Lauryn Hill

Lauryn Hill
Ilustracja
Lauryn Hill w 2019
Pseudonim

Ms. Lauryn Hill

Data i miejsce urodzenia

26 maja 1975
South Orange, New Jersey

Instrumenty

gitara, pianino

Typ głosu

kontralt

Gatunki

rap alternatywny[1], adult contemporary R&B[1], contemporary R&B[1], neo-soul[1]

Zawód

piosenkarka, producent muzyczny, autorka tekstów

Aktywność

od 1994

Wydawnictwo

Columbia Records

Zespoły
Fugees (1992–1997, 2004–2005)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Lauryn Noelle Hill, ps. L-Boogie (ur. 26 maja 1975 w South Orange, New Jersey) – amerykańska piosenkarka, autorka tekstów, producentka muzyczna oraz aktorka.

Jej kariera rozpoczęła się od nastoletniego aktorstwa w serialu As the World Turns (1991). W 1993 współzałożyła zespół Fugees, którego drugi album studyjny pt. The Score osiągnął sukces komercyjny i przyniósł członkom grupy rozpoznawalność. W 1997 rozpoczęła solową karierę i zajęła się produkcją dla różnych artystów, m.in. dla Arethy Franklin i Whitney Houston. W 1998 wydała pierwszy solowy album studyjny pt. The Miseducation of Lauryn Hill, który zajął szczyt listy Billboard 200, otrzymał pięć statuetek Grammy (w tym za album roku) i pozostaje jednym z najlepiej sprzedających się albumów oraz został uznany za jeden z najlepszych wszech czasów. Za wyprodukowanie albumu studyjnego zespołu Santana pt. Supernatural (1999) uzyskała drugą w karierze nagrodę Grammy w kategorii album roku. W 2002 wydała album koncertowy pt. MTV Unplugged No. 2.0, będący nagraniem jej koncertu z 2001 w MTV Studios w Nowym Jorku. Album jest jej ostatnim krążkiem w dotychczasowej karierze.

Życiorys

Rodzina, edukacja i początek kariery

Lauryn Noelle Hill urodziła się 26 maja 1975 w East Orange w stanie New Jersey, jako drugie dziecko Valerie i Mala Hillów[2][3]. Muzyka już w dzieciństwie była ważnym aspektem życia Hill[4]. Jej matka grała na pianinie, a ojciec śpiewał w klubach oraz na weselach[5]. Hill dorastała, słuchając twórczości artystów, takich jak: Curtis Mayfield[6], Stevie Wonder[7], Aretha Franklin[8], Bob Marley[9], Gladys Knight[8][10] i Marvin Gaye[10].

Uczęszczała do Columbia High School, gdzie chodziła do klasy z aktorem Zachem Brafftem[11][12]. W czasie edukacji uczyła się gry na skrzypach, chodziła na lekcje tańca i założyła szkolny chór gospel[5]. Dodatkowo brała udział także w lekcjach aktorstwa, a w 1991 wystąpiła w off-broadwayowskim hip-hopowym spektaklu Twelfth Night, gdzie została zauważona przez agenta gwiazd[13]. W 1993 rozpoczęła studia na Uniwersytecie Columbia, jednak nie ukończyła ich ze względu na rozwój kariery muzycznej[14].

W czasie edukacji w liceum zaangażowała się w powstający zespół muzyczny, którego założycielem był Pras Michel[15]. Członkowie zespołu, początkowo o nazwie Translator Crew, występowali w konkursach talentów i miejskich klubach hiphopowych[16]. W 1991 Hill zaliczyła debiut telewizyjny występem operze mydlanej As the World Turns, a następnie zagrała w filmie Zakonnica w przebraniu 2: Powrót do habitu (1993), wcielając się w trzecioplanową rolę Rity Louise Watson, uczennicy zakonnic[17].

1994–1996: The Fugees

W 1993 razem z Prasem Michelem i Wyclef Jeanem, z którym współtworzyła zespół Translator Crew, podpisała kontrakt z Ruffhouse Records i zmieniła nazwę swojej grupy na The Fugees[16][18]. Zespół, którego Hill była główną wokalistką, tworzył muzykę z gatunków reggae, rock, soul i R&B[19][20]. Ich debiutancki album pt. Blunted on Reality został wydany 1 lutego 1994 i zajął 62. miejsce na liście Billboard Top R&B/Hip-Hop Albums[21][22]. W lutym 1996 premierę miał drugi album studyjnego grupy, The Score, który odniósł komercyjny sukces, plasując się zarówno na pierwszym miejscu zestawienia Billboard 200 jak i Top R&B/Hip-Hop Albums[21]. Podczas 39. ceremonii wręczenia nagród Grammy zespół otrzymał nominację do nagrody za album roku oraz statuetki za najlepszy album hip-hopowy i najlepszy występ R&B w duecie lub w zespole (za utwór „Killing Me Softly [With His Song]”)[23]. Zespół zawiesił działalność w celu rozwinięcia kariery solowej członków grupy[24].

1997–2000: The Miseducation of Lauryn Hill

W 1997 Hill rozpoczęła pracę nad swoim pierwszym albumem solowym, jednocześnie zajęła się produkcją i pisaniem utworów dla innych artystów m.in. Arethy Franklin (singiel „A Rose Is Still a Rose”) oraz Whitney Houston (piosenka „I Was Made to Love Him” z albumu My Love Is Your Love)[25][26]. 10 sierpnia 1998 wydała utwór „Doo Wop (That Thing)” jako pierwszy singiel promocyjny jej nadchodzący krążek[27]. 25 sierpnia 1998 nakładem Columbia Records i Ruffhouse Records wydała swój pierwszy i jedyny (stan na rok 2024) album studyjny w solowej karierze pt. The Miseducation of Lauryn Hill[28][29], który osiągnął sukces komercyjny, zajmując pierwsze miejsce na liście Billboard 200 i utrzymując się na tej pozycji przez cztery tygodnie[30]. Pochodzący z płyty singiel „Doo Wop (That Thing)” osiągnął szczyt listy Billboard Hot 100[30]. Album został uznany za 13. najlepiej sprzedający się album w USA w 1998 oraz jest jednym z najlepiej sprzedających się krążków w historii muzyki z liczbą sprzedaży 20 milionów kopii[31][32].

Hill za debiutancki solowy album otrzymała pozytywne recenzje krytyków. The Miseducation... w ocenie gazety „Los Angeles Times” był najlepiej ocenianym albumem roku 1998[33], został także uznany za jeden z najlepszych albumów wszech czasów m.in. przez: miesięcznik „Rolling Stone” (10. miejsce według listy 500 albumów wszech czasów z 2020)[34], Rock and Roll Hall of Fame (55. miejsce)[35], serwis Apple Music (1. miejsce w zestawieniu 100 najlepszych albumów według Apple Music)[36] oraz portal Consequence of Sound (11. miejsce)[37]. W 1998 Hill otrzymała dziesięć nominacji do nagrody Grammy, co stanowi rekord największej liczby nominacji dla kobiety (w 2010 taką samą liczbę nominacji otrzymała Beyoncé)[38]. Podczas 41. ceremonii wręczenia nagród zdobyła pięć statuetek: dla najlepszego nowego artysty, za album roku i najlepszy album R&B (oba za The Miseducation of Lauryn Hil) oraz za najlepszy wokalny występ kobiecy R&B i najlepszą piosenkę R&B (oba za „Doo Wop (That Thing)”)[39]. Jej debiutancka płyta stała się pierwszym albumem hip-hopowym, który otrzymał nagrodę Grammy za album roku[40]. Ponadto w trakcie ceremonii zaśpiewała utwór „To Zion” w duecie z Carlosem Santaną[41].

W 1998 wykonała utwór „Doo Wop (That Thing)” w programie Saturday Night Live oraz w trakcie ceremonii Billboard Music Awards[42]. 21 stycznia 1999 rozpoczęła trasę koncertową pt. The Miseducation Tour, która odbywała się w Europie, Ameryce Południowej i Japonii[43]. 15 czerwca 1999 premierę miał album grupy Santana pt. Supernatural, którego jednym z producentów była Hill[44]. Również w 1999 zaśpiewała gościnnie w utworze piosenkarki Mary J. Blige „All That I Can Say”, którego jest także autorką i producentką[45]. Podczas 42. ceremonii wręczenia nagród Grammy zdobyła statuetkę za album roku (jako producent albumu Supernatural) i była nominowana do nagrody za najlepszą piosenkę R&B (za napisane utworu „All That I Can Say”) i najlepszy teledysk (za wideoklip do „Everything Is Everything”)[39]. W październiku 1999 wydała utwór „Turn Your Lights Down Low”, który nagrała z Bobem Marleyem[46]. Oboje za piosenkę otrzymali nominację do nagrody Grammy za najlepszą popową współpracę wokalną[39].

2001–2009: MTV Unplugged No. 2.0 i The Fugees

Hill (2005)

7 maja 2002 wydała album koncertowy pt. MTV Unplugged No. 2.0, będący nagraniem jej koncertu w MTV Studios w Nowym Jorku w 2001[47]. Wydawnictwo zawierało 13 utworów, które nigdy nie zostały wydane w wersji studyjnej[48]. Płyta zajęła trzecie miejsce na liście Billboard 200[49]. Mimo początkowo mieszanych recenzji krążek zdobył powszechne uznanie krytyków i jest określany za jeden z najlepszych występów z cyklu MTV Unplugged[50][51]. Znajdująca się na albumie piosenka „Mystery of Iniquity” została nominowana do nagrody Grammy za najlepszy kobiecy solowy wysęp rapowy i została wykorzystana przez Kanye Westa jako sampel w utworze „All Falls Down” (Hill została uwzględniona jako autor tekstu)[39][52].

W 2003 nagrała piosenkę „The Passion” do albumu z piosenkami zainspirowanymi filmem Pasja (2004)[53]. W 2004 wystąpiła wspólnie z resztą zespołu The Fugees w trakcie Dave Chappelle’s Block Party[54], z grupą otworzyła również ceremonię rozdania nagród BET[55]. Od 30 listopada do 20 grudnia odbyła z zespołem trasę koncertową na terenie Europy[56][57]. 9 lipca 2005 zagrała solowy koncert w trakcie festiwalu Opener w Gdyni[58]. W tym samym roku gościnnie wystąpiła w remixie utworu Johna Legenda „So High” z jego debiutanckiego albumu pt. Get Lifted[59]. Za piosenkę oboje byli nominowani do nagrody Grammy za najlepszą współpracę wokalną R&B[39].

W czerwcu 2007 wydała piosenkę „Lose Myself”, którą nagrała na ścieżkę dźwiękową do filmu Na fali (2007)[60]. W połowie lipca 2009 rozpoczęła 10-dniową trasę koncertową po europejskich letnich festiwalach, jednak podczas drugiego z serii koncertów zemdlała na scenie, co spowodowało odwołanie reszty koncertów[61][62].

Od 2010: Sporadyczne występy

Hill w czasie koncertu (2019)

W styczniu 2010 wystąpiła na festiwalu Raggamuffin Music Festival w Nowej Zelandii[63], a w lipcu – na Harmony Festival w Santa Rosa[64]. 29 lipca tego samego roku wydała utwór „Repercussions”, który zajął 83. miejsce na liście Billboard Hot R&B/Hip-Hop Songs i był pierwszym dziełem Hill, które zostało uwzględnione na jakiejkolwiek liście przebojów magazynu od 1999[65]. Dołączyła do serii festiwali hiphopowych Rock the Bells i po raz pierwszy wykonała w całości materiał z albumu pt. The Miseducation of Lauryn Hill. W 2011 rozpoczęła trasę koncertową Moving Target: Extended Intimate Playdate Series[66]. W tym samym roku wystąpiła na Coachella Valley Music and Arts Festival[67]. W lutym 2012 wyruszyła w trasę koncertową z raperem Nas[68]. 4 maja 2013 wydała utwór „Neurotic Society (Compulsory Mix)”[69]. W 2014 premierę miał dokument o dekolonizacji Afryki Concerning Violence, którego Hill była jego angielskim narratorem[70]. Wyprodukowała album kompilacyjny pt. Nina Revisited: A Tribute to Nina Simone nagrany w hołdzie Ninie Simone, na którym znalazło się także sześć utworów w wykonaniu Hill[71]. W 2019 artystka wydała piosenkę „Guarding the Gates”, którą nagrała na ścieżkę dźwiękową do filmu Queen & Slim[72].

W 2021 zespół The Fugees poinformowali o rozpoczęciu ponownej współpracy i wyruszeniu w trasę koncertową[73], która jednak została odwołana w związku z pandemią COVID-19[74][75]. W 2024 Hill wystąpiła z synem, YG Marleyem, na festiwalu Coachella[76]. Następnie wspólnie wystąpili w programie The Tonight Show[77]. W tym samym roku wspólnie z resztą zespołu The Fugees poinformowała, że wyruszą w trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych i Europie[78].

Osiągnięcia

Uznanie

Rysunek przedstawiający Lauryn Hill

Zdobyła powszechne uznanie w branży muzycznej. Została uwzględniona na liście najlepszych wykonawców hip-hopu według Billboard, zajmując siódme miejsce na liście[79]. W 1998 została uznana przez tygodnik Time za „królową hip-hopu”, a The New York Times w następnym roku opisał ją jako „najpopularniejszą kobietę hip-hopu”[80][81]. Tytuł „królowej hip-hopu” przyznała jej również organizacja Academy of Achievement[82]. W 2021 Pitchfork umieścił ją na liście 200 najważniejszych artystów od 1996[83]. Hill znalazła się także na 63. miejscu listy 100 najlepszych wokalistów wszech czasów według Consequence of Sound oraz na 136. miejscu listy 200 najlepszych wokalistów wszech czasów magazynu Rolling Stone[84][85]. W 2019 została uznana za najlepszą wokalistkę/raperkę według portalu Ranker[86]. Hill znalazła się na liście najbardziej stylowych raperów wszech czasów według Complex[87].

Wpływ

W 2014 portal AllHipHop określił Hill jako „najbardziej wpływową kobietę hip-hopu w historii”[88]. Wielu artystów wymienia Lauryn Hill i jej album jako inspirację, w tym: Adele[89], Amy Winehouse[90], Beyoncé[91], Dua Lipa[92], Christina Aguilera[93], H.E.R.[94], John Legend[90], Rosalía[95], P!nk[96], The Weeknd[97], Kelly Clarkson[98], SZA[99], Babyface[100], Frank Ocean[101], Kanye West[102], Jay-Z[103], Missy Elliott[90], Nicki Minaj[104], Nas, Lil' Kim[105] oraz Lizzo[106]. Piosenkarka była również inspiracją dla twórców musicalu Hamilton, w którym znalazły się nawiązania do jej singlów „Lost Ones” oraz „Ready or Not”[107][108].

Za sprawą swojego stylu śpiewania jest uznawana za artystkę, która spopularyzowała technikę łączenia rapu i melodyjnego śpiewu, nazywaną również rapem melodyjnym[109][110]. W 1999 roku Billboard stwierdził, że sukces Hill zaowocował wzrostem popularności raperek w przemyśle muzycznym, zjawisko zostało opisane jako „Efekt Lauryn Hill”[111]. W 2015 Vogue wspomniał ją jako jedną z artystek hiphopowych lat 90., których styl uznali za wpływowy na modę 2010 roku[112].

Nagrody i nominacje

Nagroda Rok Nominacja Kategoria Rezultat Przypis
American Music Awards 1997 The Fugees Ulubiony Soul/R&B Zespół/Duet/Grupa Nominacja [113]
Ulubiony popowy/rockowy zespół/duet/grupa
1999 Lauryn Hill Ulubiony nowy artysta — soul/R&B Wygrana [114]
2000 Ulubiona artystka — soul/R&B [115]
The Miseducation of Lauryn Hil Ulubiony album — soul/R&B
Billboard Music Awards 1996 The Score Album roku R&B [116]
1998 The Miseducation of Lauryn Hill
Lauryn Hill Artysta roku R&B/hip-hop Nominacja
1999 The Miseducation of Lauryn Hil Topowy album R&B [117]
Lauryn Hill Artysta roku R&B/hip-hop
Topowy artysta R&B roku
Artystka roku
Brit Awards 1997 The Fugees Najlepsza międzynarodowa grupa Wygrana [118]
1999 Lauryn Hill Najlepsza międzynarodowa artystka solowa Nominacja [119]
Fryderyki 1997 The Score Najlepszy album międzynarodowy [120]
Grammy Awards 1997 The Score Album roku [39]
Najlepszy album rapowy Wygrana
„Killing Me Softly (With His Song)” Najlepszy występ R&B w duecie lub grupie
1999 The Miseducation of Lauryn Hil Album roku
Najlepszy album R&B
„Doo Wop (That Thing)” Najlepszy występ R&B
Najlepsza piosenka R&B
„Nothing Even Matters” Najlepszy występ R&B w duecie lub grupie (wraz z D’Angelo) Nominacja
„Can't Take My Eyes Off of You” Najlepszy popowy solowy występ wokalny
„Lost Ones” Najlepszy solowy występ rapowy
„A Rose Is Still a Rose” Najlepsza piosenka R&B
Lauryn Hill Najlepszy nowy artysta Wygrana
Producent roku Nominacja
2000 Supernatural (album grupy Santana) Album roku (jako producentka) Wygrana
„All That I Can Say” Najlepsza piosenka R&B Nominacja
„Everything Is Everything” Najlepszy teledysk
2001 „Turn Your Lights Down Low” Najlepsza popowa współpraca wokalna (z Bob Marley & The Wailers)
2003 „Mystery of Iniquity” Najlepszy solowy występ rapowy
2006 „So High” Najlepszy występ R&B w duecie lub grupie (z Johnem Legendem)
2024 The Miseducation of Lauryn Hil Grammy Hall of Fame Uhonorowana [121]

Życie prywatne

Jej mężem był Rohan Marley, były zawodnik futbolu amerykańskiego i syn Boba Marleya. Ma sześcioro dzieci, w tym syna Ziona Davida (ur. 1997), córkę Selah Louise (ur. 1998), syna Joshuę (ur. 2001) i Johna (ur. 2003), a także córkę (ur. 2008) i syna (ur. 2011)[122].

Filmografia

Tytuł Rok Rola Uwagi Źródło
As the World Turns 1991 jako Kira Johnson serial telewizyjny, twórca: Irna Phillips [123]
Here and Now 1992 b.d. serial telewizyjny, reżyseria: Peter D. Beyt [124]
Zakonnica w przebraniu 2: Powrót do habitu 1993 jako Rita Watson film fabularny, reżyseria: Bill Duke [125]
Król wzgórza jako operatorka windy film fabularny, reżyseria: Steven Soderbergh [126]
ABC Afterschool Specials: Daddy’s Girl 1996 jako Malika serial telewizyjny, reżyseria: Dianah Wynter [127]
Hav Plenty 1997 jako Debra film fabularny, reżyseria: Christopher Scott Cherot [128]
Restaurant 1998 jako Leslie film fabularny, reżyseria: Eric Bross [129]
Stretch and Bobbito: Radio That Changed Lives 2015 jako ona sama film dokumentalny, reżyseria: Bobbito Garcia [130]

Przypisy

  1. ↑ a b c d Brian Raftery: Lauryn Hill Biography. www.allmusic.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  2. ↑ Christopher JohnCh.J. Farley Christopher JohnCh.J., Music: Hip-Hop Nation: Lauryn Hill, „Time”, 8 lutego 1999, ISSN 0040-781X [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  3. ↑ Lauryn Hill Father: Mal Hills Was A Computer & Management Consultant [online], 16 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  4. ↑ Lauryn Hill [online], Academy of Achievement [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  5. ↑ a b Pop Superstar's Vote for Her Town; Lauryn Hill and 5 Grammys Are Firmly in South Orange [online], The New York Times [dostęp 2024-02-04]  (ang.).
  6. ↑ Writers Reflect on Ms. Lauryn Hill’s ‘The Miseducation of Lauryn Hill’ [online], 25 sierpnia 2018 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  7. ↑ LAURYN HILL, SOLO AND POWERFUL [online], The Washington Post, 22 sierpnia 1998 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  8. ↑ a b p, ‘The Miseducation of Lauryn Hill,’ 20 years later, is still iconic [online], The Daily Orange, 27 sierpnia 2018 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  9. ↑ NoraN. Onanian NoraN., Leading Ladies of Hip Hop: Ms. Lauryn Hill [online], WERS 88.9FM, 31 marca 2023 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  10. ↑ a b SimonS. Witter SimonS., Lauryn Hill: 'I'm not afraid to be the person I am', „The Guardian”, 21 sierpnia 2013, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  11. ↑ J.E.J.E. Reich J.E.J.E., Zach Braff Has A Surprising Connection To Lauryn Hill [online], Nicki Swift, 3 stycznia 2021 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  12. ↑ Stars Who Went to High School Together [online], ELLE, 6 kwietnia 2012 [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  13. ↑ DerrickD. Lane DerrickD., Lauryn Hill: 'Miseducation' Nearly 25 Years Later - BlackDoctor.org - Where Wellness & Culture Connect [online], BlackDoctor.org, 25 maja 2021 [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  14. ↑ A Matter of Degrees [online], Columbia Magazine [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  15. ↑ e, Lauryn Hill In Pictures - The Story So Far [online], NME, 7 maja 2013 [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  16. ↑ a b Lauryn Hill | Biography, Songs, & Facts | Britannica [online], www.britannica.com, 2 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  17. ↑ Zakonnica w przebraniu 2: Powrót do habitu [online], www.teleman.pl [dostęp 2024-02-08]  (pol.).
  18. ↑ GrégoireG. Zasa GrégoireG., The reconnaissance of musical genius of The Fugues [online], Regulate, 20 listopada 2022 [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  19. ↑ Fugees Songs, Albums, Reviews, Bio & More [online], AllMusic [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  20. ↑ "The Fugees, NYC, 1994" Photograph [online], Smithsonian Music, 29 kwietnia 2020 [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  21. ↑ a b Fugees | Biography, Music & News [online], Billboard [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  22. ↑ AsfaltShop [online], asfaltshop.pl [dostęp 2024-02-08]  (pol.).
  23. ↑ Fugees | Artist | GRAMMY.com [online], grammy.com [dostęp 2024-06-27] .
  24. ↑ Wyclef Jean zdradza powody rozpadu The Fugees | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2024-06-27] .
  25. ↑ Soraya NadiaS.N. McDonald Soraya NadiaS.N., With ‘A Rose is Still A Rose,’ Aretha Franklin washed away our sins – and hers [online], Andscape, 18 sierpnia 2018 [dostęp 2024-06-27]  (ang.).
  26. ↑ MVSKI, Whitney Houston – My Love Is Your Love (1998) [online], krytyczniemuzycznie.com, 16 listopada 2023 [dostęp 2024-06-27]  (pol.).
  27. ↑ Nielsen Business MediaN.B.M. Inc Nielsen Business MediaN.B.M., Billboard, Nielsen Business Media, Inc., 1 sierpnia 1998 [dostęp 2024-06-27]  (ang.).
  28. ↑ Rediscover Lauryn Hill’s Debut Solo Album ‘The Miseducation of Lauryn Hill’ (1998) | Tribute [online], Albumism, 22 sierpnia 2023 [dostęp 2024-06-27]  (ang.).
  29. ↑ Lauryn hill - the miseducation of lauryn hill | Przeto.pl [online], przeto.pl [dostęp 2024-06-27] .
  30. ↑ a b Lauryn Hill | Biography, Music & News [online], Billboard [dostęp 2024-06-27]  (ang.).
  31. ↑ Nielsen Business MediaN.B.M. Inc Nielsen Business MediaN.B.M., Billboard, Nielsen Business Media, Inc., 30 stycznia 1999 [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  32. ↑ 20 Years Since Ms. Lauryn Hill's Debut, How Much Has Changed? [online], www.papermag.com [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  33. ↑ GeoffG. Boucher GeoffG., The Legal Tangle of 'Miseducation' [online], Los Angeles Times, 19 grudnia 1998 [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  34. ↑ #10 Lauryn Hill, 'The Miseducation of Lauryn Hill' (1998) [online], Rolling Stone 500 Greatest Albums Of All Time [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  35. ↑ The 200 Definitive Albums Of All Time Rock & Roll Hall Of Fame 2007 at EIL.COM, home of Esprit International Limited [online], eil.com [dostęp 2024-06-28] .
  36. ↑ Oto pierwsze 10 ze 100 najlepszych albumów wszech czasów Apple Music [online], Apple Newsroom (Polska) [dostęp 2024-06-28]  (pol.).
  37. ↑ The 100 Greatest Albums of All Time: See the Full List [online], 12 września 2022 [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  38. ↑ Most Grammy nominations in a single year for a female artist [online], www.guinnessworldrecords.com [dostęp 2024-06-28]  (ang.).
  39. ↑ a b c d e f Lauryn Hill | Artist | GRAMMY.com [online], grammy.com [dostęp 2024-06-28] .
  40. ↑ GRAMMY Rewind: Lauryn Hill Becomes First Rap Artist To Win Album Of The Year With 'The Miseducation Of Lauryn Hill' In 1999 | GRAMMY.com [online], grammy.com [dostęp 2024-06-28] .
  41. ↑ Hill, Going to the Top [online], www.washingtonpost.com [dostęp 2024-06-29] .
  42. ↑ Nielsen Business MediaN.B.M. Inc Nielsen Business MediaN.B.M., Billboard, Nielsen Business Media, Inc., 5 grudnia 1998 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  43. ↑ Lauryn Hill Concert Map by year: 1999 | setlist.fm [online], www.setlist.fm [dostęp 2024-06-29] .
  44. ↑ SANTANA - SUPERNATURAL [online], VOICESHOP.PL [dostęp 2024-06-29]  (pol.).
  45. ↑ All That I Can Say by Mary J. Blige feat. Lauryn Hill. [dostęp 2024-06-29].
  46. ↑ Turn Your Lights Down Low by Bob Marley with Lauryn Hill. [dostęp 2024-06-29].
  47. ↑ MTV Unplugged No. 2.0 — Lauryn Hill [online], Last.fm, 30 grudnia 2023 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  48. ↑ AsfaltShop [online], asfaltshop.pl [dostęp 2024-06-29]  (pol.).
  49. ↑ Lauryn Hill | Biography, Music & News [online], Billboard [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  50. ↑ JacksonJ. Connor JacksonJ., Why You Should Give Lauryn Hill's "Unplugged" Album Another Chance [online], Complex [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  51. ↑ JasmineJ. Grant JasmineJ., Lauryn Hill’s ‘MTV Unplugged No. 2.0’ Album Is Still A Gem [online], VIBE.com, 7 maja 2018 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  52. ↑ Jaxsta [online], jaxsta.com [dostęp 2024-06-29] .
  53. ↑ The Passion. 2004-01-01. [dostęp 2024-06-29].
  54. ↑ Dave Chappelle's Block Party [online], www.metacritic.com [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  55. ↑ SteveS. Baltin SteveS., Fugees Surprise at BET Awards [online], Rolling Stone, 29 czerwca 2005 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  56. ↑ Fugees EUROPEAN TOUR 2005!!! | Fugees-Online.de - Fugees, Lauryn Hill, Wyclef Jean, Pras [online], fugeesonline.proboards.com [dostęp 2024-06-29] .
  57. ↑ BillboardB. Staff BillboardB., Reunited Fugees Plan Euro Tour [online], Billboard, 3 października 2005 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  58. ↑ Lauryn Hill na Heineken Music Open'er Festival [online], Onet Kultura, 6 maja 2005 [dostęp 2024-06-29]  (pol.).
  59. ↑ JOHN LEGEND - "Get lifted" [online], Onet Kultura, 17 czerwca 2005 [dostęp 2024-06-29]  (pol.).
  60. ↑ New Music: Lauryn Hill - "Lose Myself" [online], Rap-Up [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  61. ↑ DanielD. Kreps DanielD., Lauryn Hill Cancels European Tour, Cites “Health Reasons” [online], Rolling Stone, 10 czerwca 2009 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  62. ↑ Lost Ones: 15 Things We Bet You Didn’t Know About Lauryn Hill’s Struggle [online], MadameNoire, 15 października 2013 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  63. ↑ ConnorC. McKnight ConnorC., Lauryn Hill Surfaces At Raggamuffin Music Festival In New Zealand [online], Billboard, 25 stycznia 2010 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  64. ↑ Lauryn Hill performs at Harmony Festival [online], Digital Spy, 20 czerwca 2010 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  65. ↑ MarielM. Concepcion MarielM., Lauryn Hill Debuts On Charts After Over 10 Years [online], Billboard, 18 sierpnia 2010 [dostęp 2024-06-29]  (ang.).
  66. ↑ Lauryn Hill Adds Dates to “Moving Target” Tour [online], BET [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  67. ↑ Coachella 2011: Ready or not, Lauryn Hill commands the stage [online], Los Angeles Times, 16 kwietnia 2011 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  68. ↑ BillboardB. Staff BillboardB., Nas and Ms. Lauryn Hill Announce Tour [online], Billboard, 19 września 2012 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  69. ↑ She's Back [online], HuffPost, 5 maja 2013 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  70. ↑ Source:S.: Dogwoof Source:S.:, Concerning Violence: watch a clip from the documentary about colonialisation, narrated by Lauryn Hill - video, „The Guardian”, 4 listopada 2014, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  71. ↑ KoryK. Grow KoryK., Hear Lauryn Hill's Sultry Nina Simone Cover 'Feeling Good' [online], Rolling Stone, 17 czerwca 2015 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  72. ↑ Review: The 'Queen & Slim' Soundtrack Is Inconsistent But Brutally Beautiful [online], HipHopDX, 27 listopada 2019 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  73. ↑ JazzJ. Monroe JazzJ., Fugees Announce Reunion Tour [online], Pitchfork, 21 września 2021 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  74. ↑ JazzJ. Monroe JazzJ., Fugees Announce Reunion Tour [online], Pitchfork, 21 września 2021 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  75. ↑ WillW. Lavin WillW., Fugees completely cancel ‘The Score’ 25th anniversary reunion tour [online], NME, 21 stycznia 2022 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  76. ↑ Steven J.S.J. Horowitz Steven J.S.J., Lauryn Hill Stages Mini-Fugees Reunion With Wyclef Jean During Her Son YG Marley’s Coachella 2024 Set [online], Variety, 15 kwietnia 2024 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  77. ↑ EmilyE. Zemler EmilyE., Watch Lauryn Hill, YG Marley Perform Collaborative Medley on 'Fallon' [online], Rolling Stone, 15 maja 2024 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  78. ↑ JazzJ. Monroe JazzJ., Ms. Lauryn Hill and the Fugees Announce 2024 Tour Dates [online], Pitchfork, 24 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  79. ↑ The 10 Best Rappers of All Time | Billboard [online], web.archive.org, 9 czerwca 2020 [dostęp 2024-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-09] .
  80. ↑ Christopher JohnCh.J. Farley Christopher JohnCh.J., Music: Songs In The Key Of Lauryn Hill [online], TIME, 7 września 1998 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  81. ↑ FrankF. Decaro FrankF., No Longer the Punch-Line State; Lauryn Hill, the Sopranos and others are unapologetic New Jerseyans., „The New York Times”, 4 kwietnia 1999, ISSN 0362-4331 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  82. ↑ Lauryn Hill [online], Academy of Achievement [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  83. ↑ Pitchfork, The 200 Most Important Artists of the Last 25 Years [online], Pitchfork, 4 października 2021 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  84. ↑ The 100 Greatest Singers of All Time [online] [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  85. ↑ RollingR. Stone RollingR., The 200 Greatest Singers of All Time [online], Rolling Stone, 2023 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  86. ↑ The Greatest Singer/rappers [online], Ranker [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  87. ↑ RobR. Marriott RobR. i inni, The 50 Most Stylish Rappers of All Time [online], Complex [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  88. ↑ ToniT. Stephens ToniT., The 10 Most Influential Folks in Hip-Hop History [online], AllHipHop, 28 lutego 2014 [dostęp 2024-06-30]  (ang.).
  89. ↑ Adele Tells Lauryn Hill 'Thank You for Existing' in Honor of 20th Anniversary of Miseducation Album [online], Peoplemag [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  90. ↑ a b c These Stars Credit Lauryn Hill For Inspiring Their Music [online], 102.5 KNIX [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  91. ↑ View AuthorV.A. Archive View AuthorV.A., Email theE.t. Author Email theE.t., Get authorG. RSS Get authorG., How Lauryn Hill created Beyoncé, Kendrick Lamar and Cardi B [online], 23 sierpnia 2018 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  92. ↑ Dua Lipa: ‘Club Future Nostalgia,’ Lauryn Hill, and Working With Gwen Stefani | Apple Music – Direct Music Service [online] [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  93. ↑ Christina Aguilera talks about topping the charts [online], EW.com [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  94. ↑ MaxineM. Wally MaxineM., H.E.R. Finally Reveals All: the Identity, the History and the Future [online], WWD, 27 sierpnia 2018 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  95. ↑ Rosalía Shouts-Out Lauryn Hill, Kate Bush And More Women During Latin GRAMMY Speech | GRAMMY.com [online], grammy.com [dostęp 2024-07-01] .
  96. ↑ Pink and Dallas Green talk their new collaboration, 'You + Me' [online], EW.com [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  97. ↑ Lauryn Hill Performs With The Weeknd After No-Show at the GRAMMYs [online], Entertainment Tonight [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  98. ↑ GilG. Kaufman GilG., Watch Kelly Clarkson Mash-Up Post Malone, Lauryn Hill and Cardi B [online], Billboard, 11 marca 2019 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  99. ↑ ChiomaCh. Nnadi ChiomaCh., Why SZA's Huge Natural Hair is Our New Obsession [online], Vogue, 27 marca 2014 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  100. ↑ CloverC. Hope CloverC., Babyface on the Music That Made Him [online], Pitchfork, 3 października 2022 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  101. ↑ Kristen YoonsooK.Y. Kim Kristen YoonsooK.Y., Khal, AngelA. Diaz AngelA., Everyone Who Contributed to Frank Ocean's 'Endless' [online], Complex [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  102. ↑ Kanye West Responds To Entertainment Weekly Album Of The Decade Honor - MTV [online], web.archive.org, 26 czerwca 2021 [dostęp 2024-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-26] .
  103. ↑ JohnnyJ. Lieu JohnnyJ., Jay Z went on a Twitter spree and thanked dozens of rappers that inspired him [online], Mashable, 16 czerwca 2017 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  104. ↑ AdelleA. Platon AdelleA., Nicki Minaj Talks Meeting Lauryn Hill & Postponing TV Show, Teases Upcoming Collaboration With Fetty Wap [online], Billboard, 17 października 2016 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  105. ↑ R.E.M. Wish You a Merry Xmas [online], Vulture, 17 grudnia 2007 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  106. ↑ NolanN. Feeney NolanN., The Next Generation of Lauryn Hill: 16 Artists on Their Favorite ‘Miseducation’ Songs [online], Billboard, 1 czerwca 2018 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  107. ↑ WSJ com NewsW.N. Graphics WSJ com NewsW.N., How does ‘Hamilton,’ the non stop, hip-hop Broadway sensation tap rap’s master rhymes to blur musical lines? [online], WSJ [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  108. ↑ Lin-Manuel Miranda Names His Favorite Rappers Of All Time [online], HuffPost, 5 lipca 2016 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  109. ↑ 10 Ways ‘The Miseducation of Lauryn Hill’ Changed Everything [online], TIDAL Magazine, 25 sierpnia 2018 [dostęp 2024-07-01]  (pol.).
  110. ↑ How Lauryn Hill Became The First Solo Superstar To Master Both Singing & Rapping [online], Genius [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  111. ↑ Billboard - Google Books [online], web.archive.org, 5 maja 2022 [dostęp 2024-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-05] .
  112. ↑ EmilyE. Barasch EmilyE., From Lil’ Kim to Missy Elliott, the '90s Hip-Hop Stars Whose Style Still Inspires [online], Vogue, 2 lipca 2015 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  113. ↑ Rock On The Net: 24th American Music Awards (presented in 1997) [online], www.rockonthenet.com [dostęp 2024-07-01] .
  114. ↑ American Music Awards (1999) [online], IMDb [dostęp 2024-07-01] .
  115. ↑ American Music Awards (2000) [online], IMDb [dostęp 2024-07-01] .
  116. ↑ Nielsen Business MediaN.B.M. Inc Nielsen Business MediaN.B.M., Billboard, Nielsen Business Media, Inc., 13 lutego 1999 [dostęp 2024-07-01]  (ang.).
  117. ↑ Billboard Music Award - 1999 | Winners & Nominees [online], awardsandwinners.com [dostęp 2024-07-01] .
  118. ↑ The Brit Awards - everyHit.com [online], www.everyhit.com [dostęp 2024-07-01] .
  119. ↑ BBC News | Entertainment | Nominations for 1999 Brit awards [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2024-07-01] .
  120. ↑ Fryderyki 1996 - www [online], www.xn--meb.pisz.pl [dostęp 2024-07-01] .
  121. ↑ GRAMMY Hall Of Fame 2024 Inductees Announced: Recordings By Lauryn Hill, Guns N' Roses, Donna Summer, De La Soul & More | GRAMMY.com [online], grammy.com [dostęp 2024-07-01] .
  122. ↑ Lauryn Hill urodziła... 6 dziecko! – No co Ty!?. [dostęp 2011-08-03].
  123. ↑ As the World Turns. www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  124. ↑ Here and Now (1992–1993) Lovers and Other Dangers. www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  125. ↑ Zakonnica w przebraniu 2 (1993) Sister Act 2: Back in the Habit (original title). www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  126. ↑ Król wzgórza (1993) King of the Hill (original title). www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  127. ↑ ABC Afterschool Specials (1972–1997) Daddy’s Girl. www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  128. ↑ Hav Plenty (1997). www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  129. ↑ Restaurant (1998). www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).
  130. ↑ Stretch and Bobbito: Radio That Changed Lives (2015). www.imdb.com. [dostęp 2016-07-08]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona internetowa Lauryn Hill
  • p
  • d
  • e
Lauryn Hill
  • Dyskografia
Albumy studyjne
Inne wydania
  • MTV Unplugged No. 2.0
Single
  • „Doo Wop (That Thing)”
  • „Ex-Factor”
  • „Everything Is Everything”
  • „Turn Your Lights Down Low”
  • „Repercussions”
  • „Neurotic Society (Compulsory Mix)”
Filmy
  • Zakonnica w przebraniu 2: Powrót do habitu
  • Wszystko albo nic
  • Restauracja
Powiązane

  • p
  • d
  • e
Albumy studyjne
Remiks-albumy
Kompilacje
  • Greatest Hits
Single
  • „Boof Baf”
  • „Nappy Heads”
  • „Vocab”
  • „Refugees on the Mic”
  • „Fu-Gee-La”
  • „Killing Me Softly with His Song”
  • „Ready or Not”
  • „No Woman, No Cry”
  • „Rumble in the Jungle”
  • „Take It Easy”
Powiązane
  • Dyskografia
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e

  • p
  • d
  • e
1958–1979
1980–1999
2000–2019
od 2020

  • ISNI: 0000000114474010
  • VIAF: 69824970
  • LCCN: no98114456
  • GND: 123011663
  • NDL: 00801506
  • BnF: 14017491v
  • SUDOC: 185448461
  • SBN: TO0V326691
  • NKC: xx0040365
  • BNE: XX980387
  • NTA: 187327416
  • BIBSYS: 1027970
  • PLWABN: 9810541144805606
  • J9U: 987007429974605171
  • KRNLK: KAC2020P4598
  • LIH: LNB:emd;=CA