Michał Rosnowski
podpułkownik lekarz | |||
Data i miejsce urodzenia | 20 września 1887 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | wiosna 1940 | ||
Przebieg służby | |||
Lata służby | 1919–1940 | ||
Siły zbrojne | Wojsko Polskie | ||
Jednostki | 5 Dywizja Syberyjska | ||
Stanowiska | naczelny lekarz pułku | ||
Główne wojny i bitwy | wojna domowa w Rosji | ||
Odznaczenia | |||
|
Michał Wilhelm Rosnowski (ur. 20 września 1887 w Arczyńsku, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – lekarz internista, docent, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się na obszarze Syberii jako syn Michała (urzędnik rosyjski) i Zofii z domu Downar. Absolwent szkoły w Krasnojarsku z 1915. Studiował medycynę na Akademii Wojskowo-Lekarskiej w Piotrogrodzie przez trzy lata, które następnie kontynuował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Tomsku. Podczas wojny domowej w Rosji w 1919 przystąpił do armii polskiej na terenie Syberii i służył w szeregach 5 Dywizji Syberyjskiej. W 1920 przyjechał do niepodległej Polski i wstąpił do Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-bolszewickiej służył jako lekarz naczelny w 23 pułku Ułanów Grodzieńskich.
Przerwane studia medyczne kontynuował od 1921 na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego i ukończył je uzyskując tytuł naukowy doktora wszechnauk medycznych 27 czerwca 1922. Od tego roku rozpoczął służbę i pracę w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie: jako porucznik lekarz w 1 batalionie sanitarnym oraz zatrudniony na Oddziale Klinicznym Chorób Wewnętrznych Szpitala Szkolnego CWSan., na stanowisku młodszego, później starszego ordynatora. Od 1926 był wykładowcą zajęć praktycznych propedeutyki klinicznej na Wydziale Lekarskim UW i w Szkole Podchorążych Sanitarnych. Od 1936 do 1939 był prowadzącym kursy i wykłady dokształcające dla lekarzy wojskowych. W 1936 uzyskał habilitację (praca pt. Stan anatomiczny i czynnościowy żołądka w gruźlicy płuc) oraz otrzymał nominację na profesora i tytuł veniam legendi w zakresie chorób wewnętrznych. Głównym tematem jego badań była patologia w zakresie układzie krążenia, elektrokardiografia. Był członkiem Towarzystwa Internistów Polskich, w tym prezesem koła warszawskiego od 1938, zasiadał w radzie naukowej Instytutu Badań Lotniczych, od 1937 członkiem korespondentem Francuskiego Towarzystwa Kardiologów, członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma „Lekarz Wojskowy”. W 1939 otrzymał nominację na stanowisko kierownika Katedry Kardiologii na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, które miał objąć 1 września 1939.
W korpusie oficerów sanitarnych lekarzy został awansowany do stopni: kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923, majora od 1 stycznia 1930, podpułkownika od 1 stycznia 1935. Od listopada 1935 do 1939 roku pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na stanowisku kierownika naukowego oddziału wewnętrznego Szpitala Szkolnego.
Po wybuchu II wojny światowej 1939 w okresie kampanii wrześniowej pełnił służbę w wojskowych szpitalach zapasowych wojskowych na wschodnich obszarach Polski. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 272[1]. Przy zwłokach Michała Rosnowskiego zostały odnalezione: pismo z adresem „Szpital „Omega”, Warszawa, Al. Jerozolimskie 51, dwie zapisane kartki, karta szczepień, notatnik, wojskowy znak tożsamości na nazwisko Bylina Aleksander, kompas ze złotym łańcuszkiem[2].
Jego żoną od 1928 była Bogusława z domu Jankowska (1894–1986, lekarz rentgenolog), z którą miał syna Andrzeja (1929–1986, patolog[3]).
Upamiętnienie
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[4]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[5].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Michała Rosnowskiego przy Zespole Szkół Budowlanych w Chełmie.
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[6]
- Medal Niepodległości (2 sierpnia 1931)[7]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal za Długoletnią Służbę
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)
Przypisy
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-03-03].
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 141. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Stefan Kruś: In Memoriam. Andrzej Rosnowski (1929-1986). Polskie Towarzystwo Patologów. [dostęp 2015-03-05].
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 534. [dostęp 2015-03-05].
- Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 34, R. 9 Z. 2 (18) / 2000.
- Jan W. Chojna: Michał Rosnowski. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-03-05].
Linki zewnętrzne
- Publikacje Michała Rosnowskiego w bibliotece Polona