Połączenie czteropunktowe

Przykład połączenia czteropunktowego w precyzyjnym oporniku
Czteropunktowe podłączenie termometru oporowego
Czteropunktowe boczniki 15 A i 40 A

Połączenie czteropunktowe – połączenie elektryczne, w którym przewody prądowe są oddzielone od napięciowych. Układ zapewnia pomiar napięcia na elemencie bez spadku napięcia na doprowadzeniach prądu do elementu.

Zgodnie z prawem Ohma, spadek napięcia na oporze jest wprost proporcjonalny do natężenia prądu. Dlatego też, całkowity spadek napięcia na oporniku wynosi:

U R = I R + I 2 r , {\displaystyle U_{R}=I\cdot R+I\cdot 2\cdot r,}

gdzie:

U R {\displaystyle U_{R}} – mierzony spadek napięcia,
R {\displaystyle R} – rezystancja elementu pomiarowego opornika (kolor niebieski na rysunku),
r {\displaystyle r} – rezystancja jednego przewodu zasilającego (kolor czerwony na rysunku).

Jednakże gdy do pomiaru napięcia zostaną użyte przewody napięciowe, wówczas mierzony spadek napięcia wyniesie:

U R = I R + I U 2 r , {\displaystyle U_{R}=I\cdot R+I_{U}\cdot 2\cdot r',}

gdzie:

I U {\displaystyle I_{U}} – prąd płynący przez układ pomiarowy,
r {\displaystyle r'} – rezystancja jednego przewodu napięciowego (kolor zielony na rysunku).

Ponieważ natężenie prądu płynącego przez układ pomiarowy (np. woltomierz) jest zazwyczaj wiele mniejsze niż natężenie prądu zasilającego ( I I U , {\displaystyle I\gg I_{U},} ), to:

U R I R . {\displaystyle U_{R}\approx I\cdot R.}

Połączenie tego typu pozwala więc na precyzyjniejszy pomiar napięcia elementu, a tym samym i jego rezystancję.

Połączenia takie stosowane są również w innych układach elektrycznych. Przykładowo, mostek Thomsona jest modyfikacją mostka Wheatstone’a z wykorzystaniem czteropunktowego połączenia.

Zobacz też

  • bocznik
  • mostek (elektronika)