Olpień

Olpień
Альпень
Ольпень
Ilustracja
Kaplica w Olpieniu w 1936
Państwo

 Białoruś

Obwód

 brzeski

Rejon

stoliński

Sielsowiet

Wielemicze

Populacja (2009)
• liczba ludności


514[1]

Kod pocztowy

225517

Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Olpień”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, na dole znajduje się punkt z opisem „Olpień”
Ziemia52°01′10″N 27°09′53″E/52,019444 27,164722
Multimedia w Wikimedia Commons

Olpień (biał. Альпень; ros. Ольпень) – wieś na Białorusi, w obwodzie brzeskim, w rejonie stolińskim, w sielsowiecie Wielemicze, nad Horyniem.

Znajduje się tu zabytkowa parafialna cerkiew prawosławna pw. Zaśnięcia Matki Bożej[2].

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w 1479[3].

W dwudziestoleciu międzywojennym leżał w Polsce, w województwie poleskim, w powiecie stolińskim[a], w gminie Chorsk[4]. W latach 20. XX w. powstała tu parafia słowiańsko-katolicka[5].

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Szlachta

Wieś była zamieszkiwana niemal wyłącznie przez drobną szlachtę. Z tego powodu Olpień był nazywany drugą Warszawą, gdzie mieszka szlachcic na szlachcicu. Rody te przetrwały do współczesnych czasów. Sowieci zakazali używać podwójnych i potrójnych nazwisk, które nosiło część szlacheckich rodzin w Olpieniu. W 2017 otworzono tu niewielkie muzeum szlachty zaściankowej[3].

Olpień w kulturze

Mieszkańcy Olpienia zainspirowali Wincentego Dunina Marcinkiewicza do napisania farsy Szlachta pińska, której bohaterowie noszą nazwiska osób zamieszkujących wieś. Akcja farsy toczy się wokół przyjazdu do poleskiego zaścianka carskiego urzędnika. Wincenty Dunin Marcinkiewicz dowiedział się o wsi od przybyłych na pouczenie do mińskiej kurii prawosławnej, pochodzących z niej dzieci ze szlacheckiej, mieszanej katolicko-prawosławnej rodziny, które zostały ochrzczone w Kościele katolickim, za co ich ojcu Janowi Ciuchaj-Lipskiemu władze carskie wytoczyły sprawę karną[3][6].

Sam autor przebywał w Olpieniu w 1849[3].

Uwagi

  1. Przynależność powiatowa zmieniała się. Miejscowość leżała w powiatach mozyrskim (do 1920), łuninieckim (1920 - 1922) i stolińskim (od 1 stycznia 1923)

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Столинское благочиние → 21. Приход храма Успения Пресвятой Богородицы д.Ольпень Столинского района. pinskeparh.by. [dostęp 2021-01-07]. (ros.).
  3. a b c d Olpień, czyli ostatni zaścianek na Białorusi. Belsat. [dostęp 2020-09-27]. (pol.).
  4. Baza Miejscowości Kresowych. [dostęp 2020-09-27]. (pol.).
  5. Katolicka parafja słowiańskiego obrządku w Olpieniu (Diec. Pińska). Google Books. [dostęp 2020-09-27]. (pol.).
  6. Podróże po rodowodach. Беларусь Сегодня. [dostęp 2020-09-27]. (pol.).

Bibliografia

  • Olpień, pow. mozyrski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 493 .
  • Olpień na mapie WIG
  • Дзяржаўнага цэнтра картографа-геадэзічных матэрыялаў і даных Рэспублікі Беларусь. [dostęp 2020-09-27]. (ros.).