Samuel Marques

Samuel Marques

Pełne imię i nazwisko	Samuel Batiste Marques[1]
Data i miejsce urodzenia	8 grudnia 1988 Condom
Wzrost	177 cm[2]
Masa ciała	76 kg[2]
Rugby union
Pozycja	łącznik młyna
Kariera juniorska
Lata Zespół –2007 Eauze 2007–2012 Pau
Kariera seniorska[a]
Lata Zespół Wyst. (Pkt.) 2009–2012 Pau[3] 36 (10) 2012–2014 → Albi (wyp.)[3][4] 55 (548) 2014–2016 Pau[3][4] 49 (126) 2016–2017 Tuluza[3][4] 13 (60) 2017–2019 Brive[3][4] 53 (127) 2019–2021 Pau[3][4] 26 (42) 2021–2023 Carcassonne[3][4] 48 (353) 2023– Béziers[3][4] 2 (13)
Reprezentacja narodowa[b]
Lata Reprezentacja Wyst. (Pkt.) 2012–2023  Portugalia[5] 25 (233)
↑ Mecze i punkty w lidze akt. w dniu 19 października 2023 r. ↑ Mecze i punkty w reprez. akt. w dniu 8 października 2023 r.
Multimedia w Wikimedia Commons

Samuel Marques^[a] (fr. wym. /sa'mɥɛl maʁ'kɛs/, ur. 7 grudnia 1988^[2][3] w Condom^[12]) – francuski rugbysta portugalskiego pochodzenia występujący na pozycji łącznika młyna. Reprezentant Portugalii, uczestnik pucharu świata.

Młodość

Marques dorastał w niewielkim Eauze w departamencie Gers w południowo-zachodniej Francji. Dzięki ojcu, który sam uprawiał rugby, od najmłodszych lat miał kontakt z tą dyscypliną sportu. Jego pierwszym klubem był lokalny US Eauze d’Armagnac. W wieku ok. 12 lat równolegle uprawiał też piłkę nożną, jednak gdy godzenie treningów stało się zbyt uciążliwe, zdecydował się ostatecznie na rugby^{[12][13][14][15]}. Jak sam później przyznawał nabyte w dzieciństwie umiejętności piłkarskie pomogły mu w zawodowej karierze rugbysty^[15]. Od początku wyróżniał się umiejętnością kopania na bramkę. W wieku 13–14 lat kopy wykonywał skutecznie nawet z odległości 50 metrów^[13].

W dzieciństwie jego idolem był reprezentant Francji Frédéric Michalak^[15].

Kariera klubowa

Na pierwszą zawodową umowę przyszło mu czekać do 19. roku życia, kiedy w 2007 roku podpisał kontrakt młodzieżowy z Section Paloise^{[12][13][14][16]}. Jego debiut w zespole seniorów (i jedyne w sezonie spotkanie w Pro D2) przypadło na mecz z FC Auch Gers^[14][17] w listopadzie 2009 roku^[18]. Rok później rozegrał już kilkanaście, a w kolejnym sezonie – ponad 20 meczów ligowych^[3][14]. Po tym, jak w styczniu 2011 roku zadebiutował w pierwszym składzie^[19], wygrał klubową rywalizację o pozycję „numer 9” m.in. z reprezentantem Tonga Tanielą Moą. Po przyjściu do klubu Kevina Boulogne z Perpignan Marques podpisał swój pierwszy, obowiązujący dwa lata kontrakt seniorski. Bezpośrednio potem został jednak wypożyczony do SC Albi celem nabrania doświadczenia^[6][14][20] – początkowo na rok^[21]. Później jego pobyt przedłużono o kolejny sezon^[7][20][22].

W nowym klubie szybko został jednym z liderów drużyny, a w połowie sezonu 2012/2013 był najlepiej punktującym zawodnikiem Albi^[6]. Zimą prezentował się nieco gorzej, po części z uwagi na nawracające problemy zdrowotne z kolanem^[23]. Rok później zajął drugie miejsce na liście najlepiej punktujących zawodników w Pro D2^[18]. W ciągu dwóch sezonów rozegrał w sumie 55 meczów ligowych, 80% z nich w pierwszym składzie. Szczególnie skuteczny był w drugim z nich, kiedy w 29 meczach zdobył 320 punktów (5 przyłożeń, 20 podwyższeń, 85 rzutów karnych)^[3].

Wkrótce po powrocie do Pau w 2014 roku stał się podstawowym zawodnikiem Section. Jego wkład, obok wzmocnienia składu doświadczonymi zawodnikami mającymi na koncie występy w pucharze świata takimi jak Julien Pierre, Conrad Smith, czy Colin Slade, walnie przyczynił się do bardzo dobrego wyniku klubu – tytułu mistrza ligi i bezpośredniego awansu do Top 14 po dziewięciu latach przerwy^[7][10][18].

Rozegrawszy jeden sezon w najwyższej klasie rozgrywkowej reprezentant Portugalii zdecydował się na przenosiny do Stade Toulousain, z którym w 2016 roku podpisał roczny kontrakt z opcją przedłużenia na kolejny sezon. W klubie z Tuluzy przegrał jednak rywalizację o miejsce w składzie z Sébastienem Bézym. W całym sezonie rozegrał tylko 10 ligowych meczów w podstawowym składzie, widocznie stracił też skuteczność kopnięć na bramkę^{[3][17][18][22]}.

Nieudany pobyt w Stade Toulousain spowodował, że jego roczny kontrakt nie został przedłużony, a Marques w połowie 2017 roku przeniósł się do CA Brive^[18], gdzie szybko wywalczył sobie miejsce w składzie^[24]. Choć już pierwszy sezon zakończył się spadkiem do Pro D2^[25], zawodnik zdecydował się przedłużyć swój kontrakt o kolejne dwa lata^[24][26]. W sezonie 2018/2019 gracze Brive okazali się najlepsi w Pro D2 i po zaledwie roku wrócili do Top 14^[11].

Sam Marques grę na najwyższym poziomie zagwarantował sobie jeszcze przed końcem sezonu, kiedy podpisał dwuletni kontrakt z Section Paloise^[27]. Argumentował później, że ten sposób mógł wrócić do miasta, w którym mieszkała wówczas jego rodzina^[26]. W czasie swojego trzeciego pobytu w klubie z Pau rozegrał 26 meczów ligowych i cztery spotkania w European Rugby Challenge Cup, przy czym większość z nich zaczynał na ławce rezerwowych^[4][3].

W 2021 roku przeniósł się do US Carcassonne na drugim poziomie rozgrywkowym^[28]. Niewielki klub z Oksytanii w sezonie 2021/2022 był rewelacją rozgrywek, docierając do fazy pucharowej Pro D2 po raz pierwszy w swojej historii. Marques, który w 23 meczach zdobył ponad 200 punktów, był wyróżniającą się postacią^[9][29] i jednym z kapitanów drużyny^[8][30]. Za swoje występy otrzymał Oscara – nagrodę przyznawaną przez branżową gazetę Midi Olympique^[31]. Został też zaproszony do udziału w towarzyskim meczu francuskiego Barbarian Rugby Club przeciwko Stanom Zjednoczonym^[4][9]. Zupełnie inny przebieg miał sezon 2022/2023. Mimo zwycięstwa w ostatniej kolejce i równej liczby punktów co poprzedzający go Soyaux Angoulême XV Charente, klub z Carcassonne, którego Marques był kapitanem^[32], spadł na poziom Nationale^[33].

Mimo tego łącznik młyna kontynuował swoją karierę na drugim poziomie rozgrywkowym, podpisując z AS Béziers Hérault dwuletni kontrakt z możliwością przedłużenia go o kolejny rok^[32].

Kariera reprezentacyjna

Trenujący w prowincjonalnym zespole z Eauze Marques nie był uwzględniany w składach młodzieżowych reprezentacji Francji. Kiedy wreszcie otrzymał powołanie do reprezentacji uniwersyteckiej, udział w zgrupowaniu wykluczył uraz klubowego kolegi, a w konsekwencji brak zgody na wyjazd ze strony klubu^[12][13].

Z uwagi na portugalskie korzenie uprawniony był do gry w reprezentacji także i tego kraju. Pierwsze zaproszenie do drużyny narodowej otrzymał latem 2012 roku, jednak początkowo odmówił z uwagi na proces powrotu do zdrowia po kontuzji kolana^[14]. Ostatecznie do zespołu Os Lobos trafił po raz pierwszy kilka miesięcy później, na serię meczów w Ameryce Południowej^[34]. Wskazywał, że kierował się chęcią sprawdzenia swoich umiejętności na poziomie międzynarodowym i poznania innej kultury^[35]. Debiutował 11 listopada 2012 r. w spotkaniu z Urugwajem. Później wystąpił jeszcze w meczu z Chile^[34], a na początku 2013 roku z Belgią, Rosją i Hiszpanią w Pucharze Narodów Europy 2013^[36]. Zagrawszy w portugalskiej kadrze pięć spotkań^[37], przez długi czas pozostawał poza reprezentacją, przedkładając nad nią swoją karierę klubową^[35].

Sytuacja uległa zmianie dopiero wraz z zatrudnieniem na stanowisku selekcjonera doświadczonego francuskiego trenera Patrice’a Lagisqueta. Jego pozycja i usilne namowy spowodowały, że Marques jesienią 2020 roku przyjął powołanie na zgrupowanie^{[13][35][38][39]}. Choć ostatecznie pozostał w klubie i nie brał udziału w meczach testowych reprezentacji przeciwko Brazylii^[40], to jednak począwszy od nadchodzącego turnieju Rugby Europe Championship 2021 stał się jednym z podstawowych zawodników portugalskiej kadry. Wystąpił w pierwszym składzie we wszystkich pięciu meczach, zdobywając przy tym 74 punkty (1 przyłożenie, 21 podwyższeń, 9 rzutów karnych)^[41]. W wysoko wygranym meczu z Holandią zaliczył osiem podwyższeń, co stanowiło wówczas rekord zespołu Os Lobos^[42].

W 2022 roku wystąpił w meczach Rugby Europe Championship oraz śródrocznych sparingach z Włochami^[4] i drugim zespołem Argentyny^[43]. Jesienią był jednym z najważniejszych zawodników zespołu uczestniczącego w międzykontynentalnym turnieju barażowym o ostatnie miejsce na Pucharze Świata we Francji. Po wysokich wygranych nad Hongkongiem i Kenią Portugalczykom, dzięki lepszej różnicy zdobytych punktów, do awansu wystarczał remis w ostatnim spotkaniu ze Stanami Zjednoczonymi. Celnie wykonane przez Marquesa kopnięcie z rzutu karnego już po upływie regulaminowych 80 minut wyrównało wynik spotkania na 16:16, dzięki czemu Os Lobos po raz drugi w swojej historii zakwalifikowali się do turnieju głównego^[38][44].

W 2023 roku uczestniczył w wysoko wygranym meczu grupowym Rugby Europe Championship z Polską i półfinale z Hiszpanią, w którym uznany najlepszym zawodnikiem spotkania (w obu zdobył po przyłożeniu)^[4][45]. W ramach przygotowań do Mundialu grał z USA i Australią A. W sierpniu 2023 roku znalazł się w ostatecznym składzie Portugalii na Puchar Świata^[46], w czasie którego wystąpił we wszystkich czterech meczach grupowych swojej drużyny, w tym w zremisowanym meczu z Gruzją^[47] oraz wygranym z Fidżi. Zwycięstwo 24:23 w ostatnim ze wspomnianych było pierwszym takim sukcesem na imprezie rangi mistrzostw świata w historii reprezentacji. Decydujące dla wyniku spotkania okazało się podwyższenie Marquesa po przyłożeniu Rodrigo Marty w ostatniej minucie meczu^[48]. Sam Marques, podobnie jak inny weteran Mike Tadjer, zapowiedział, że z końcem turnieju zakończy też swoją karierę międzynarodową^[49].

Statystyki

Drużyna narodowa	Rok	Mecze	Punkty
Portugalia	2012	2	0
	2013	3	12
	2014	—
	2015
	2016
	2017
	2018
	2019
	2020
	2021	6	84
	2022	7	76
	2023	7	61
Suma		25	233

Występy w reprezentacji Portugalii
Lp.	Data	Stadion, miasto	Przeciwnik	Wynik	Zdobyte punkty
1.	11.11.2012	Estadio Charrúa, Montevideo	Urugwaj	32:25	0[41]
2.	17.11.2012	Estadio San Carlos de Apoquindo, Santiago	Chile	28:22	0[41]
3.	23.02.2013	Estádio Universitário de Lisboa, Lizbona	Belgia	18:12	0[41]
4.	9.03.2013	Estádio Sérgio Conceição, Coimbra	Rosja	23:31	9 (3K)[41]
5.	16.03.2013	Estadio de San Lázaro, Santiago de Compostela	Hiszpania	9:9	3 (K)[41]
6.	6.03.2021	Estádio Nacional de Jamor, Oeiras	Gruzja	16:29	11 (pd 3K)[4][41]
7.	13.03.2021	Estádio Nacional de Jamor, Oeiras	Rumunia	27:28	12 (3pd 2K)[4][41]
8.	27.03.2021	Estádio Nacional de Jamor, Oeiras	Hiszpania	43:28	18 (P 5pd K)[4][41]
9.	10.07.2021	Nationaal Rugby Centrum Amsterdam, Amsterdam	Holandia	61:28	16 (8 pd)[4][41]
10.	17.07.2021	Stadion Niżny Nowogród, Niżny Nowogród	Rosja	49:26	17 (4pd 3K)[4][41]
11.	13.11.2021	Estádio Cidade de Coimbra, Coimbra	Japonia	25:38	10 (2pd 2K)[4]
12.	6.02.2022	Stadion Awczala, Tbilisi	Gruzja	25:25	10 (2pd 2K)[4]
13.	12.02.2022	Stadionul Arcul de Triumf, Bukareszt	Rumunia	27:37	7 (2pd K)[4]
14.	13.03.2022	Estadio Nacional Complutense, Madryt	Hiszpania	28:33	13 (2pd 3K)[4]
15.	25.06.2022	Estádio do Restelo, Lizbona	Włochy	31:38	9 (3pd K)[4]
	9.07.2022	Estádio do Restelo, Lizbona	Argentina XV	35:52	13 (2pd 3K)[43]
16.	6.11.2022	The Sevens, Dubaj	Hongkong	42:14	12 (6pd)[4]
17.	12.11.2022	The Sevens, Dubaj	Kenia	85:0	14 (7pd)[4]
18.	18.11.2022	The Sevens, Dubaj	Stany Zjednoczone	16:16	11 (pd 3K)[4][44]
19.	11.02.2023	Narodowy Stadion Rugby, Gdynia	Polska	65:3	13 (P 4pd)[4]
20.	4.03.2023	Estádio do Restelo, Lizbona	Hiszpania	27:10	17 (P 3pd 2K)[4][45]
21.	12.08.2023	Estádio Algarve, Faro/Loulé	Stany Zjednoczone	46:20	7 (2pd K)[4]
	26.08.2023	Stade Jules Ladoumègue, Massy	Australia A	17:30	7 (2pd K)[4]
22.	16.09.2023	Allianz Riviera, Nicea	Walia	8:28	3 (K)[4]
23.	23.09.2023	Stadium de Toulouse, Tuluza	Gruzja	18:18	8 (pd 2K)[4][47]
24.	1.10.2023	Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne	Australia	14:34	4 (2pd)[4]
25.	8.10.2023	Stadium de Toulouse, Tuluza	Fidżi	24:23	9 (3pd K)[4][48]

Życie osobiste

Urodzony i wychowany we Francji Samuel ma pochodzenie portugalskie^[12] – jego ojciec Delphin urodził się w Vila Nova de Famalicão. Choć cała rodzina, włącznie z dziadkami, żyła następnie we Francji i nie miała już żadnych związków z Portugalią, w 2023 roku Samuel Marques podkreślał, że czuje się Portugalczykiem dzięki pielęgnowanej w rodzinie więzi z krajem pochodzenia^[15][38][50].

Delphin Marques w młodości grał w rugby jako młynarz, a w późniejszym okresie był prezesem klubu z Eauze^[14][15]. W klubie tym grał także starszy z jego synów, Philippe. Jego trzecie dziecko to córka Marie-Laure^[9][15].

Samuel w 2021 roku był właścicielem agencji nieruchomości działającej w Pau^[12][15].

Uwagi

Przypisy