Grzebaczowate
Sphecidae | |||
Latreille, 1802 | |||
Samica wytrzeszczki tarczówkowej atakująca larwę pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | stawonogi | ||
Gromada | owady | ||
Podgromada | owady uskrzydlone | ||
Rząd | |||
Rodzina | grzebaczowate | ||
| |||
|
Grzebaczowate (Sphecidae) – rodzina owadów z rzędu błonkówek. Jedna z rodzin tradycyjnie zaliczanych do grzebaczy[1], obecnie zgrupowanych w nadrodzinie Apoidea[2]. W Polsce występuje około 230 gatunków.
Charakterystyka
Należą tutaj gatunki karmiące larwy zabitymi lub sparaliżowanymi owadami, rzadziej pająkami[3]. Sparaliżowane owady zanoszą do gniazda, jednakże, w odróżnieniu od nastecznikowatych, w jednej komorze lęgowej umieszczają przeważnie kilka upolowanych owadów. Ofiara jest sparaliżowana i nie może uciec, jednak przez kilka tygodni pozostaje przy życiu zapewniając potomstwu grzebacza pożywienie. Postać dorosła żywi się nektarem kwiatów. Wykazują dużą specyficzność przy wybieraniu ofiar: każdy gatunek ma określony krąg gatunków owadów, na które poluje. Prowadzą samotniczy tryb życia. Gniazda budują w ziemi. Grzebaczowate są bardzo zróżnicowane morfologicznie: niektóre gatunki są wybitnie smukłe, inne krępe. Dominuje kolorystyka czarno-żółta i czarno-czerwona. Podobnie jak u pszczół, również u grzebaczowatych pierwszy pierścień tułowia (zaplecze) nie sięga do pokryw skrzydeł, czym różnią się od innych błonkówek. Są organizmami haplodiploidalnymi.
Niektóre gatunki
Przypisy
- ↑ Wojciech J.W.J. Pulawski Wojciech J.W.J., Catalog of Sphecidae [online], California Academy of Sciences [dostęp 2019-12-27] (ang.).
- ↑ Integrated Taxonomic Information System [online], itis.gov [dostęp 2019-12-27] .
- ↑ grzebaczowate, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-08-24] .
Bibliografia
- Heiko Bellmann, Henryk Garbarczyk: Owady. Warszawa: Multico, 2007. ISBN 978-83-7073-418-3.
- Cezary Gębicki, Jacek Szwedo: Owady Polski. Atlas i klucz. Krzeszowice: Wydawnictwo Kubajak, 2000. ISBN 83-87971-19-7.
- PWN: 3908431
- Britannica: animal/sphecid-wasp
- SNL: graveveps