Liplas

Liplas
wieś
Ilustracja
Widok z Kopca w Liplasie na wieś.
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wielicki

Gmina

Gdów

Liczba ludności (2022)

497[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-420[3]

Tablice rejestracyjne

KWI

SIMC

0318216

Położenie na mapie gminy Gdów
Mapa konturowa gminy Gdów, w centrum znajduje się punkt z opisem „Liplas”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Liplas”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Liplas”
Położenie na mapie powiatu wielickiego
Mapa konturowa powiatu wielickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Liplas”
Ziemia49°55′53″N 20°12′37″E/49,931389 20,210278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Kopiec w Liplasie

Liplas – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Gdów.
Integralne części miejscowości: Podlesie, Podwale, Wachlówka[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Położenie

Wieś usytuowana jest Pogórzu Wielickim, nad potokiem Królewskim uchodzącym do Raby, w odległości 4,5 km od Gdowa. Gleby są tu gliniaste na podłożu piaskowca naniesionego przez Rabę. Po stronie północnej znajduje się wieś Jawczyce i Wiatowice, na wschodzie Niegowić, na zachodzie Bilczyce, na południu Gdów. Przez wieś przebiega droga gminna Bilczyce (droga wojewódzka nr 966) – Marszowice (droga wojewódzka nr 967)[5].

Historia

W miejscowości był dwór i folwark klasztorny. Z majątku tego płacono dziesięcinę snopową kościołowi w Niegowici. Znajdowały się tu także stawy rybne (w sumie cztery – jeden należał do parafii w Niegowici). Każdy chłop mieszkający w Liplasie zobowiązany był do jednego dnia w tygodniu pańszczyzny wozowej lub przez cały rok pługiem. Ponadto tzw. rejestr zmuszał chłopów do pracy przy budowie dróg. W wieku XV Liplas graniczył z Niegowicią, Marszowicami, Bilczycami, Łagiawnikami i Wiatrowicami.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].

  • Zespół dworski: dwór, 2 stajnie, obora, mleczarnia, park, aleja dojazdowa.
    Dwór z połowy XIX wieku. Wieś należała wówczas do gen. L. Dębickiego, który zamieszkiwał w Wiatowicach[7].

Inne

  • Kopiec, będący podobno mogiłą żołnierzy z Armii Austriackiej, którzy zdezerterowali na wieść o wybuchu powstania na Węgrzech, chcąc dołączyć do swoich rodaków, zmarli prawdopodobnie na cholerę i pochowano ich w zbiorowej mogile we wsi, nad którą usypano kopiec.

Sport

We wsi funkcjonował klub piłkarski „Derby Liplas”.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68792
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 664 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Polska - atlas samochodowy, Wyd. PPWK im. St. Herbsta Warszawa 2005 ISBN 83-7329-509-7
  6. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01] .
  7. Powiat Wielicki - przewodnik Julian Rachwał, Agnieszka Wolańska Wyd. Karpaty - A. Łączyński Kraków 2001, ISBN 83-88553-25-9

Bibliografia

Marcin Korzec: „W gminie Gdów”. Krosno: P.U.W. „Roksana” sp. z o.o..

Linki zewnętrzne

  • Archiwalna strona wsi
  • Liplas, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 268 .
  • Liplas, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 232 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Gdów
Wsie
Integralne
części wsi
  • Borek
  • Brzezowa
  • Bydlówka
  • Cieniawa
  • Dąbrowy (Niegowić)
  • Dąbrowy (Zagórzany)
  • Dębina (Krakuszowice)
  • Dębina (Wiatowice)
  • Dłużyzny
  • Dobrzyców
  • Dół
  • Drożyska
  • Dubielówka
  • Dudy
  • Dwór
  • Dział
  • Dziekanka
  • Folwark (Cichawa)
  • Folwark (Niżowa)
  • Gaj
  • Góralówka
  • Górka
  • Górki
  • Grobla
  • Grzybowa
  • Janów
  • Kaczków
  • Kawalcówka
  • Kociarnia
  • Kopce
  • Korbielów
  • Kozia Góra
  • Koziarki
  • Lasowe Domy
  • Lipie
  • Łążek
  • Łęki
  • Nowa Wieś (Bilczyce)
  • Nowa Wieś (Gdów)
  • Obrytka
  • Osteria
  • Packi
  • Pasternik
  • Pastwiska
  • Piaski
  • Pierzchowiec
  • Pisiówka
  • Poczekana
  • Pod Górą
  • Podedwór
  • Podegrodzie
  • Podgórz
  • Podgórze
  • Podgrodzie
  • Podlas (Niżowa)
  • Podlas (Podolany)
  • Podlas (Zagórzany)
  • Podlesie (Fałkowice)
  • Podlesie (Liplas)
  • Podlesie (Zalesiany)
  • Podoły
  • Podskale
  • Podsojka
  • Podstroń
  • Podszczepie
  • Podwale
  • Porąbka
  • Przedewsie
  • Rakówki
  • Resztówka
  • Rogóska
  • Rola
  • Rudy
  • Ryczoń
  • Sakówka
  • Samołkowiec
  • Skałka
  • Sotołówka
  • Szczałb
  • Talisówki
  • Tuczarnia
  • Ukraina
  • Ulice
  • Wachlówka
  • Wólka Zręczycka
  • Wygon (Gdów)
  • Wygon (Marszowice)
  • Zadworze
  • Zagaje
  • Zagościniec
  • Zajedle
  • Zalas
  • Zalesie
  • Zaolszyny
  • Zaprzykopie
  • Zarabie (Gdów)
  • Zarabie (Książnice)
  • Zarabie (Nieznanowice)
  • Zarabie (Winiary)
  • Zarębówka
  • Zaulice
  • Zielona
  • Zygmuntów