Starlink

Sprzątanie Wikipedii
Ten artykuł należy dopracować:
od 2024-08 → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny,
od 2024-08 → zaktualizować na podstawie najświeższych informacji.

Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
60 satelitów Starlink w przestrzeni kosmicznej przed rozmieszczeniem w maju 2019 roku

Starlink – telekomunikacyjny system satelitarny obsługiwany przez Starlink Services, LLC, spółkę zależną będącą w całości własnością amerykańskiej firmy SpaceX[1], zapewniając zasięg w 102 krajach[2]. Głównym celem działania systemu jest dostarczanie łączności internetowej na całym świecie[3].

SpaceX rozpoczęło budowę konstelacji Starlink w 2019 roku. A na stan sierpnia 2024 roku cały system składa z ponad 5200 sztucznych satelitów orbitujących na niskiej orbicie okołoziemskiej[4], które komunikują się z wyznaczonymi naziemnymi nadajniko-odbiornikami. Planowana wielkość konstelacji obejmuje prawie 12 000 satelitów, z możliwością późniejszego rozszerzenia do 32 000[5]. SpaceX ogłosiło osiągnięcie ponad 1 miliona klientów sieci Starlink w grudniu 2022 roku[6] oraz 3 milionów w maju 2024 roku[7]. Wszystkie satelity są wyposażone w silniki Halla, który umożliwiają im podnoszenie orbity oraz deorbitację pod koniec czasu ich funkcjonowania. Są również zaprojektowane tak, aby autonomicznie unikać kolizji z kosmicznymi śmieciami w oparciu o przesyłane dane[8].

W maju 2018 roku SpaceX oszacowało, że całkowity koszt zaprojektowania, budowy i rozmieszczenia konstelacji Starlink wyniesie co najmniej 10 miliardów dolarów[9].

Starlink jest szeroko wykorzystywany w Inwazji Rosji na Ukrainę, do której został zakontraktowany przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych[10]. Powstały w 2022 roku, Starshield jest militarną wersją systemu Starlink, który jest przeznaczony wyłącznie do użytku rządowego[11][12].

Astronomowie wyrazili obawy dotyczące wpływu konstelacji Starlink na obserwację naziemną[13][14]. SpaceX podjęło próbę złagodzenia obaw związanych z zanieczyszczeniami astronomicznymi za pomocą zmniejszenia jasności satelitów poprzez redukcję odbijanego od nich światła[15].

Obecność w mediach

Projekt, podobnie jak wiele innych przedsięwzięć Elona Muska, przyciąga dużą uwagę mediów. Każdy start rakiety Falcon 9 (używanej do transportu satelitów na orbitę), z ładunkiem 60 satelitów systemu Starlink, jest szeroko komentowany w mediach na całym świecie zarówno tych branżowych, jak i ogólnotematycznych. W krótkim czasie po wystrzeleniu satelity są dobrze widoczne oraz łatwo rozpoznawalne z Ziemi (tworzą charakterystyczną poruszającą się linię na nocnym niebie)[16][17]. Szereg ośrodków oraz indywidualnych astronomów amatorów publikuje zdjęcia, filmy i inne materiały w sieci[18].

Kontrowersje

Projekt budzi kontrowersje. Wysłanie bezprecedensowo dużej liczby satelitów (12 tys.) przez wielu komentatorów jest nazywane „zawłaszczaniem” lub „zatykaniem” nieba[19][20]. Szczególnie dobrze udokumentowane uwagi pochodzą ze środowiska astronomów: uważają oni, że tak duża liczba obiektów uniemożliwi w praktyce szereg rodzajów badań kosmosu prowadzonych z Ziemi[21][22].

W odpowiedzi na część zarzutów firma SpaceX zdecydowała się na zbudowanie satelitów odbijających mniej światła (satelity „Darksat”)[23]. Pierwsze badania związane z własnościami tych satelitów wskazują, że nie zostały osiągnięte cele redukcji jasności tych obiektów[24].

Projekty konkurencyjne

Starlink nie jest jedynym tego typu projektem będącym obecnie w planach lub w realizacji. Do konkurencyjnych projektów należą[3][25]:

  • projekt OneWeb budowany przez konsorcjum firm SoftBank, Qualcomm i Virgin Group,
  • projekt Athena firmy PointView Tech LLC,
  • projekt firmy Meta.
  • projekt "Konstelacja tysiąca żagli" firmy Shanghai Spacecom Satellite Technology (SSST)

Przypisy

  1. PETITION OF STARLINK SERVICES, LLC FOR DESIGNATION AS AN ELIGIBLE TELECOMMUNICATIONS CARRIER [online], www.fcc.gov [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  2. Starlink | Availability Map [online], Starlink [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  3. a b MarkM. Harris MarkM., Tech giants race to build orbital internet [News], „IEEE Spectrum”, 55 (6), 2018, s. 10–11, DOI: 10.1109/MSPEC.2018.8362213, ISSN 1939-9340 [dostęp 2020-06-06] .
  4. Starlink Coverage Tracker [online], starlink.sx [dostęp 2024-08-26] .
  5. LaurenceL. Tognetti LaurenceL., UniverseU. Today UniverseU., Watch a real-time map of Starlink satellites orbiting Earth [online], phys.org [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  6. Starlink is available on all 7 continents, in over 60 countries and many more markets, connecting 2M+ active customers and counting with high-speed internet! [online], x.com, 23 września 2023 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  7. Starlink is connecting more than 3M people with high-speed internet across nearly 100 countries, territories and many other markets. [online], x.com, 21 maja 2024 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  8. Starlink Block v1.0 [online], Gunter's Space Page [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  9. MichaelM. Baylor MichaelM., With Block 5, SpaceX to increase launch cadence and lower prices [online], NASASpaceFlight.com, 17 maja 2018 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  10. AmandaA. Macias AmandaA., MichaelM. Sheetz MichaelM., Pentagon awards SpaceX with Ukraine contract for Starlink satellite internet [online], CNBC, 1 czerwca 2023 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  11. SpaceX - Starshield [online], spacex.com [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  12. MichaelM. Sheetz MichaelM., SpaceX unveils 'Starshield,' a military variation of Starlink satellites [online], CNBC, 5 grudnia 2022 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  13. Will SpaceX's Starlink satellites harm astronomy? Here's what we know. [online], Science, 29 maja 2019 [dostęp 2024-08-26]  (ang.).
  14. Jason Report on the Impacts of Large Satellite Constellations | National Science Foundation [online], www.nsf.gov [dostęp 2024-08-26] .
  15. Astronomy Discussion with National Academy of Sciences [online], spacex.com, 28 kwietnia 2020 [dostęp 2024-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-16]  (ang.).
  16. PiotrP. Cieśliński PiotrP., Dziś w nocy na niebie ekspres Elona Muska. 60 nowych satelitów Starlink poleciało na orbitę [online], wyborcza.pl, 4 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-06] .
  17. Już prawie 500 satelitów Starlink na niebie. SpaceX wysyła 8. serię statków [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2020-06-06]  (pol.).
  18. JamesJ. Pero JamesJ., Amateur astronomer captures Starlink satellites on video [online], Mail Online, 27 maja 2019 [dostęp 2020-06-06] .
  19. Elon Musk wysyła na orbitę swoje satelity Starlink, w środowisku naukowców wrze. „Będzie jak w powieściach science fiction” [online], tokfm [dostęp 2020-06-06]  (pol.).
  20. New fleets of private satellites are clogging the night sky [online], Science News, 12 marca 2020 [dostęp 2020-06-06]  (ang.).
  21. Will Elon Musk’s Starlink satellites harm astronomy? Here’s what we know. [online], Science, 29 maja 2019 [dostęp 2020-06-06]  (ang.).
  22. Jonathan C.J.C. McDowell Jonathan C.J.C., The Low Earth Orbit Satellite Population and Impacts of the SpaceX Starlink Constellation, „The Astrophysical Journal”, 892 (2), 2020, DOI: 10.3847/2041-8213/ab8016, ISSN 2041-8213 [dostęp 2020-06-06] .
  23. Nie zobaczycie już satelitów SpaceX na niebie. Oto Darksat [online], WhatNext.pl – Ciekawi świata, 20 maja 2020 [dostęp 2020-06-06]  (pol.).
  24. J.J. Tregloan-Reed J.J. i inni, First observations and magnitude measurement of Starlink’s Darksat, „Astronomy & Astrophysics”, 637, 2020, L1, DOI: 10.1051/0004-6361/202037958, ISSN 0004-6361 [dostęp 2020-06-06]  (ang.).
  25. Facebook Confirms It’s Working on a New Internet Satellite, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2020-06-06]  (ang.).