Osiedle Zagrody

Osiedle Zagrody

osiedle administracyjne Niepołomic
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wielicki
Gmina	Niepołomice
Miasto	Niepołomice
Położenie na mapie Niepołomic Osiedle Zagrody
Położenie na mapie Polski Osiedle Zagrody
Położenie na mapie województwa małopolskiego Osiedle Zagrody
Położenie na mapie powiatu wielickiego Osiedle Zagrody
Położenie na mapie gminy Niepołomice Osiedle Zagrody
50°02′34″N 20°12′44″E/50,042694 20,212306

Osiedle Zagrody – jedno z siedmiu osiedli stanowiących jednostki pomocnicze miasta Niepołomice.

Osiedle Zagrody leży w północno-zachodniej części Niepołomic. Od północy przez rzekę Wisłę, graniczy z miastem Krakowem, od południa z osiedlami: Śródmieście, Boryczów, od wschodu z osiedlem Jazy a od zachodu z osiedlem Podgrabie. Od 2007 roku w skład osiedla wchodzą dawne osady: Świdowa, Pasternik Pierwszy, Pasternik Drugi oraz w części Grabie-Kątek.

Nazwa Zagrody pochodzi najprawdopodobniej od zlokalizowanej w południowo-zachodniej części osiedla najstarszej osady służebnej przy zamku królewskim w Niepołomicach^[1]. Legendy i podania ludowe mówią, że na terenie Zagród pierwsze zabudowania istniały już w początkach Państwa Polskiego^[2][3].

Najbardziej znana historia osiedla sięga XIV wieku i jest nierozłącznie związana z historią Niepołomic. Jak głosi legenda, Król Polski Kazimierz Wielki, często przebierał się w chłopski strój i w takim przebraniu wędrował nocami po wsiach, by poznać życie swoich najuboższych poddanych. Pewnego razu zawitał tak do chaty rodziny Trzaski mieszkających w dawnej osadzie Świdowa, gdzie zgodnie z podaniem, został ubogo, ale szczerze ugoszczony. Ojciec rodziny podzielił się z królem swoim strapieniem, bo nie miał on nikogo, kto by mógł zostać ojcem chrzestnym jego najmłodszego, niedawno narodzonego syna. Gość zgodził się trzymać dziecię do chrztu. W dniu chrztu pod chałupę kmiecia podjechał orszak królewski. Król dotrzymał obietnicy i został ojcem chrzestnym dziecka, któremu nadano imię Kazimierz. Po chrzcie chłopiec otrzymał od króla trzos dukatów i kawał ziemi. Po chrzcie król nie zapomniał o swym chrześniaku. Wykształcił go na księdza i uczonego męża. Podobno, zmienił on nazwisko Trzaska na Trzos - pochodzące od trzosa złota, który otrzymał od króla. Na pamiątkę tego wydarzenia w 2004 roku przy Zamku królewskim w Niepołomicach roku został odsłonięty pomnik Kazimierza Wielkiego z podpisem: „Niepołomiczanie królowi, który nam kościół i zamek zbudował, a piękną legendą miłość do przodków naszych opromienił”. Do dzisiaj wśród mieszkańców prowadzone są zagorzałe dyskusje na temat miejsca, w którym stała chata Trzaski.

Na terenie osiedla Zagrody dokonano ciekawego odkrycia archeologicznego. W marcu 2001 roku podczas prac w ogrodzie Pan Antoni Siwek mieszkaniec osiedla Zagrody wykopał zawinięte w skórę wyroby z brązu. Wśród nich były bransolety, dwa naramienniki i siekierka. Razem 63 sztuk. Zdaniem archeologów z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, znalezisko pochodziło sprzed 3500 lat. Po tym zdarzeniu zostały w tym ogrodzie przeprowadzone prace archeologiczne, w trakcie których odkryto ślady osady z I wieku p.n.e. Była to osada Celtycka po której pozostały fragmenty drewnianych domów (pali) i toczonych na kole części glinianych naczyń^[1][3].

• BIP:Strona informacyjna osiedla w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta i Gminy Niepołomice
• Strona mieszkańców osiedla Zagrody w Niepołomicach.