Kąt między dwiema krzywymi

Kątem przecięcia się dwóch krzywych gładkich (f(x) i g(x)) nazywamy kąt ostry przecięcia się stycznych do danych krzywych w punkcie x0. Tangens tego kąta dla wykresów dwóch funkcji gładkich możemy obliczyć ze wzoru:

tg φ = | f ( x 0 ) g ( x 0 ) 1 + f ( x 0 ) g ( x 0 ) | {\displaystyle \operatorname {tg} \varphi =\left|{\frac {f'(x_{0})-g'(x_{0})}{1+f'(x_{0})g'(x_{0})}}\right|}     dla     1 + f ( x 0 ) g ( x 0 ) 0. {\displaystyle 1+f'(x_{0})g'(x_{0})\neq 0.}

Jeżeli

1 + f ( x 0 ) g ( x 0 ) = 0 φ = 90 . {\displaystyle 1+f'(x_{0})g'(x_{0})=0\implies \varphi =90^{\circ }.}

Wyprowadzenie wzoru

Mamy dane 2 dowolne funkcje f(x) oraz g(x) przecinające się w punkcie x0 oraz różniczkowalne w tym punkcie. Wówczas przez punkt x0 przechodzą styczne do obydwu wykresów, tworzące pewien kąt φ. Kąt nachylenia stycznej do f(x) nazwiemy β (kąt między styczną a osią OX), kąt nachylenia stycznej do g(x) nazwiemy α.

Styczne oraz oś OX tworzy trójkąt, w którym

α + ( π β ) + φ = π , {\displaystyle \alpha +(\pi -\beta )+\varphi =\pi ,}

stąd mamy, że

φ = β α , {\displaystyle \varphi =\beta -\alpha ,}

więc

tg φ = tg ( β α ) . {\displaystyle \operatorname {tg} \varphi =\operatorname {tg} (\beta -\alpha ).}

Z prawej strony zastosujemy wzór na tangens różnicy kątów i otrzymujemy:

tg φ = | tg β tg α 1 + tg β tg α | . {\displaystyle \operatorname {tg} \varphi =\left|{\frac {\operatorname {tg} \beta -\operatorname {tg} \alpha }{1+\operatorname {tg} \beta \operatorname {tg} \alpha }}\right|.}

Wiemy również, że

tg β = f ( x 0 ) {\displaystyle \operatorname {tg} \beta =f'(x_{0})} oraz tg α = g ( x 0 ) . {\displaystyle \operatorname {tg} \alpha =g'(x_{0}).}

Podstawiając do wzoru, otrzymujemy

tg φ = | f ( x 0 ) g ( x 0 ) 1 + f ( x 0 ) g ( x 0 ) | . {\displaystyle \operatorname {tg} \varphi =\left|{\frac {f'(x_{0})-g'(x_{0})}{1+f'(x_{0})g'(x_{0})}}\right|.}

Zobacz też