Polisorbat 80

Polisorbat 80
Nazewnictwo
Inne nazwy i oznaczenia
monooleinian polioksymetylenosorbitanu[1], monooleinian polioksyetylenosorbitolu[2], polioksymetylenomonostearynian sorbitanu[3], polioksyetylenowany(20) monooleinian sorbitanu[4], E433, nazwa handlowa: Tween 80
Ogólne informacje
Wygląd

bezwonna, jasnozółta[1] lub ciemnożółta, czysta ciecz[5]

Identyfikacja
Numer CAS

9005-65-6

DrugBank

DB11063

Właściwości
Gęstość
1,064 g/cm³[5]; ciecz
1,06–1,09 g/cm³[1]; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
mieszalny z wodą[5]
Temperatura wrzenia

powyżej 100 °C[1]

Lepkość

420 mPa·s[1]

Prężność pary

1,3 hPa (20 °C)[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2016-08-15]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[7]
0
0
0
 
Temperatura zapłonu

powyżej 113 °C (zamknięty tygiel)[5]

Numer RTECS

WG2934000[5]

Dawka śmiertelna

LD50 34,5 ml/kg (szczur, doustnie)[6]
LD50 25 g/kg (mysz, doustnie)[6]
LDLo 500 mg/kg (pies, dożylnie)[6]

Podobne związki
Podobne związki

polisorbat 20, polisorbat 40, polisorbat 60, polisorbat 65

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Polisorbat 80 (E433) – mieszanina polioksyetylenowych pochodnych sorbitanu(inne języki) i kwasu oleinowego, niejonowy surfaktant oraz emulgator.

Jest lepkim, rozpuszczalnym w wodzie, żółtawym płynem[5]. Hydrofilowość tego surfaktantu zapewniają boczne łańcuchy polieterowe. W nazewnictwie polisorbatów liczba po nazwie (80) jest oznaczeniem grupy lipofilowej, w tym przypadku kwasu oleinowego[potrzebny przypis]. Jego krytyczne stężenie micelizacji wynosi 1,2×10−5 M[8].

Stosuje się go między innymi przy produkcji lodów, jako emulgator zapobiegający obiałczaniu kropelek tłuszczów w mleku i tym samym stabilizujący emulsję. Krople tłuszczów mogą w ten sposób tworzyć połączenia między sobą (sieci), zamykając powietrze w mieszaninie, co czyni produkt pulchnym i utrzymuje jego kształt[potrzebny przypis].

Wywiera wpływ na bakterie E. coli znajdujące się w jelicie, co może mieć związek z patogenezą choroby Leśniowskiego-Crohna[9].

Przypisy

  1. a b c d e f Monooleinian polioksyetylenosorbitanu – karta charakterystyki. Carl Roth. [dostęp 2016-08-15].
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2010 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz.U. z 2010 r. nr 232, poz. 1525).
  3. Karolina Śliwa, Elżbieta Sikora, Jan Ogonowski. Kosmetyki do pielęgnacji skóry atopowej. „Wiadomości chemiczne”. 65 (7–8), s. 651–673, 2011. 
  4. Ryszard Zieliński. Zastosowanie metody HLD-NAC w prognozowaniu właściwości mikroemulsji. „Towaroznawcze Problemy Jakości”. Nr 1, s. 28–45, 2012. 
  5. a b c d e f Polysorbate 80 (nr W291706) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2016-08-15]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  6. a b c Polysorbate 80, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2016-08-15]  (ang.).
  7. Polisorbat 80 (nr W291706) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2016-08-15]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  8. D.K. Chou, R. Krishnamurthy, T.W. Randolph, J.F. Carpenter i inni. Effects of Tween 20 and Tween 80 on the stability of Albutropin during agitation. „Journal of Pharmaceutical Sciences”. 94 (6), s. 1368–1381, czerwiec 2005. DOI: 10.1002/jps.20365. PMID: 15858848. 
  9. Carol LC.L. Roberts Carol LC.L. i inni, Translocation of Crohn’s disease Escherichia coli across M-cells: contrasting effects of soluble plant fibres and emulsifiers, „Gut”, 59 (10), 2010, s. 1331–1339, DOI: 10.1136/gut.2009.195370, ISSN 0017-5749, PMID: 20813719, PMCID: PMC2976079 [dostęp 2017-11-10] .