inne nazwy i oznaczenia
δ-lakton kwasu glukonowego, D-glukono-1,5-lakton
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C6H10O6

Masa molowa

178,14 g/mol

Wygląd

białe, krystaliczne ciało stałe o słodkim smaku[1]

Identyfikacja
Numer CAS

90-80-2

PubChem

7027

DrugBank

DB04564

SMILES
C([C@@H]1[C@H]([C@@H]([C@H](C(=O)O1)O)O)O)O
InChI
InChI=1S/C6H10O6/c7-1-2-3(8)4(9)5(10)6(11)12-2/h2-5,7-10H,1H2/t2-,3-,4+,5-/m1/s1
InChIKey
PHOQVHQSTUBQQK-SQOUGZDYSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
dobrze rozpuszczalny w zimnej wodzie[1]
w innych rozpuszczalnikach
bardzo słabo w metanolu, nierozpuszczalny w eterze dietylowym[1]
Temperatura rozkładu

160 °C[2]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2016-12-21]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[1]
1
2
0
 
Numer RTECS

LZ5184000

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Glukonolakton, GDLorganiczny związek chemiczny z grupy laktonów, cykliczny ester kwasu D-glukonowego. Jest stosowany jako dodatek do żywności o numerze E575[3], jako stabilizator, utwardzacz i regulator pH. Czysty GDL ma w formę białego krystalicznego proszku. Występuje naturalnie.

Jest powszechnie stosowany w miodzie, sokach owocowych, lubrykantach i winach. Sam glukonolakton ma odczyn obojętny, ale pod wypływem wody hydrolizuje do kwasu glukonowego, który ma kwaśny odczyn, wzmacnia pikantny smak jedzenia. W organizmie jest metabolizowany do kwas glukonowego, jeden gram GDL daje w przybliżeniu taką samą porcję energii metabolicznej, co gram sacharozy.

Po dodaniu do wody GDL częściowo hydrolizuje do kwasu glukonowego, z którym pozostaje w równowadze. Szybkość hydrolizy wzrasta wraz z temperaturą i zasadowością[4].

Przypisy

  1. a b c d Delta-Gluconolactone MSDS. ScienceLab. [dostęp 2013-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-21)]. (ang.).
  2. D-(+)-Gluconic acid δ-lactone (nr G4750) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2016-12-21]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. Current EU approved additives and their E Numbers, Food Standards Agency.
  4. Y. Pocker, Edmond Green. Hydrolysis of D-glucono-δ-lactone. I. General acid-base catalysis, solvent deuterium isotope effects, and transition state characterization. „Journal of the American Chemical Society”. 95 (1), s. 113–119, 1973. DOI: 10.1021/ja00782a019. 
Encyklopedie internetowe (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • SNL: glukonolakton_-_E575
  • DSDE: GDL