Hans-Joachim Marseille

Hans-Joachim Marseille
Jochen, Stern von Afrika
158 zwycięstw
Ilustracja
Hptm Hans-Joachim Marseille, wrzesień 1942.
Hauptmann Hauptmann
Data i miejsce urodzenia

13 grudnia 1919
Berlin, Niemcy

Data i miejsce śmierci

30 września 1942
okolice Sidi Abdel Rahman, Egipt

Przebieg służby
Lata służby

1938–1942

Siły zbrojne

Luftwaffe

Jednostki

LG 2, JG 52, JG 27

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu, mieczami i brylantami Złoty Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny (1939) I Klasy Krzyż Żelazny (1939) II Klasy Złoty Medal za Męstwo Wojskowe (Włochy)
Multimedia w Wikimedia Commons
Messerschmitt Bf 109 kapitana Marseille; wrzesień 1942.

Hans-Joachim Walter Rudolf Siegfried Marseille (ur. 13 grudnia 1919 w Berlinie, zm. 30 września 1942) – niemiecki pilot, as myśliwski podczas II wojny światowej ze 158 zestrzelonymi samolotami w czasie 388 lotów bojowych. Znany pod przydomkiem Gwiazda Afryki i Pustynny Orzeł[1].

Życiorys

Hans-Joachim Marseille urodził się w Berlinie w rodzinie o korzeniach francuskich (jego przodkowie uciekli z Francji podczas prześladowania hugenotów)[2].

W listopadzie 1938 wstąpił ochotniczo w szeregi niemieckiej Luftwaffe. W listopadzie 1939 ukończył kurs pilotów myśliwskich. W sierpniu 1940 skierowany do 2. pułku szkolnego, który stacjonował nad kanałem la Manche. W październiku przeniesiony do 4. dywizjonu 52. JG[1].

Podczas II wojny światowej uczestnik bitwy o Anglię, podczas której zestrzelił siedem nieprzyjacielskich samolotów (wszystkie stanowiły samoloty Spitfire) i sam był zestrzelony czterokrotnie[3][4], walk lotniczych na Bałkanach i w Afryce Północnej. Autor 158 zwycięstw powietrznych, które osiągnął przede wszystkim podczas walk w Afryce, latając na myśliwcu Messerschmitt Bf 109, głównie na wersjach E i F.

Największe sukcesy odniósł latając na Bf 109 F-4/Trop z żółtą „14" na boku w czasie walk w Afryce Północnej[2].

Początkowo latał w I/LG2, ale za niesubordynację (odmawiał atakowania cywilnych celów) przeniesiono go do 4 Gruppe 52 Jagdgeschwader (4/JG52 – 4 dywizjonu 52 pułku myśliwskiego). Był też karany za inne „niesubordynacje” (pijaństwo i towarzystwo kobiet), za które ostatecznie przeniesiono go do I dywizjonu 27 pułku myśliwskiego w Döberitz pod Berlinem. Pułkiem dowodził Edu Neumann. W kwietniu 1941 wraz z pułkiem skierowany do Afryki Północnej jako powietrzne wsparcie Afrika Korps feldmarszałka Erwina Rommla[2][5][1].

Był jednym z najmłodszych kapitanów w niemieckich siłach powietrznych. Osiągnął mistrzostwo w zakresie pilotażu, co przy świetnej orientacji w przestrzeni skutkowało ilością zestrzeleń. Zużywał średnio 15 pocisków na jedno zwycięstwo[1][6].

1 września 1942 wsławił się zestrzeleniem 17 samolotów[7][4] brytyjskich, jednak okazało się, że tego dnia lotnictwo brytyjskie utraciło tylko 15 samolotów[8]. Za wspomniane osiągnięcie otrzymał awans do stopnia kapitana, a dwa dni później: Brylanty do Krzyża Rycerskiego z okazji 125. zwycięstwa[9].

30 września 1942 podczas powrotu z lotu bojowego nad Egiptem zawiódł silnik w jego samolocie. W trakcie opuszczania maszyny Jochen (jak nazywali go towarzysze), uderzył w statecznik pionowy samolotu. Spowodowało to jego natychmiastową śmierć lub utratę przytomności, wskutek czego nie otworzył spadochronu. Został pochowany na miejscu upadku. Nad miejscem spoczynku, 7 km na południe od Sidi Barani, stoi niewielki pomnik w formie piramidy z epitafium „Niepokonany"[2][7].

Odbył 382 loty bojowe, zestrzeliwując 158 samolotów (wszystkie na froncie zachodnim, co daje mu pierwsze miejsce wśród ilości zwycięstw na tym teatrze działań[10]); były wśród nich maszyny brytyjskie, australijskie, kanadyjskie, nowozelandzkie i południowoafrykańskie oraz prawdopodobnie francuskie z sił Wolnej Francji w Afryce.

Wielokrotnie odznaczony, w tym jako jeden z czterech niemieckich pilotów: Krzyżem Rycerskim z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami.

Adolf Galland nazywał go wirtuozem wśród pilotów myśliwskich.

Piramida upamiętniająca miejsce upadku w okolicy Sidi Abd el-Rahman

Awanse

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami
    • Krzyż Rycerski – 22 lutego 1942
    • Liście Dębu (nr 97) – 6 czerwca 1942
    • Miecze (nr 12) – 18 czerwca 1942
    • Brylanty (nr 4) – 3 września 1942
  • Krzyż Niemiecki w Złocie – 24 listopada 1941
  • Krzyż Żelazny I Klasy – 17 września 1940
  • Krzyż Żelazny II Klasy – 9 września 1940
  • Puchar Honorowy Luftwaffe
  • Złota odznaka pilota frontowego Luftwaffe z liczbą "300"
  • Złota odznaka pilota-obserwatora Luftwaffe z Brylantami
  • Wstęga Naramienna Afrika
  • Kordzik Honorowy Armii (Ehrendolch des Heeres)
  • Złoty Medal za Męstwo Wojskowe – Włochy, 18 sierpnia 1942
  • włoska Odznaka Pilota

Przypisy

  1. a b c d Steinhoff, Johannes.. lexikon-der-wehrmacht.de. [dostęp 2022-11-16].
  2. a b c d Hans-Joachim Marseille. Messerschmitt Bf 109F-4 trop.. ipmsdeutschland.de. [dostęp 2022-11-15].
  3. Kaplan 2017 ↓, s. 310.
  4. a b S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 261.
  5. Kaplan 2017 ↓, s. 311.
  6. Kaplan 2017 ↓, s. 313.
  7. a b Kaplan 2017 ↓, s. 324.
  8. Krzemiński 1983 ↓, s. 415.
  9. Kaplan 2017 ↓, s. 322.
  10. Aces of the Luftwaffe: Luftwaffe Aces of the Western Front. [dostęp 2010-10-15]. (ang.).

Bibliografia

  • Philip Kaplan: Asy Myśliwskie Luftwaffe II Wojny Światowej. W: 6. Rozdz.: Hans-Joachim Marseille. Wyd. III. Warszawa: Amber, 2017. ISBN 978-83-241-6370-0.
  • Czesław Krzemiński: Wojna powietrzna Europie w 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1983. ISBN 83-11-06862-3.

Linki zewnętrzne

  • Hans-Joachim Marseille (sylwetka).. das-ritterkreuz.de. [dostęp 2010-10-18]. (niem.).
  • Piramida-pomnik w pobliżu miejsca katastrofy
  • ISNI: 0000000385948118
  • VIAF: 149677315
  • LCCN: n97045980
  • GND: 118731203
  • BnF: 17149338t
  • NKC: xx0273426
  • PLWABN: 9810699587705606
  • NUKAT: n2014147339
  • J9U: 987007434040405171
  • NE.se: hans-joachim-marseille