Józef Piwkowski

Józef Żuk Piwkowski (właśc. Józef Aleksander Piwkowski, ur. 17 lipca 1950 w Łodzi) – polski artysta współczesny, fotograf, autor filmów, obrazów, instalacji i działań kulturowych, producent filmowy, kurator i producent wystaw, konkursów, festiwali, wydawca, redaktor i autor tekstów o sztuce współczesnej^[1].

Ukończył studia na Wydziale Włókienniczym Politechniki Łódzkiej w zakresie Automatyzacji Procesów Przemysłowych. 17 lutego 1975 został magistrem inżynierem włókiennikiem. W 1976 został przyjęty na drugi rok studiów na Wydziale Operatorskim i Realizacji Telewizyjnej w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi^[2].

W 2018 r. Piwkowski uzyskał na PWSFTviT stopień doktora sztuki w dziedzinie sztuk filmowych. Praca doktorska, pt. MetaMemory, czyli od słowa, fotografii, filmu i telewizji do strimingu na żywo w Internecie powstała pod kierunkiem Krzysztofa Cichosza^[3][4].

W latach 1975–1976 Józef Piwkowski pracował w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Automatyki i Urządzeń Precyzyjnych MERA-POLTIK. W latach 1980–1981 był zatrudniony w Studiu Filmowym Se-Ma-For, gdzie zrealizował swój autorski film dyplomowy pt. Pierwszy film. Produkcja spotkała się z przychylnymi recenzjami i otrzymała nagrody na festiwalach filmowych w kraju i za granicą^[5]. W 1985 podjął pracę w Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi, jako operator i reżyser. Pomiędzy 1987 a 1988 był reżyserem w Studiu Filmowym im. Karola Irzykowskiego w Warszawie. W latach 1989–2005 sprawował funkcję dyrektora artystycznego w firmie IVARTS w Łodzi. Tam powstał w 1991 film Szuler/Cheat, pierwsza niezależna polska produkcja fabularna. Jest to koprodukcja amerykańsko-hiszpańsko-polska. Piwkowski był współproducentem i współoperatorem. W 1992 i 1993 był dyrektorem Film Centrum, spółki Stowarzyszenia Filmowców Polskich i Jacka Szumlasa w Warszawie. W latach 1993–1994 był dyrektorem artystycznym w firmie CIVA Films w Łodzi. Od 1996 do 2001 prowadził własną produkcję filmową – Pierwszy Film Józef Piwkowski. Zajmował się także produkcją programów i montażem filmów; wyprodukował m.in. 13 odcinkowy program Decyzje dla TVP^[6]. W 2001 Piwkowski razem z Klarą Kopcińską^[7] założył Stowarzyszenie Edukacji i Postępu – STEP w Warszawie^[8][9]. Prowadzi ono m.in. wydawnictwo TytułRoboczy, będące magazynem poświęconym sztuce, a także projekt Sesilus czy Galerię 2b+R^[10].

Istotnym elementem w zawodowej i artystycznej działalności Józefa Piwkowskiego była wystawa SiegesIkonen – trans FORM z 2009 r., która odbyła się w Berlinie^[11].

Józef Żuk Piwkowski mieszka i pracuje w Łodzi, Bydgoszczy, Warszawie. Obecnie (2024) w Bydgoszczy w StudioRejs/2B^[12] – domu na wodzie – rozwija koncepcje PortretuWielokrotnego^[13] i prowadzi ze ZbyZielem (wł. Zbigniew Zieliński) Galerię 2B+L^[14].

Oprócz działalności zawodowej i artystycznej, Józef Żuk Piwkowski prowadził również działania dydaktyczne – m.in. razem ze Sławomirem Kalwinkiem opiekował się wydarzeniami, zorganizowanymi przy Kole Naukowym Warsztat Nowych Mediów, działającym przy PWSFTviT w Łodzi^[15][16]. W trakcie jego działalności zostały zrealizowane:

– kilkanaście wystaw z cyklu NeNNale^[17][18]:

• NeNNale WNM – Halo^[19]
• NeNNale – Cisza^[20]
• NeNNale – Memory^[21]
• NeNNale/skrót nagrania/Wernisaż Roboczy WNM – Portret^[22]

– wydanie dwóch katalogów:

• TytułRoboczy 045/046 – WNM^[23]
• TytułRoboczy 047/048 – NeNNale^[24].

• Pierwszy film, autorski, eksperymentalny film dyplomowy, studio Se-Ma-For (1980)^[25]
• Déjà vu, eksperymentalny, krótkometrażowy film, Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego, Warszawa (1988)^[26]
• Łódź Ghetto, film dokumentalny, produkcja New York Heritage Project, realizacja Alan Adelson i Kathryn Taverna, współpraca, produkcja i zdjęcia – Józef Piwkowski (1989)^[27]
• Szuler/Cheat, pełnometrażowy, kostiumowy film fabularny, producent i operator Józef Piwkowski (1991)^[28]
• One Survivor Remembers(inne języki), film dokumentalny, współproducent Józef Piwkowski (1995) – film nagrodzony w 1996 r. Oscarem^[29]
• 50 lat Szkoły Filmowej w Łodzi, pełnometrażowy film dokumentalny, realizator, producent Józef Piwkowski (1999)^[30][31]
• PierwszyFilm 2000, eksperymentalny film fabularny, autor, producent Józef Piwkowski (1999/2000)^[32]
• FirstFilm – Manchester 2005, projekt filmowy, Euroculture Festiwal Manchester (2005)^[33]
• Powstanie Sztuki, film dokumentalny, festiwal, MCSW „Elektrownia”, Radom (2007)^[34]

• KsięgaSłówWszystkich, projekt sieciowy (1975), projekt autorski^[35]
• Autoportret / Foto Memory / Zapis / PhotoMemory / MetaMemory, permanentny projekt medialny (od 1977), projekt autorski^[36]
• Fotografie i grafiki komputerowe, Galeria Ślad (1984), wystawa indywidualna^[37]
• Obrazy i konstrukcje trójkątne, Galerie Edwige Herde, Paryż, Francja (1989), wystawa indywidualna^[38]
• Księga słów wszystkich, Godzinki, autorskie projekty medialne, Muzeum Książki Artystycznej, Frankfurt (2000), projekt autorski^[39]
• Zdjęcia i słowa, Galeria Wschodnia, Łódź (2002), wystawa indywidualna^[40]
• Zapis – PhotoMemory, Mała Galeria ZPAF, CSW (2002), wystawa indywidualna^[41]
• BroNorblin – od Warhola do Warpechowskiego, dawna Fabryka Norblina, Warszawa (2003), wystawa zbiorowa, Piwkowski był organizatorem^[42]
• PhotoMemory, III biennale Fotografii, Galeria Miejska Arsenał, Poznań (2003), wystawa indywidualna^[43]
• Czarny 2 – Malewicz w Norblinie, dawna Fabryka Norblina, Warszawa (2004), wystawa zbiorowa, Piwkowski był organizatorem^[44]
• MemoMa (Maszyna Pamięci), instalacja multimedialna (2006), projekt autorski^[45]
• Ikony Zwycięstwa, 6 wystaw, 4 katalogi, film dokumentalny, Warszawa (2006), Łódź (2006), Radom (2007), Sofia, Berlin (2009), Bydgoszcz (2021), wystawa zbiorowa, Piwkowski był współorganizatorem^[46]
• Wally Gilbert – Projekt Norblin, (pomysł i organizacja) Norblin-Muzeum Przemysłu, Warszawa, Festiwal Czterech Kultur, Łódź, Patio Centrum Sztuki – WSHE, Łódź, ASP Galeria „Aula”, Poznań, UAM Wydział Dziennikarstwa Galeria „Polityczna”, Poznań (2006-2007), Piwkowski był organizatorem tego wydarzenia^[47]
• Księga Słów Wszystkich, Galeria XXI, Warszawa (2009), wystawa indywidualna^[48]
• transFORM, plenerowe centrum kultury, Warszawa (2009-2010), wystawa zbiorowa, Piwkowski był współorganizatorem^[49]
• 5 x Malewicz, Galeria Fibak, Warszawa (2011), Piwkowski był organizatorem^[50]
• transFORM, MetaMemory, Sesilus, projekty multidyscyplinarne, Wisła, Bydgoszcz (2011-2015), wystawa zbiorowa, Piwkowski był współorganizatorem^[51][52]
• 100 x Malewicz, performance, koncert, streaming live, Muzeum Książki Artystycznej, Łódź (2013), wystawa indywidualna^[53]
• Trójkątna dekonstrukcja czarnego kwadratu na białym tle, instalacja permanentna, MCSW „Elektrownia”, Radom (2015), wystawa indywidualna^[54]
• PART y TURY, koncert, Galeria 2b+Oki Doki, Warszawa (2017), wystawa zbiorowa, Piwkowski był równocześnie organizatorem^[55]
• Performance X, warsztaty, performance, koncert, streaming live, Muzeum Fortepianów, Ostromecko (2018), wystawa zbiorowa, Piwkowski był organizatorem^[56]
• MetaMemory, MCSW „Elektrownia”, Radom (2018), wystawa indywidualna^[57]
• MetaMemory 1977 – ∞, Muzeum Fotografii przy WSG, Bydgoszcz (2024), wystawa indywidualna^[58][59]

Oprócz działalności dydaktycznej i artystycznej, Józef Piwkowski jest również aktywnym inicjatorem działalności kulturalnych:

• Galerie 2b – eksperymentalna galeria, pojawiająca się w różnych przestrzeniach miejskich. Została zrealizowana m.in. w starej fabryce Norblina w Warszawie, na Dworu Centralnym w Warszawie, na stacjach Metra, w starej Elektrowni w Radomiu, w przestrzeniach poindustrialnych Kielc, w PKiN, nad Wisłą, w Ostrowie Świętokrzyskim. Inicjatywa działa od 2003 r. Kontynuacją Galerii 2b jest założona w 2007 r. Galeria 2b+r, prowadzona razem z Joanną Krzysztoń i Grzegorzem Rogalą^[60], a także Galeria 2B+L, współprowadzona ze ZbyZielem w Bydgoszczy. Galeria istnieje od 2022^[61].

• Wydawnictwo TytułRoboczy, wydające magazyny o sztuce. Działa od 2004^[62][63].

• Strona internetowa Józefa Żuka Piwkowskiego, na której dostępna jest m.in. jego praca doktorska, wymieniona w artykule, projekt MetaMemory czy KsięgaSłówWszystkich.
• MetaMemory, cz. 10, KsięgaPo, Józef Żuk Piwkowski. Jest to, jak dotąd, ostatnia, dziesiąta księga MetaMemory. W niej zebrano na str. 161-175 wszystkie (również te, które nie zostały wymienione w niniejszym artykule) artystyczne projekty, wystawy i filmografię Piwkowskiego.
• Marecki P., Od literatury bitycznej, przez demoscenę, po uncreative writing: instrukcja obsługi e-literatury, Wywiad. Autor omawia KsięgęSłówWszystkich.
• Zając A. Współczesne generatory cyfrowe. Autor na str. 6-11 obszernie analizuje KsięgęSłówWszystkich, Józefa Żuka Piwkowskiego.