Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Szczawnicy

Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Szczawnicy
A-673 z 19 grudnia 1992 r.[1]
kaplica
Ilustracja
Widok od strony południowo-wschodniej
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Szczawnica

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Szczawnicy

Wezwanie

Matki Bożej Częstochowskiej

Historia
Data zakończenia budowy

1867

Data zamknięcia

1914

Dane świątyni
Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Położenie na mapie Szczawnicy
Mapa konturowa Szczawnicy, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Parku Dolnym”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Parku Dolnym”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Parku Dolnym”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Parku Dolnym”
Położenie na mapie gminy Szczawnica
Mapa konturowa gminy Szczawnica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, kaplica Matki Bożej Częstochowskiej w Parku Dolnym”
Ziemia49°25′42,5″N 20°28′32,7″E/49,428472 20,475750
Multimedia w Wikimedia Commons

Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej – zabytkowa kaplica, znajdująca się przy alejce Parku Dolnego w Szczawnicy.

Historia

Budynek został wzniesiony w 1867 r., jako pijalnia wody Helena[2]. W latach 70. XIX w. Franciszek Tomanek, dzierżawca Dolnego Zakładu, wystąpił z inicjatywą przeznaczenia go na kaplicę, dla wygody gości uzdrowiska[3]. 26 lipca 1873 r. wydano stosowne pozwolenie, podpisane przez konsystorza biskupiego, a pierwszą mszę odprawiono 6 lipca 1877 r. Tomanek ufundował zakupił do kaplicy kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz portatyl z relikwiami męczenników św. Feliksa i św. Marceliny, poświęcony przez biskupa Antoniego Gałeckiego. Ufundował także sygnaturkę i wieńczący kaplicę krzyż[4].

W 1894 roku do kaplicy wstawiono większy ołtarz, autorstwa Władysława Łuszczkiewicza, który zastąpił portatyl[5].

Od 1914 r. msze w kaplicy nie odbywają się regularnie. Budynek był odnawiany w 1927 r., ze składek kuracjuszy i w 2001 r., z pieniędzy parafii oraz składek mieszkańców[4]. Msze są odprawiane latem, w sezonie turystycznym, jedynie w niedziele[6].

Architektura i wyposażenie

Budynek wzniesiono z cegły, na podmurówce z kamienia łamanego[2]. Skonstruowano go na planie ośmiokąta, o orientalizującej formie[3]. Otynkowane ściany zdobi wykładany kamieniem cokół oraz gzyms wieńczący. W górnej części[3] budowla posiada okrągłe świetliki, wypełnione maswerkowymi rozetami. Wewnątrz znajduje się kamienna posadzka[2].

Dach kaplicy jest wielospadowy, kryty ocynkowaną blachą, zwieńczony sygnaturką. Strop drewniany[2].

Powierzchnia użytkowa wynosi 50 m², kubatura liczy 430 m³. Obiekt wyposażony jest w instalację elektryczną[2].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2023-03-28] .
  2. ↑ a b c d e KrzysztofK. Wrzeszcz KrzysztofK., Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. biała – Kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Zespole Parku Dolnego [online], zabytek.pl, listopad 1990 [dostęp 2023-03-28]  (pol.).
  3. ↑ a b c Węglarz 2011 ↓, s. 97.
  4. ↑ a b Węglarz 2001 ↓, s. 98.
  5. ↑ Węglarz 2011 ↓, s. 98.
  6. ↑ Ogłoszenia – XXII Niedziela Zwykła – 30 sierpnia 2015 r. – Ogłoszenia – Parafia pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Szczawnicy. parafia.szczawnica.pl. [dostęp 2015-11-10].

Galeria

  • Elewacja frontowa
    Elewacja frontowa
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Widok od strony południowo-zachodniej
    Widok od strony południowo-zachodniej

Bibliografia

  • Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3 popr. i rozsz. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011. ISBN 978-83-62460-17-5. OCLC 803531681.