Skrzelokształtne
Aulopiformes[1] | |||
![]() Aulopus purpurissatus | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | promieniopłetwe | ||
Rząd | skrzelokształtne | ||
| |||
|
Skrzelokształtne[2], żaglonokształtne[3] (Aulopiformes) – rząd morskich ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o specyficznej budowie łuków skrzelowych. Pojawiły się w górnej kredzie. Łączą w sobie prymitywne cechy budowy z zaawansowanymi ewolucyjnie przystosowaniami.
Występowanie
Wody oceaniczne strefy ciepłej i umiarkowanej.
Cechy charakterystyczne
Skrzelokształtne charakteryzuje niespotykana u innych ryb budowa łuków skrzelowych, duży otwór gębowy, głęboko wcięta płetwa ogonowa, hermafrodytyzm, zaawansowana budowa oczu oraz brak pęcherza pławnego.
Systematyka
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Synodus_by_Jacek_Madejski.jpg/240px-Synodus_by_Jacek_Madejski.jpg)
Klasyfikacja skrzelokształtnych ulegała wielokrotnym zmianom. Obecnie przyjmuje się, że są grupą monofiletyczną obejmującą ponad 200 gatunków. Rodziny zaliczane do tego rzędu grupowane są w podrzędach:
†Ichthyotringoidei:
- Ichthyotringidae
- Dercetidae
- Prionolepididae
†Halecoidei:
- Halecidae
Synodontoidei:
- Paraulopidae
- Aulopidae – skrzelowate
- Pseudotrichonotidae
- Synodontidae – jaszczurnikowate
Chlorophthalmoidei:
- Bathysauroididae
- Chlorophthalmidae – zielonookowate
- Bathysauropsidae
- Notosudidae
- Ipnopidae
Alepisauroidei:
- †Cimolichthyidae
- †Enchodontidae
- Scopelarchidae
- Evermannellidae
- Alepisauridae – żaglonowate
- Paralepididae
Giganturoidei:
- Bathysauridae
- Giganturidae
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Gigantura_chuni.png/240px-Gigantura_chuni.png)
Niektóre źródła (np. FishBase[4]) wyróżniają jeszcze rodziny:
- Anotopteridae (według innych traktowana jako synonim Paralepididae[5][6])
- Omosudidae (według innych traktowana jako synonim Alepisauridae[7][6])
Znaczenie gospodarcze
Niektóre gatunki są poławiane gospodarczo jako ryby konsumpcyjne.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Aulopiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Uproszczony układ systematyczny ryb [w:] Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Rodziny zaliczane do Aulopiformes według FishBase
- ↑ Anotopteridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2009-10-12] (ang.).
- ↑ a b Nelson (2006)
- ↑ Omosudidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2009-10-12] (ang.).
Bibliografia
- Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- p
- d
- e
- Królestwo: zwierzęta
- Typ: strunowce
- Podtyp: kręgowce
- Nadgromada: kostnoszkieletowe
- Gromada: promieniopłetwe
- Podgromada: nowopłetwe
- ryby doskonałokostne (Teleostei)
elopsopodobne (Elopomorpha) |
| ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
kostnojęzykopodobne (Osteoglossomorpha) |
| ||||||
Otocephala (Otomorpha) |
| ||||||
Lepidogalaxii | |||||||
przedkolcopłetwe (Protacanthopterygii) |
| ||||||
Osmeromorpha |
| ||||||
Ateleopodomorpha |
| ||||||
krągłołuskie (Cyclosquamata) |
| ||||||
świetlikopodobne (Scopelomorpha) |
| ||||||
Acanthomorpha |
|
- Gwiazdką (*) oznaczono taksony incertae sedis.