Leon Sulkiewicz
Leon Sulkiewicz (przed 1934) | |||
pułkownik artylerii | |||
Data i miejsce urodzenia | 14 lutego 1897 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 1960 | ||
Przebieg służby | |||
Siły zbrojne | Wojsko Polskie | ||
Jednostki | 1 Dywizjon Artylerii Konnej | ||
Stanowiska | dowódca dywizjonu | ||
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa | ||
Odznaczenia | |||
| |||
|
Leon Hózman-Mirza Sulkiewicz[a] (ur. 14 lutego 1897 w Suwałkach[1], zm. 1960 w Leicester) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.
Życiorys
Pochodził z rodziny tatarskiej[2][3], zamieszkującej na ziemi oszmiańskiej w guberni wileńskiej. Urodził się 14 lutego 1897 w rodzinie Dawida i Felicji z d. Sobolewskiej[4][5]. (Jego pradziadkiem był płk Mustafa Achmatowicz, oficer 4 Pułku Litewskiej Przedniej Straży, którego imieniem nazwano Pułk Jazdy Tatarskiej w kawalerii II RP[6]. Jego dziadkami byli Maciej Achmatowicz (1820–1901), poeta i major 5 pułku ułańskiego i Helena z rodu Tuhan-Mirza Baranowskich[7]). Jego rodzeństwem byli Aleksander, Stefan, Bohdan, Konstanty, Maria, Ewa i Elżbieta[7].
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został zweryfikowany w stopniu kapitana artylerii. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 10 lutego 1920 został dowódcą 1 dywizjonu artylerii konnej[8], a 3 marca 1920 został dowódcą artylerii dywizyjnej w strukturze XX Brygady Piechoty[9]. Za swoje czyny wojenne w bitwie pod Komarowem z 31 sierpnia 1920 otrzymał Order Virtuti Militari[10][11]. Został awansowany do stopnia kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[12], następnie do stopnia majora artylerii ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[13][14]. W latach 20. pozostawał oficerem 1 dywizjonu artylerii konnej, stacjonującego w garnizonie Warszawa, gdzie w 1923 w stopniu kapitana był p.o. zastępcy dowódcy dywizjonu[15], a w 1924 w stopniu majora był kwatermistrzem[16]. Od 10 kwietnia 1927 do kwietnia 1934 pełnił funkcję dowódcy 6 dywizjonu artylerii konnej w Stanisławowie[17][18][8]. W tym czasie został awansowany do stopnia podpułkownika artylerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929[19]. Następnie awansowany do stopnia pułkownika artylerii. Od 30 kwietnia 1934 do 18 lutego 1938 sprawował stanowisko dowódcy 4 Kujawskiego pułku artylerii lekkiej w Inowrocławiu. Od 1938 pełnił funkcję dowódcy artylerii dywizyjnej 20 Dywizji Piechoty w garnizonie Baranowicze[20].
Do końca istnienia II Rzeczypospolitej w 1939 był właścicielem majątku Łostaje II w gminie Krewo, powiat oszmiański (na tym obszarze w gminie Polany właścicielką majątku Łejłubka vel Steczkowszczyzna była Helena Hoźman Sulkiewicz)[21].
Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej dowodził artylerią 20 Dywizji Piechoty, biorąc udział w bitwie pod Mławą 1–3 września 1939 i w obronie Warszawy[22]. Później był oficerem Polskich Sił Zbrojnych w szeregach 12 pułku Ułanów Podolskich[23].
Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł w 1960 w Leicester[24][25].
19 marca 1929 roku w Wilnie mufti RP dr Jakub Szynkiewicz pobłogosławił związek podpułkownika Leona Hózman Sulkiewicza z panną Marią Achmatowiczówną córką Heleny z Buczackich Achmatowiczowej i Bohdana Achmatowicza, sędziego Sądu Apelacyjnego[26].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 151[27]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3086[28]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)[29]
- Krzyż Walecznych[28]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1937)[30]
- Medal Niepodległości (23 grudnia 1933)[31][32]
- Srebrny Krzyż Zasługi (15 marca 1927)[33][28]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[28]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[28]
- Odznaka pamiątkowa dywizjonów artylerii konnej II RP
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)[28]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929)[28][34]
Zobacz też
Uwagi
- ↑ W ewidencji wojskowej jego tożsamość była podawana jako: Leon Sulkiewicz (Rocznik Oficerski 1923, 1924), Leon Sulkiewicz-Hoźman Mirza (Rocznik Oficerski 1928), Leon Sulkiewicz-Hoźman-mirza (Rocznik Oficerski 1932). Publikacja Zarys historii wojennej 1-go dywizjonu artylerji konnej im. gen. Józefa Bema wskazała tożsamość Leon Hózman-mirza- Sulkiewicz.
Przypisy
- ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-08-06] .
- ↑ Historia. tatarzy.pl. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Czesława Scheffs: Nigdy nie byłam w Stanisławowie. stanislawow.net. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Sławomir Hordejuk. Tatarski poeta. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 15–16, 2011.
- ↑ a b Sławomir Hordejuk. Tatarski poeta. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 16, 2011.
- ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ Ksawery Florianowicz: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. 1 Dywizjon Artylerii Konnej imienia gen. Józefa Bema. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 13.
- ↑ Ksawery Florianowicz: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. 1 Dywizjon Artylerii Konnej imienia gen. Józefa Bema. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 29.
- ↑ Sulkiewiczowie. Zasłużony dla Polski ród tatarski. Radio Wnet, 2013-10-07. [dostęp 2015-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 816.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 740.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 452.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 801.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 720.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 422.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 719.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 177.
- ↑ Aleksander Miśkiewicz. Tatarzy – żołnierze polscy podczas II wojny światowej. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 10, 2010.
- ↑ Wykaz z nazwami majątków oraz z imionami i nazwiskami ich właścicieli z województw: Nowogródzkiego, Białostockiego, Poleskiego, Wileńskiego, Wołyńskiego. s. 15, 37. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Historia, Białoruś. spotkania-na-wschodzie.pl. [dostęp 2015-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)].
- ↑ Aleksander Miśkiewicz. Tatarzy – żołnierze polscy podczas II wojny światowej. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 11, 2010.
- ↑ Aleksander Miśkiewicz. Tatarzy – żołnierze polscy podczas II wojny światowej. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 12, 2010.
- ↑ Słownik biograficzny Tatarów polskich XX wieku. s. 167.
- ↑ Osobiste. „Polska Zbrojna”. 85, s. 4, 1929-03-27. Warszawa.
- ↑ ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 373 .
- ↑ a b c d e f g Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 707.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 111, 19 marca 1934.
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 61, poz. 137 „za zasługi, położone na polu organizacji i gospodarki wojska”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r.
Bibliografia
- Leon Hózman-mirza Sulkiewicz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.12-798 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-20].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Aleksander Miśkiewicz. Tatarzy – żołnierze polscy podczas II wojny światowej. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 10, 12, 2010.
- Sławomir Hordejuk. Tatarski poeta. „Przegląd Tatarski”. 3, s. 15–16, 2011.
- Sulkiewiczowie. Zasłużony dla Polski ród tatarski. Radio Wnet, 2013-10-07. [dostęp 2015-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)].