Kolorado (rzeka)
Ten artykuł dotyczy rzeki w USA. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy. |
Dorzecze rzeki Kolorado | |||
Kontynent | |||
---|---|---|---|
Państwo | Stany Zjednoczone | ||
Rzeka | |||
Długość | 2330 km | ||
Powierzchnia zlewni | 632 000 km² | ||
Średni przepływ | 637 m³/s Topock, Arizona | ||
Źródło | |||
Miejsce | Przełęcz La Poudre (Góry Skaliste) | ||
Wysokość | 3104 | ||
Współrzędne | 40°28′19,9″N 105°49′34,0″W/40,472200 -105,826100 | ||
Ujście | |||
Recypient | Zatoka Kalifornijska | ||
Miejsce | Meksyk, Sonora/Kalifornia Dolna | ||
Wysokość | 0 | ||
Współrzędne | 31°48′54″N 114°48′00″W/31,815000 -114,800000 | ||
Mapa | |||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych | |||
| |||
|
Kolorado (ang. Colorado River, hiszp. Río Colorado) – rzeka w Ameryce Północnej. Przepływa przez stany: Kolorado, Utah, Arizona, Nevada, Kalifornia oraz przez terytorium Meksyku. Należy do zlewiska Oceanu Spokojnego, gdyż uchodzi do Zatoki Kalifornijskiej, jednak ze względu na ogromny pobór wody jej poziom w największych zbiornikach retencyjnych (Mead i Powell) systematycznie spada, a także wypływ wody do delty w Meksyku jest coraz mniejszy[1]. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku granicę USA i Meksyku.
Długość Kolorado to 2330 kilometrów, a powierzchnia dorzecza wynosi 632 tysiące km². Jest żeglowna na długości około 980 km. Źródła rzeki znajdują się w Górach Skalistych, a ujście w Zatoce Kalifornijskiej, gdzie tworzy deltę. Jej główne dopływy to San Juan, Małe Kolorado, Gila River, Green. Na rzece znajduje się kilka zbiorników wodnych (największe: Mead, Powell) i elektrowni wodnych. Ze zbiornika Havasu doprowadza się wodę Akweduktem Kolorado do Los Angeles i San Diego. Kolorado zasila również system kanałów nawadniających Imperial Valley (dł. ok. 4700 km). Średni roczny przepływ wody w rzece to 637 m³ na sekundę[2]. Przepływ wody przy ujściu do Meksyku w porównaniu do górnego i środkowego biegu bywa stosunkowo niski, ze względu na wcześniejszy duży pobór wody do celów rolniczych oraz miejskich. Szacuje się, że wody rzeki Kolorado nawadniają około 6 milionów akrów ziemi uprawnej oraz są źródłem wody dla około 36 milionów ludzi[3]. Na ostatniej stacji pomiarowej w USA w Winterhaven w Kalifornii (8 km przed granicą z Meksykiem) w latach 2015–2016 przepływ wody wyniósł średnio tylko 9,6 stopy sześciennej na sekundę (przy minimum 6,4 a maksimum 31,0)[4].
Jest znana z malowniczego Wielkiego Kanionu Kolorado, który rzeka utworzyła przecinając Wyżynę Kolorado. Najbardziej malownicza część Wielkiego Kanionu o długości ok. 170 km stanowi od 1919 r. Park Narodowy Wielkiego Kanionu.
- Rzeka w pobliżu miejscowości Page w Arizonie
- Rzeka Kolorado płynąca przez Wielki Kanion (widok z Desert View)
- Wielki Kanion Kolorado widziany z kosmosu
Zobacz też
Przypisy
- ↑ The Colorado River Runs Dry. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
- ↑ Nowak, Kenneth C: Stochastic Streamflow Simulation at Interdecadal Time Scales and Implications to Water Resources Management in the Colorado River Basin. [w:] Center for Advanced Decision Support for Water and Environmental Systems [on-line]. University of Colorado, 2 kwietnia, 2012. [dostęp 2014-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 maja 2014)]. (ang.).
- ↑ Where the River Runs Dry. The New Yorker. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
- ↑ USGS 09530500 DRAIN 8-B NEAR WINTERHAVEN, CA. USGS Water Resources, National Water Information System. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
- PWN: 3924032
- Britannica: place/Colorado-River-United-States-Mexico, place/Colorado-River-Texas
- БРЭ: 2082016
- SNL: Colorado_-_elv
- Catalana: 0018875
- DSDE: Colorado_River