Loránd Eötvös
Data i miejsce urodzenia | 27 lipca 1848 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 8 kwietnia 1919 | ||
Zawód, zajęcie | fizyk, polityk | ||
|
Loránd Eötvös [ˈlora:nd ˈøtvøʃ] lub, poza Węgrami, Roland Eötvös (ur. 27 lipca 1848 w Budzie, zm. 8 kwietnia 1919 w Budapeszcie[1]) – węgierski naukowiec i polityk; fizyk doświadczalny, minister kultury i oświaty. Jest znany ze swoich badań nad grawitacją.
Życie i twórczość
Loránd Eötvös zbudował nową wagę skrętną do mierzenia minimalnych zmian siły ciężkości; do lat 80. powszechnie używano tego urządzenia w geofizyce i górnictwie[potrzebny przypis]. Za jej pomocą przeprowadził też eksperyment Eötvösa, udowadniając nim równość dwóch rodzajów masy – grawitacyjnej i bezwładnej, niezależnie od struktury i gęstości ciała.
Jako polityk Eötvös zreformował szkołę średnią i podniósł znaczenie matematyki w węgierskich szkołach[potrzebny przypis].
Upamiętnienie
Nazwiskiem Eötvösa oznaczono nie tylko jego doświadczenie, ale również:
- jednostkę zmiany przestrzennej (gradientu) siły grawitacji w układzie CGS: Eötvös, in. etwesz (E);
- regułę w chemii fizycznej, związaną z napięciem powierzchniowym;
- Uniwersytet Loránda Eötvösa w Budapeszcie (węg. ELTE).
Przypisy
- ↑ Eötvös Roland, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-12-08] .
Linki zewnętrzne
- John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Loránd Eötvös w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- PWN: 3898198
- Britannica: biography/Roland-baron-von-Eotvos
- БРЭ: 4916662
- SNL: Loránd_Eötvös
- DSDE: Roland_Eötvös
- Hrvatska enciklopedija: 18069
- MacTutor: Eotvos