Kanawalia mieczokształtna
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | bobowce | ||
Rodzina | bobowate | ||
Podrodzina | |||
Rodzaj | Canavalia | ||
Gatunek | kanawalia mieczokształtna | ||
Nazwa systematyczna | |||
Canavalia ensiformis (L.) DC.[3] Prodr. 2:404. 1825 | |||
| |||
|
Kanawalia mieczokształtna (Canavalia ensiformis) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych, uprawiana na terenach krajów tropikalnych (Ameryka, Antyle).
Jest rośliną szczególnie bogatą w ureazę (JBU, z ang. jack bean urease[a]). Enzym ten był pierwszym enzymem otrzymanym w postaci krystalicznej. Dokonał tego w roku 1926 amerykański chemik James Sumner, za co przyznana została mu Nagroda Nobla[4][5][6].
Morfologia
Bylina lub półkrzewiaste pnącze dorastające do 12 m długości. Posiada duże, 3-listkowe liście. Kwiaty motylkowate, w kolorach białawym, czerwonawym, fioletowym. Owocem jest strąk dorastający do 75 cm długości zawierający 10-15 nasion w kolorze czerwonym, białawym lub czerwonoplamistym.
Zastosowanie
- Jako warzywo wykorzystywane są niedojrzałe strąki (w formie dojrzałej nasiona są trujące).
- Roślina uprawiana na zielony nawóz.
Uwagi
- ↑ Angielska nazwa potoczna kanawalii mieczokształtnej to jack bean.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Canavalia ensiformis (L.) DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network [on-line]. United States Department of Agriculture, 2005-12-22. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ James B. Sumner – Biographical. nobelprize.org. [dostęp 2016-06-17].
- ↑ Balasubramanian, Anuradha, Ponnuraj, Karthe. Crystal Structure of the First Plant Urease from Jack Bean: 83 Years of Journey from Its First Crystal to Molecular Structure. „Journal of Molecular Biology”. 400 (3), s. 274-283, 2010. DOI: 10.1016/j.jmb.2010.05.009.
- ↑ James Sumner. Chemistry Encyclopedia. [dostęp 2016-06-17].
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- J9U: 987007529924105171
- EoL: 655303
- Flora of China: 220002287
- Flora of North America: 220002287
- GBIF: 2962063
- identyfikator iNaturalist: 159809
- IPNI: 1209500-2
- ITIS: 501179
- NCBI: 3823
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-3629
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1209500-2
- identyfikator Tropicos: 13027790
- USDA PLANTS: CAEN4
- CoL: 68XRL