Język pahlawi
| Ten artykuł od 2014-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Obszar | |||
---|---|---|---|
Liczba mówiących | 0 (język wymarły) | ||
Pismo/alfabet | pahlawi, manichejskie, awestyjskie | ||
Klasyfikacja genetyczna | |||
Kody języka | |||
ISO 639-2 | pal | ||
ISO 639-3 | pal | ||
IETF | pal | ||
Glottolog | pahl1241 | ||
GOST 7.75–97 | пех 537 | ||
Dialekty | |||
ISO 639-3: xmn – średnioperski manichejski | |||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język pahlawi (język średnioperski)[1][2][3] – język z podrodziny irańskiej języków indoeuropejskich, używany w okresie dynastii sasanidzkiej. W IX w. był już w marginalnym użyciu[4]. Następca języka staroperskiego, poprzednik języka nowoperskiego.
Nazwa wywodzi się od słowa „Pahlaw”, które oznacza Partię i pierwotnie określała jeden z alfabetów, używanych na terenie Persji. Język ten był używany od III w. p.n.e. do IX w. n.e. Ogólnie przyjmuje się, że w jego historii można wyróżnić dwa okresy: arsacydzki i sasanidzki. Do zapisu wykorzystywano alfabet aramejski. Trzon przetrwałych zabytków tego języka stanowią sasanidzkie traktaty religijne, a także napisy naskalne (np. arcykapłana Kardera, licznych królów), napisy na monetach, nieliczne przetrwałe fragmenty literatury pięknej, a nawet słowniki. Wiele z tych dzieł nosi charakter kompilacyjny, napisane zostały przez przetrwałych zaratusztrian po podboju arabskim, choć znane są psałterze chrześcijańskie i pisma manichejskie.
Przypisy
- ↑ TadeuszT. Kowalski TadeuszT., Arabica et islamica: studia z dziejów islamu i kultury arabskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 96, ISBN 83-01-12212-9 (pol.).
- ↑ TeresaT. Michałowska TeresaT., BarbaraB. Otwinowska BarbaraB., ElżbietaE. Sarnowska-Temeriusz ElżbietaE., Słownik literatury staropolskiej: średniowiecze, renesans, barok, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1990, s. 526, ISBN 83-04-02219-2 (pol.).
- ↑ JózefJ. Bielawski JózefJ., Mały słownik kultury świata arabskiego, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971, s. 565 (pol.).
- ↑ Antoni RomualdA.R. Chodyński Antoni RomualdA.R., Oręż perski i indoperski XVI-XIX wieku ze zbiorów polskich, Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2000, s. 11, ISBN 83-86206-31-4 (pol.).
Linki zewnętrzne
- Gramatyka pahlawi (1908) (ang.)
- Literatura pahlawi w przekładzie (ang.)
- Teksty zoroastryjskie (w tym średnioperskie) ze zbioru Sacred Books of the East w przekładzie angielskim E.W. Westa i J. Darmestetera (1880)
- p
- d
- e
indoaryjskie |
|
---|---|
irańskie |
|
- PWN: 3953240
- Britannica: topic/Middle-Persian-language
- БРЭ: 4161450