Konstantynów (województwo lubelskie)

Zobacz też: Konstantynów w innych znaczeniach tego słowa.

Konstantynów

wieś

Państwo

Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

bialski

Gmina

Konstantynów

Liczba ludności (2011)

1597^[2]^[3]

Strefa numeracyjna

Kod pocztowy

21-543^[4]

Tablice rejestracyjne

LBI

SIMC

0014456^[5]

Położenie na mapie gminy Konstantynów

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa lubelskiego

Położenie na mapie powiatu bialskiego

52°12′26″N 23°05′07″E/52,207222 23,085278^[1]

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Konstantynów – wieś gminna w Polsce położona w województwie lubelskim^[5]^[6], w powiecie bialskim, w gminie Konstantynów. Leży na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 698 i nr 811 .

Dawniej Kozierady. W latach 1729–1870 Konstantynów był miastem; w 1729 roku położony był w ziemi mielnickiej województwa podlaskiego^[7]. Do 1932 roku istniał powiat konstantynowski z siedzibą w Janowie Podlaskim, a w latach 1952–1954 miejscowość była siedzibą gminy Zakanale. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Konstantynów.^[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z roku 2011 wieś miała 1519 mieszkańców^[9].

Integralne części wsi Konstantynów^[5]^[6]:
SIMC	Nazwa	Rodzaj
1021814	Czerwony Dwór	część wsi
1022021	Sztab	część wsi
1022044	Zamieście	część wsi

Zamieście w wieku XIX było samodzielną wsią^[10].

Historia

Pierwsze wzmianki o Kozieradach pochodzą z roku 1452 – wtedy to Witold Aleksander i Jakub z Trzebini zakupili od szlachcica Świętosława majątek, który tenże otrzymał w spadku. Następnie miejscowość stanowiła własność rodu Bohowitynów Bohowitynowiczów, a potem kolejno książąt Szujskich i rodziny Sierzputowskich.

W 1616 roku dobra Kozierady kupił wojewoda podlaski Stanisław Warszycki. W 1617 roku zapisał je swoim bratankom Adamowi i Stanisławowi Warszyckim. W 1660 roku wieś była miejscem koncentracji wojsk polskich pod dowództwem Stefana Czarnieckiego przed wyprawą na wojnę moskiewską. W trakcie tego postoju doszło m.in. do pojedynku pomiędzy Janem Chryzostomem Paskiem a braćmi Nuczyńskimi i Marcjanem Jasińskim, co Jan Chryzostom Pasek opisał w swoich Pamiętnikach.

W 1669 roku córka wojewody sandomierskiego Michała Warszyckiego, Teresa, wniosła część dóbr w wianie do małżeństwa z Janem Chryzostomem Pieniążkiem, wojewodą sieradzkim. Natomiast w 1700 roku córka Teresy z Warszyckich i Jana Pieniążków – Maria Kazimiera, wniosła je w posagu Karolowi Juliuszowi hr. Siedlnickiemu^[11]. W 1729 roku ich syn – Karol Józef Odrowąż Sedlnicki - zmienił nazwę miejscowości na Konstantynów na cześć swojej żony – Konstancji z Branickich i lokował tu miasto; ponadto wystarał się o przywilej urządzania jarmarków. W 1744 roku Karol Józef Odrowąż Sedlnicki wybudował tu pałac w stylu baroku saskiego otoczony parkiem.

Pod koniec XVIII wieku dobra konstantynowskie o powierzchni ponad 600 włók nabył ówczesny wojewoda podlaski Tomasz Walerian Aleksandrowicz i w rodzinie Aleksandrowiczów pozostały one do końca XIX wieku, gdy nabyli je Plater-Zyberkowie. Około 1840 roku pałac został przebudowany z inicjatywy Stanisława Aleksandrowicza pod kierunkiem prawdopodobnie Franciszka Jaszczołda w stylu neogotyku angielskiego wraz z rozległym angielskim parkiem krajobrazowym.

W 1869 roku miasteczko utraciło prawa miejskie podobnie jak wiele innych w Królestwie Polskim w ramach carskich represji za powstanie styczniowe. W 2 połowie XIX wieku powstały murowane zabudowania folwarczne, a w 1905 roku zabudowania administracji dóbr. W latach 1907–1909 z fundacji Stanisława Plater-Zyberka wzniesiono tu kościół parafialny pod wezwaniem św. Elżbiety w stylu neogotyckim, pierwszy w miejscowości, gdyż do tej pory istniała tu tylko cerkiew. Cerkiew konstantynowska wzmiankowana była już w XV wieku, ta zachowana obecnie pochodzi z 1834 roku, przebudowana w okresie międzywojennym na szkołę. W odległości około 1 km za miejscowością w Zakanalu znajduje się nieużywany cmentarz prawosławny z przełomu XIX i XX wieku.

Osobny artykuł: Cerkiew Opieki Matki Bożej w Konstantynowie.

Pod koniec XIX wieku Konstantynów był osadą targową mającą około 2000 mieszkańców. W latach 1867–1932 istniał powiat konstantynowski, początkowo w guberni siedleckiej, potem w województwie lubelskim, z siedzibą Janowie Podlaskim. Powiat został tak nazwany z uwagi na istniejący już powiat janowski z siedzibą w Janowie Lubelskim. W 1909 roku 85% spośród 2300 mieszkańców Konstantynowa stanowili Żydzi. Jedyną pamiątką po tej społeczności, zniszczonej w czasie II wojny światowej, jest tablica informacyjna znajdująca się w miejscu zniszczonego kirkutu, obok czynnego cmentarza katolickiego.

W centrum wsi znajduje się pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego odsłonięty pierwotnie w okresie międzywojennym dla uczczenia pobytu marszałka w Konstantynowie, zrekonstruowany w roku 1995.

W latach 1952–1954 miejscowość była siedzibą gminy Zakanale, kiedy to w miejsce gmin utworzono gromady. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa bialskopodlaskiego. W roku 1973 reaktywowano dawną gminę Zakanale pod nazwą gmina Konstantynów.

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół rzymskokatolicki:

parafia pod wezwaniem św. Elżbiety Węgierskiej

Świadkowie Jehowy:

zbór^[12]

Ludzie związani z Konstantynowem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Konstantynowie (województwo lubelskie).

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 57323
↑ Wieś Konstantynów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-04] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-28] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 505 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23].
↑ Józef Maroszek, Rzemiosło w miastach podlaskich, w: Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce (XIV–XVIII w.), Maria Kwapień, Józef Maroszek, Andrzej Wyrobisz, Wrocław 1976, s. 97.
↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-28]
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Zamieście 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 370 .
↑ J. Geresz, Z dziejów Konstantynowa i okolic, 2009, s. 13–30
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-05-11] .

Zobacz też

Cmentarz żydowski w Konstantynowie

Bibliografia

Rafał Zubkowicz, Elena Vetrova, Aleksandr Pańko, Andriej Abramczuk: Biała Podlaska – Brześć. Niedokryty wschód. Kraków: Amistad Sp. z.o.o – Program PolskaTurystycza.pl, 2008, s. 104-106. ISBN 978-83-7560-023-0.

Linki zewnętrzne

Historia Konstantynowa. konstantynow.lubelskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-12)].
Konstantynów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 359 .
Kozierady, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 551 .

Gmina Konstantynów

Wsie	Antolin Gnojno Komarno Komarno-Kolonia Konstantynów Konstantynów-Kolonia Solinki Wandopol Wiechowicze Witoldów Wólka Polinowska Zakalinki Zakalinki-Kolonia Zakanale
Kolonie	Ludwinów Międzylesie Siekierka ~~Głuchowo~~ (zniesiona)
Integralne części wsi	Budziszew Czerwony Dwór Gajki Kolonia Druga (Komarno-Kolonia) Kolonia Druga (Witoldów) Kolonia Pierwsza (Komarno-Kolonia) Kolonia Pierwsza (Witoldów) Kolonia Trzecia Kowalszczyzna Ławki Międzylesie Niedźwiedź Pod Lasem Podgórze Przydatki Przyszosie Sielce Stasinów Sztab Wygon Zamieście

Powiat konstantynowski (1867–1932)

Siedziba powiatu – Janów (Podlaski)

Przynależność wojewódzka	gubernia siedlecka (1867–1912) gubernia chełmska* (1912–15) woj. lubelskie (II RP)
Miasta (1867–1932)	Janów (Podlaski) (do 1870 i 1919–32 →) Konstantynów (do 1870) Łosice (do 1870 i 1919–32 →) Sarnaki (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1932)	Bohukały (→) Chlebczyn (1867–1915) Czuchleby (1867–1915) Górki (1915–32 →) Hołowczyce (1867–1932 →) Huszlew (1867–1932 →) Janów (1870–1919) Kornica (1867–1932 →) Łosice (1870–1919) Łysów (1867–1932 →) Olszanka (1867–1932 →) Pawłów (1867–1932 →) Przesmyki (1867–1923 →) Rokitno (1867–1932 →) Sarnaki (1915–32 →) Swory (1867–1923 →) Świniarów (1915–32 →) Witulin (1867–1932 →) Zakanale (1867–1932 →)
Legenda	* oprócz gmin Chlebczyn, Łysów i Przesmyki (włączone do gub. lubelskiej)

Dawne miasta na obszarze obecnego województwa lubelskiego

Adamów
Baranów
Bełżec
Biskupice
Bobrowniki
Boża Wola
Chodel
Dokudów
Dorohusk
Drążgów
Dubienka
Firlej
Garbów
Głusk
Gorzków
Gozdów
Grabowiec
Hanna
Horodło
Horodyszcze
Janowiec
Janów Podlaski
Jarczów
Kodeń
Komarów
Komarówka Podlaska
Konstantynów
Końskowola
Kraśniczyn
Kraśnik Fabryczny
Kryłów
Kurów
Leśna Podlaska
Łańcuchów
Łaszczówka
Łomazy
Łysobyki
Markuszów
Michów
Mosty Małe
Nowodwór
Okrzeja
Orchówek
Pawłów
Potoki
Pratulin
Prawno
Przytoczno
Puchaczów
Rachanie
Rawa
Rossosz
Sawin
Serokomla
Skierbieszów
Sławatycze
Sosnowica
Stężyca
Świerże
Tarnogóra
Teratyn
Tuchowicz
Uchanie
Urszulin
Wąwolnica
Wieniawa
Wisznice
Wohyń
Wojcieszków
Wojsławice
Wrzelowiec
Wysokie
Żółkiewka

Miasta zdegradowane reformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Adamów (1539–1870)
Aleksandrów Łódzki (1822–1870, od 1924)
Andrzejewo (1528–1870)
Annopol (1761–1870, od 1996)
Babiak (1815–1870)
Bakałarzewo (1570–1870)
Balwierzyszki (1520–1870)
Baranów (1544–1870)
Bełchatów (1737–1870, od 1925)
Bełżyce (1417–1870, od 1958)
Będków (1453–1870)
Biała Rawska (1498–1510, 1521–1870, od 1925)
Białaczów (1456–1674, 1787–1870, od 2024)
Białobrzegi (1540–1870, od 1958)
Bielawy (1403–1870)
Bielsk (1373–1870)
Bieżuń (1406–1674, 1767–1870, od 1994)
Biskupice (1450–1870)
Bobrowniki (1403–1870, od 2024)
Bobrowniki (1485–1870)
Bodzanów (1351–1870, od 2023)
Bodzentyn (1355–1870, od 1994)
Bogoria (1616–1870, od 2024)
Bolesławiec (1266–1870, od 2024)
Bolimów (1370–1870, od 2022)
Brdów (1436–1870)
Brok (1501–1870, od 1922)
Brudzew (1458–1870)
Burzenin (1378–1870)
Busko-Zdrój (1287–1870, od 1916)
Bychawa (1537–1870, od 1958)
Cegłów (1621–1870, od 2022)
Chocz (1382–1870, od 2015)
Chodecz (1442–1812, 1822–1870, od 1921)
Chodel (1517–1824, 1838–1870)
Chorzele (1542–1870, od 1919)
Ciechanowiec Nowe Miasto (1580–1795, 1807–1870, 1938→***)
Ciepielów (1548–1870, od 2024)
Czeladź (1242–1870, od 1915)
Czemierniki (1509–1870, od 2024)
Czersk (1350–1870)
Czerwińsk nad Wisłą (1373–1870, od 2020)
Czyżew (1738–1870, od 2011)
Ćmielów (1505–1870, od 1962)
Daleszyce (1569–1870, od 2007)
Dąbrowice (1455–1870, od 2023)
Denków (1564–1870, 1954→***)
Dobra (1392–1870, od 1919)
Dobrzyń nad Drwęcą (1789–1870, 1919–1950→*)
Drobin (1511–1870, od 1994)
Drzewica (1429–1870, od 1987)
Działoszyn (1412–1870, od 1994)
Filipów (1570–1870)
Firlej (1557–1870)
Frampol (1738–1870, od 1993)
Gielniów (1455–1870, od 2024)
Gliniany (1595–1870)
Głowaczów (1445–1870, od 2024)
Głowno (1427–1870, od 1925)
Głusk (1688–1870, 1989→***)
Gniewoszów (1693–1870)
Golina (1330–1870, od 1921)
Goraj (1405–1870, od 2021)
Gorzków-Osada (1689–1870)
Goszczyn (1386–1870)
Gowarczów (1430–1870, od 2024)
Góra Kalwaria # (1670–1883, od 1916)
Grabowiec (1601–1870)
Grabowiec (1418–1870)
Grabów (1372–1690, 1800–1870, od 2024)
Grajewo (1540–1870, od 1919)
Granica (1735–1870, 1965→****)
Grocholice (1485–1870, 1977→***)
Grodzisk Mazowiecki (1522–1870, od 1916)
Grzegorzew (1435–1870)
Horodło (1432–1870)
Horodyszcze (1558–1870)
Iłów (1506–1870)
Iłża (1239–1870, 1916–1919, od 1925)
Inowłódz (1350–1870, od 2024)
Iwaniska (1403–1870, od 2022)
Iwanowice (1460–1870)
Izbica (1750–1870, od 2022)
Izbica Kujawska (1394–1870, od 1973)
Jadów (1823–1870, od 2023)
Janowiec (1537–1870)
Janowo (1421–1870)
Janów (1696–1870)
Janów Podlaski (1465–1870, 1919–1940, 1944–1946)
Jarczów (1775–1870)
Jastrząb (1422–1870, od 2023)
Jedlińsk (1530–1870)
Jeziorzany (Łysobyki) (1498–1870)
Jeżów (1334–1870, od 2023)
Jędrzejów (1271–1870, od 1916)
Józefów (1725–1870, od 1988)
Józefów nad Wisłą (1687–1870, od 2018)
Kamieńczyk (1428–1870)
Kamieńsk (1374–1870, od 1994)
Kamionka (1469–1870, od 2021)
Karczew (1548–1870, od 1959)
Kazanów (1566–1870, od 2025)
Kazimierz (1288–1870)
Kazimierz Biskupi (1287–1870)
Kazimierz Dolny (1348–1870, od 1927)
Kiernozia (1523–1579, 1784–1870, od 2024)
Kikół (1791–1870, od 2024)
Kleczew (1366–1870, od 1919)
Klimontów (1604–1870, od 2020)
Klwów (1413–1870)
Kłobuck (1339–1870, od 1919)
Kłodawa (1383–1870, od 1925)
Kock (1417–1870, od 1919)
Kodeń (1511–1870)
Kołbiel (1532–1870)
Komarów-Osada (1748–1870)
Koniecpol (1403–1870, od 1927)
Konstantynów (1729–1870)
Konstantynów Łódzki (1830–1870, od 1924)
Końskowola (1532–1870, od 2025)
Koprzywnica (1262–1870, od 2001)
Kosów Lacki (1723–1870, od 2000)
Koszyce (1374–1870, od 2019)
Kowal (1339–1870, od 1919)
Koziegłowy (1472–1870, od 1950)
Koźminek (1369–1870, od 2021)
Krasnobród (1576–1870, od 1994)
Krasnosielc (1824–1870)
Kromołów (1388–1870, 1977→***)
Krośniewice (1452–1870, od 1926)
Kryłów (1523–1870)
Krzepice (1357–1870, od 1915)
Krzeszów (1641–1870)
Książ Wielki (1372–1870, od 2023)
Kuczbork-Osada (1384–1870)
Kunów (1467–1870, od 1990)
Kurów (1442–1870, od 2025)
Kurozwęki (1347–1870)
Kurzelów (1285–1870)
Lasocin (1547–1870)
Latowicz (1423–1870, od 2023)
Lądek (1269–1870)
Lelów (1314–1870)
Lipsk (1580–1870, od 1983)
Lipsko (1613–1870, od 1958)
Liw (1421–1870)
Lubień Kujawski (1489–1870, od 1919)
Lubraniec (1509–1870, od 1919)
Ludwinów (1719–1870)
Lutomiersk (1274–1870, od 2022)
Lututów (1406–1720, 1843–1870, od 2020)
Łagów (1375–1870, od 2018)
Łaskarzew (1418–1870, od 1969)
Łaszczów (1549–1870, od 2010)
Łomazy (1566–1870)
Łosice (1505–1870, od 1919)
Łoździeje (1597–1870, od 1946)
Maciejowice (1507–1870, od 2024)
Magnuszew (1377–1576, 1776–1870, od 2024)
Małogoszcz (1408–1870, od 1996)
Markuszów (1330–1870)
Michów (1531–1870)
Miedzna (1470–1870)
Modliborzyce (1642–1870, od 2014)
Modrzejów (1706–1870, 1915→***)
Mogielnica (1317–1870, od 1916)
Mokobody (1496–1870)
Mordy (1488–1870, od 1919)
Mrzygłód (1412–1870, 1915–1919; 1983→***)
Mstów (1278–1870)
Myszyniec (1791–1870, od 1993)
Nadarzyn (1453–1870)
Nowa Brzeźnica (1287–1870)
Nowa Słupia (1351–1870, od 2019)
Nowe Brzesko (1279–1870, od 2011)
Nowe Miasto (1420–1870, od 2022)
Nowe Miasto nad Pilicą (1400–1870, od 1916)
Nowogród (1427–1870, od 1927)
Nowy Korczyn (1258–1870, 1916–1919, od 2019)
Nur (1416–1870)
Odrzywół (1418–1870, od 2024)
Ogrodzieniec (1386–1870, od 1973)
Okuniew (1538–1870)
Oleśnica (1470–1870, od 2019)
Olita (1581–1870, od 1977)
Olsztyn (1488–1870, od 2022)
Opatowiec (1271–1870, od 2019)
Opatówek (1338–1870, od 2017)
Opole Lubelskie (1418–1870, od 1957)
Orchówek (1506-XVIII, 1775–1870)
Osieck (1558–1870, od 2024)
Osiek (1430–1870, od 1994)
Osięciny (1824–1870)
Osmolin (1462–1870)
Ostrów Lubelski (1548–1870, od 1919)
Ożarów (1569–1870, od 1988)
Pacanów (1265–1870, od 2019)
Pajęczno (1276–1870, od 1958)
Parysów (1538–1870)
Parzęczew (1421–1870, od 2024)
Pawłów (1470–1870)
Piaseczno (1429–1870, od 1916)
Piaski (1456–1870, od 1993)
Piątek (1339–1870, od 2020)
Pierzchnica (1370–1870, od 2019)
Pilica (1394–1870, od 1994)
Pilwiszki (1536–1870)
Piotrków Kujawski (1738–1870, od 1998)
Piszczac (1530–1870, od 2024)
Pławno (1544–1870)
Poddębice (1400–1673, 1822–1870, od 1934)
Połaniec (1264–1870, od 1980)
Poniemuń (1763–1825, 1836–1870, 1931→***)
Praszka (1392–1870, od 1919)
Proszowice (1358–1870, od 1923)
Przedecz (1363–1870, od 1919)
Przerośl (1576–1870)
Przybyszew (1396–1870)
Przyrów (1369–1870, od 2024)
Przysucha (1710–1870, od 1958)
Przytyk (1333–1870, od 2024)
Puchaczów (1527–1870)
Pyzdry (1257–1870, od 1919)
Raciąż (1425–1870, od 1922)
Raciążek (1317–1870)
Raczki (1703–1870)
Radoszyce (1370–1870, 1915–1919, od 2018)
Radzanów (1400–1870)
Radziejów (1252–1870, od 1919)
Radziłów (1466–1870)
Rajgród (1566–1870, od 1924)
Raków (1569–1870)
Rejowiec (1547–1870, od 2017)
Rossosz (1584–1870)
Rozprza (1272–1870, od 2023)
Różan (1378–1870, od 1919)
Rychwał (1458–1870, od 1921)
Ryczywół (1369–1870)
Rzgów (1502–1870, 1915–1919, od 2006)
Sapieżyszki (1825–1870)
Sarnaki (1754–1870)
Sawin (1492–1870)
Secemin (1395–1870)
Sereje (1511–1870)
Serock (1417–1870, od 1923)
Serokomla (1537–1870)
Sieciechów (1370–1870)
Siennica (1526–1870, od 2024)
Sienno (1421–1870, od 2024)
Siewierz (1304–1870, od 1962)
Simno (1626–1870, od 1956)
Skalbmierz (1342–1870, od 1927)
Skała (1262–1870, od 1987)
Skaryszew (1264–1870, od 1922)
Skępe (1445–1870, od 1997)
Skrzynno (1308–1870)
Skulsk (1384–1504, 1566–1662, 1793–1870)
Sławatycze (1577–1870)
Sławków (1286–1870, 1958–1977→**, od 1984)
Słomniki (1358–1870, od 1917)
Służewo (1339–1870)
Sobków (1563–1870, od 2025)
Sobota (1393–1870)
Sochocin (1385–1870, od 2021)
Sokoły (1827–1870, 1919–1950)
Solec nad Wisłą (1370–1870, 1916–1919, od 2021)
Sompolno (1477–1870, od 1973)
Sopoćkinie (1560–1870)
Stanisławów (1523–1870)
Staw (1405–1870)
Stawiski (1702–1871, od 1915)
Stawiszyn (1291–1870, od 1915)
Sterdyń (1737–1870)
Stężyca (1330–1870)
Stoczek Łukowski (1540–1870, od 1919)
Stopnica (1362–1870, 1916–1919, od 2015)
Stryków (1394–1870, od 1923)
Sudargi (1724–1870)
Sulejów (1296–1870, od 1927)
Szadek (1295–1870, od 1919)
Szczekociny (1470–1870, od 1923)
Szczerców (1364–1870)
Szreńsk (1383–1870)
Szydłów (1329–1870, od 2019)
Ślesin (1358–1579, 1618–1870, od 1921)
Śniadowo (1775–1870)
Tarczyn (1353–1870, od 2003)
Tarłów (1550–1870)
Tarnogóra (1548–1870)
Tarnogród (1567–1870, 1915–1919, od 1987)
Tuliszków (1458–1870, od 1919)
Turobin (1420–1870, od 2024)
Tuszyn (1416–1870, od 1924)
Tyszowce (1419–1870, od 2000)
Uchanie (1484–1870)
Ujazd (1428–1870, od 2023)
Uniejów (1331–1870, od 1919)
Urzędów (1405–1870, od 2016)
Waśniów (1351–1870)
Wąchock (1454–1870, od 1994)
Wąsosz (1436–1870)
Wąwolnica (1346–1870, od 2025)
Widawa (1388–1870)
Wieniawa (1768–1870, 1916→***)
Wieruszów (1368–1870, od 1919)
Wierzbica (1469–1870)
Wierzbnik (1624–1870, 1916–1939→*)
Wilczyn (1458–1478, 1485–1870)
Wiskitki (1595–1870, 1916–1919, od 2021)
Wisznice (1579–1870)
Wisztyniec (1570–1870)
Wiślica (1345–1870, od 2018)
Wizna (1435–1870)
Wiżajny (1620–1870)
Władysławów (1727–1870, 1919–1934)
Włodowice (1386–1870, od 2023)
Włoszczowa (1539–1870, od 1916)
Wodzisław (1366–1870, od 2021)
Wohyń (1519–1870)
Wojsławice (1445–1870)
Wolanów (1773–1870)
Wolbórz (1273–1870, od 2011)
Wolbrom (1321–1870, od 1930)
Wysokie Mazowieckie (1503–1870, od 1919)
Wyszków (1502–1870, od 1919)
Wyśmierzyce (1338–1870, od 1922)
Zagórów (1407–1870, od 1919)
Zaklików (1565–1870, od 2014)
Zambrów (1430–1870, od 1919)
Zawichost # (1255–1888, od 1926)
Złoczew (1605–1870, od 1919)
Zwoleń (1425–1870, 1915–1919, od 1925)
Żarki (1382–1870, od 1949)
Żarnowiec (1340–1870)
Żarnów (1360–1577, 1655–1662, 1786–1870, od 2024)
Żółkiewka (1702–1870)
Żuromin (1767–1870, od 1925)
Żychlin (1397–1870, od 1924)

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).