Nea Moni
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |||
Państwo | Grecja | ||
---|---|---|---|
Typ | kulturowy | ||
Spełniane kryterium | I, IV | ||
Numer ref. | 537 | ||
Region[b] | Europa i Ameryka Północna | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę | 1990 | ||
Położenie na mapie Grecji | |||
38°22′26,6″N 26°03′21,7″E/38,374056 26,056028 | |||
| |||
Nea Moni (gr. Νέα Μονή – Nowy Klasztor) – klasztor bizantyjski położony na greckiej wyspie Chios. Klasztor należy do najważniejszych zabytków architektury bizantyjskiej na greckich wyspach.
W 1990 roku został wpisany wraz z klasztorami Dafni i Osios Lukas na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia
Klasztor został ufundowany około 1045 przez cesarza Konstantyna IX Monomacha na miejscu odnalezienia cudownej ikony Matki Boskiej. W czasach swojej świetności należał do najbogatszych klasztorów w całej Grecji. Mieszkało w nim około 600 mnichów. Ściany klasztoru zdobiły liczne mozaiki.
Podczas wojny o niepodległość Grecji w 1822 Turcy dokonali tu masakry wszystkich mnichów oraz wielu mieszkańców wyspy, którzy schronili się w klasztorze przed inwazją. Z tego powodu Nea Moni jest dziś dla Greków sanktuarium pamięci narodowej. W murach klasztoru zwiedzającym udostępnione jest ossuarium – kaplica ze szczątkami ofiar rzezi. Turcy splądrowali kompleks powodując znaczne zniszczenia zabudowań klasztornych.
Znaczna część mozaik została zniszczona lub poważnie uszkodzona podczas trzęsienia ziemi w 1881, w tym znajdująca się na pierwotnej kopule mozaika przedstawiająca Pantokratora.
W 1990 roku został wpisany wraz z klasztorami Dafni i Osios Lukas na listę światowego dziedzictwa UNESCO[1].
Kompleks klasztorny
Oprócz kościoła klasztornego w skład kompleksu klasztornego wchodzą refektarz i sklepione cysterny na wodę, a także ossuarium – kaplica ze szczątkami ofiar rzezi z 1822. Dzwonnica została wzniesiona po trzęsieniu ziemi. W narteksie kościoła zachowały się freski. Najważniejszymi dziełami sztuki są jednak mozaiki, które przetrwały trzęsienie ziemi w 1881 i zachowały się w dobrym stanie do dziś.
Mozaiki w narteksie przedstawiają dwudziestu ośmiu świętych czczonych na Chios. Po bokach przedstawiono sceny umywania nóg apostołom i zdrady Judasza. W kopule mieścił się niegdyś cały cykl Życie Jezusa, lecz trzęsienie ziemi przetrwały tylko mozaiki Chrzest, Ukrzyżowanie, Zdjęcie z Krzyża i Zmartwychwstanie oraz wizerunki ewangelistów Marka i Jana. W apsydzie przedstawiono Matkę Boską.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ UNESCO: Monasteries of Daphni, Hosios Loukas and Nea Moni of Chios. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
Bibliografia
- Rusin, Wiesława, Grecja. Wyspy, seria: Praktyczny przewodnik, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2007, str. 138
- p
- d
- e
Kulturowe |
|
---|---|
Kulturowe i przyrodnicze |